Geldgedrag begint jong

Door kinderen al jong te leren omgaan met geld, wordt de basis gelegd voor financiële zelfstandigheid op volwassen leeftijd. Medewerkers van onder meer banken, verzekeraars en gemeenten geven deze week ruim 5.000 gastlessen en workshops op basisscholen door het hele land.

Liever blut dan offline

De meeste kinderen tussen de tien en twaalf jaar hebben liever een jaar lang geen geld dan een jaar geen internet. Dat blijkt uit onderzoek van Wijzer in geldzaken, een initiatief van de Rijksoverheid en partners. De enquête werd gehouden onder ruim zeshonderd leerlingen van de groepen zes tot en met acht van verschillende basisscholen.

Meer zakgeld

Twee derde van de kinderen zegt goed na te denken voordat hij of zij geld uitgeeft. Maar de meeste scholieren mogen niet zelf bepalen wat met hun geld gebeurt. Een meerderheid wint liever zélf twintig euro, dan veertig euro om te delen met vier vrienden. Drie op de vijf kinderen zou zichzelf meer zakgeld geven.

Lees ook
Kinderen doneren steeds vaker eigen geld (én dat van pa en ma) aan YouTube-helden

Fouten zijn leerzaam

Dat laatste is niet altijd een goed idee, vertelde het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) ons eerder. “Als een kind veel zak- en kleedgeld krijgt en daar zelf niets voor hoeft te doen, leert het niet de vaardigheden aan die het voor de rest van zijn leven nodig heeft. In het financiële leven moet een kind leren keuzes maken. Het moet fouten mogen maken en niet altijd een beroep kunnen doen op zijn ouders.”

Zakgeld, maar met regels

Toch is het Nibud voorstander van zak- en kleedgeld, maar er moeten wel regels aan verbonden worden. “Ouders kunnen samen met hun kind een soort contract opstellen, zodat kinderen het geld niet alleen besteden aan alles wat ze leuk vinden. Je kunt als ouder bijvoorbeeld afspraken maken. Zoals welk deel van het bedrag besteed moet worden aan kleding en cadeaus, en welk bedrag apart moet worden gezet om te sparen.”

Kleedgeld

Hoeveel kleedgeld je een kind moet geven? “Wij adviseren om het op te bouwen. Een twaalfjarige kun je niet verantwoordelijk stellen voor zijn hele garderobe, maar iemand van achttien wel. Het bedrag hangt af van wat het kind met het geld moet doen. Wanneer je als ouder zelf nog de schoenen en de winterjas van je kind betaalt, geef je een iets lager bedrag.”

Contant geld geven

Wijzer in Geldzaken adviseert ouders zak- en kleedgeld contant te geven. Zo leren kinderen omgaan met de waarde van geld. Daarnaast is het verstandig om je kind een vast bedrag op een vooraf bepaalde dag en tijd te geven. Zakgeld als straf of beloning gebruiken is juist geen goed idee. Het is niet erg als je kind achteraf spijt heeft van een uitgave: daar leert het alleen maar van.

Lees ook
Verwend of verwaarloosd: hoeveel zakgeld moet je je kind eigenlijk geven?

Voorbeeldgedrag

Hoe je een kind volgens het Nibud wél kunt leren met geld om te gaan? “Voorbeeldgedrag is heel bepalend. Wat we zien is dat kinderen met ouders die planmatig met geld omgaan, bewuste keuzes maken en geld apart zetten om te sparen, dat zelf ook vaker doen.”