Lees ook
Adjunct-directeur Oxfam stapt op na seksschandaal in Haïti

Even kort: wat is Oxfam?

Hulporganisatie Oxfam strijdt voor een wereld zonder armoede. De organisatie wil een wereld waarin mensen gelijkwaardig worden behandeld en kunnen beslissen over hun eigen rechten als volwaardige burgers. Door middel van programma’s en campagnes helpt de organisatie mensen om een toekomst te creëeren die veilig, rechtvaardig en dus vrij van armoede is.

Wat is er aan de hand?

Vorige week schreef The Times dat medewerkers van de hulporganisatie zich schuldig hadden gemaakt aan seksfeesten met prostituees, die mogelijk minderjarig waren. De seksfeesten vonden plaats in 2010, tijdens een missie na de aardbeving in Haïti. Ze werden gehouden in woningen die door de hulporganisatie werden betaald.

En wat gebeurde er toen?

In 2011 werd een intern onderzoek gestart naar het wangedrag in Haïti. Daarna werden vier mensen ontslagen. Drie anderen werden in gelegenheid gesteld om ontslag te nemen en vertrokken in stilte. Onder hen de Belg Roland van H., chef van de bewuste missie in Haïti. Ook in Tsjaad, in 2006, kwamen er klachten dat Van H. prostituees bestelde. Onderzoeksjournalist Linda Polman, vindt dit allemaal niet gek, vertelt ze in de Volkskrant. Jarenlang reisde ze naar rampgebieden om het gedrag van hulporganisaties in kaart te brengen. “Je zit daar in een parallel universum”, zegt ze tegen de krant. “Er is geen politie, overal corruptie, en het ritselt er van de kleine, wanhopige meisjes. Zo’n hulpverlener vertegenwoordigt een organisatie die rijker is dan de lokale regering en krijgt het gevoel overal mee weg te komen.”

‘Misbruik van de situatie’

Ook heeft een vrouw (23) onlangs haar verhaal gedaan aan The Daily Mail. De vrouw was vijftien jaar toen de aardbeving plaatsvond. Om te overleven ging ze de prostitutie in, waar ze na drie maanden zwanger werd. De vrouw ontmoette Roland van H. en hij kon haar uit nood helpen, zei hij. Ze was zestien toen ze voor het eerst met Roland van H. naar bed ging. Dat gebeurde twee keer per week, zes maanden lang. “Ik had de middelen niet om ‘nee’ te zeggen en ik had het geld nodig om mijn baby eten te geven”, vertelt ze. “Hij maakte misbruik van de situatie en van mij.”

Wat nu?

Nadat The Times de verhalen over het wangedrag naar buiten bracht, is Penny Lawrence – adjunct-directeur van Oxfam – opgestapt. “We hebben de afgelopen dagen geconstateerd dat we niet adequaat hebben gereageerd”, zegt ze in een reactie. Ook werd duidelijk dat de Nederlandse tak, Oxfam Novib, geen personeel leverde voor de missies in Haïti en Tsjaad. De tak kreeg het interne onderzoeksrapport naar de seksuele misdragingen om dat uit te zoeken. Inmiddels zijn er in Nederland al wel zeker 1700 mensen gestopt als donateur van Oxfam. En de directeur van Oxfam Novib, Farah Karimi, begrijpt dat maar al te goed. “We krijgen veel telefoontjes en emotionele reacties”, vertelt ze de NOS.

Onafhankelijk onderzoek?

Vandaag laat de Oxfam International-directeur Winnie Byanyima weten dat er – na alle kritiek – een ónafhankelijk onderzoek wordt gestart naar het wangedrag van de medewerkers. “Wat er in en na Haïti is gebeurd, is een ernstige smet op Oxfams naam. Dit gaat ons jarenlang achtervolgen, en terecht. We bieden onze excuses aan voor alles wat er gebeurd is. Vanuit het diepst van mijn hart, vergeef ons, vergeef Oxfam. De wereld heeft ons nodig”, laat ze in een interview met BBC weten.