Lees ook
Dertien Russen aangeklaagd vanwege inmenging Amerikaanse verkiezingen

1. Wie is Alex van der Zwaan?
Alex van der Zwaan is een Nederlander, maar hij heeft nooit in ons land gewoond. Hij groeide op in Brussel, ging naar privéscholen en studeerde Rechten in Londen (waar hij nog steeds woont). Na zijn studie ging hij werken bij het Londense kantoor van Skadden Arps, een bedrijf dat veel machtige Russen als klanten heeft. Hij kwam via zijn werk in contact met Paul Manafort en Richard Gates, die later de campagneleider en nummer twee van de campagne-Trump werden.

2. Wat heeft hij fout gedaan?
Een maand voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen belde Richard Gates de advocaat op en zei hem een voormalig officier van de Russische militaire inlichtingendienst te bellen. De gesprekken, e-mails en versleutelde app-berichten die de mannen destijds uitwisselden zijn van groot belang, want ruim een jaar na de verkiezingen (in november 2017) bekende Van der Zwaan dat hij loog tegen onderzoekers van aanklager Robert Mueller, die het onderzoek leidt naar de Russische inmenging, over zijn communicatie met Gates en de Rus. De e-mails heeft hij vernietigd en hij verzweeg dat hij opnames had gemaakt van een telefoongesprek.

3. Verborg hij nog meer?
Van der Zwaan werkte dus samen met Gates en Manafort, en zij werkten destijds voor de pro-Russische Oekraïense oud-president Viktor Janoekovitsj. Deze oud-president is later onderzocht door justitie in Oekraïne, omdat hij zijn politieke rivaal Joelia Timosjenko mogelijk illegaal heeft vastgezet. Manafort en Gates lieten toen een rapport opstellen dat het tegendeel moest bewijzen en ook Van der Zwaan werkte daaraan mee. Manafort, Gates en Van der Zwaan probeerden deze werkzaamheden verborgen te houden en hebben daarmee waarschijnlijk de Oekraïense wet overtreden.

4. Welke straf kan hij krijgen?
Hij kan maximaal vijf jaar cel krijgen. In februari heeft van der Zwaan al schuld bekend, dus de zitting vandaag gaat alleen over hoeveel straf hij precies krijgt. In een brief heeft hij verzachtende omstandigheden aangedragen, zoals dat hij heeft gelogen uit angst dat zijn werkgever boos zou worden. Ook heeft hij niet eerder misdrijven begaan, is zijn moeder er slecht aan toe, en vindt hij het een pluspunt dat hij documenten zonder tegenstribbelen overhandigde toen hij eenmaal betrapt was. Aanklager Robert Mueller vindt het feit dat hij later tot inkeer kwam geen reden om zijn straf te verminderen.

De zitting tegen Van der Zwaan is om 16.00 uur Nederlandse tijd begonnen duurt naar verwachting niet langer dan twee uur.