Molecuul

Ernstig overgewicht is een serieus gezondheidsprobleem: 14,7 procent van de volwassen Nederlanders had vorig jaar obesitas en het hangt samen met meerdere ziekten (o.a. hart- en vaatziekten, diabetes en leververvetting). Belangrijk dus om te bestrijden. Al helemaal in de VS, waar ruim 40 procent van de Amerikanen kampt met obesitas.

“Diëten kan zo moeilijk zijn”, zegt de Amerikaanse hoogleraar chemie Webster Santos tegen Virginia Tech News. “Een farmacologische benadering of een medicijn zou gunstig zijn voor de hele samenleving.” Molecuul BAM15 zou dus kunnen gaan helpen.

Lichaamsvetmassa

Even een wetenschappelijke duikvlucht: de onderzoekers van Virginia Tech identificeerden recent de kleine mitochondriale ontkoppelaar BAM15. Dit molecuul vermindert de lichaamsvetmassa van muizen zonder de voedselopname en spiermassa te beïnvloeden of de lichaamstemperatuur te verhogen.

Bovendien vermindert het medicijn insulineresistentie (wat een aanloopje naar diabetes type 2 is) en heeft het gunstige effecten op de stofwisseling. BAM15 laat een cel meer ademen en kan het metabolisme in de cel veranderen. Zo verbranden we volgens onderzoeker Santos meer calorieën zonder beweging.

De resultaten zijn veelbelovend voor toekomstige behandeling en preventie van obesitas, diabetes en vooral niet-alcoholische steatohepatitis (NASH, een type vervette lever).

Eerdere anti-vetmedicijnen zorgen er vaak voor dat iemand simpelweg stopt met eten, met als gevolg dat veel patiënten terugvallen en juist meer eten. In de BAM15-muisstudies aten de dieren evenveel als de controlegroep, en verloren ze nog steeds vetmassa.

Lees ook
‘Obesitasgen’ is geen noodlot: deze sporten dragen bij aan gezond gewicht

Net wat anders

Maar, er is een kanttekening: het medicijn werkt niet lang in een muizenlijfje, laat staan in een mensenlichaam. BAM15 heeft serieuze potentie in het muizenmodel, maar is niet per se succesvol bij mensen – althans, niet hetzelfde exacte molecuul.

“We zijn in wezen op zoek naar ongeveer hetzelfde type molecuul, maar het moet langer in het lichaam blijven om effect te hebben. We passen de chemische structuur van de verbinding aan. Tot dusver hebben we honderden moleculen gemaakt die hiermee verband houden”, aldus Santos.

Lees hier meer over het onderzoek van Virginia Tech.

In 2017 maakten we een LINDA. die in het teken stond van obesitas, en die had een vrij indringende cover. Linda de Mol legt in deze backstagevideo uit wat de gedachte erachter was:

Lees ook
Zo is het om morbide obesitas te hebben in de VS