Veteraan Wilma van der Meijden (38) vormt woensdagavond tijdens de Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam het erecouloir met andere (oud-)militairen. Een enorme eer, zo laat ze weten.
Wilma werd in 2004 uitgezonden naar Irak en in 2008 naar Afghanistan.
Op de Dam hoopt ze vrouwelijke militairen een gezicht te geven. “Ik vind het belangrijk dat ook zij waardering en erkenning krijgen. Jong, oud, man, vrouw. De verbaasde vraag ‘ben jij veteraan?’ krijg ik nog vaak genoeg. Tijdens de herdenking worden voornamelijk de veteranen van Tweede Wereldoorlog herdacht. Dat moeten we ook absoluut blijven doen. Maar ik sta als veteraan ook stil bij degenen die naast me gevallen zijn in Irak en Afghanistan.”
Wilma werd als twintigjarige verzorgende op uitzending gestuurd. “Ik moest in het ziekenhuis mensen aankleden, wassen, wonden verzorgen en medicatie toedienen. Bepaalde slachtoffers in die oorlogsgebieden zullen me altijd bijblijven. Sommige mensen waren bij aanvallen ledematen verloren. Of dat ik collega’s verlamd binnen zag komen. Heel heftig om te zien.”
“In Afghanistan verzorgden we ook de lokale bevolking, in Irak niet”, legt Wilma uit. “Heel eervol om te doen. Je helpt kinderen die weer terug naar hun dorp gaan. Dan houd je je hart vast waar ze terecht komen.”
“In Afghanistan waren ook veel mortier- en raketaanvallen op ons kamp, in Irak niet. Het klinkt gek, maar op een gegeven moment raak je gewend aan die aanvallen. Het alarm gaat dan af in het kamp en je zoekt dekking in de bunker. Maar de angst voor waar zo’n mortier of raket valt… Die blijft. Die vergeet ik nooit meer.”
Ondanks de heftige dingen die Wilma heeft gezien, kijkt ze met een positief gevoel terug op haar tijd als militair. “Je hoort vaak dat veteranen kampen met PTSS-klachten, maar het kan ook anders. Ik heb alles een plek gegeven.”
“Wat mij ook heeft geholpen, is door er over te praten met familie en vrienden. En met collega’s. We leefden in een oorlogsgebied, maar er ontstaat toch een soort broederschap, nog steeds. Zo mooi! We hebben weinig woorden nodig. Het maakte niet uit waar je vandaan kwam, we waren echt een eenheid. Mijn collega’s weten precies wat ik heb meegemaakt, niemand anders zal dat echt begrijpen.”
Inmiddels is het alweer dertien jaar geleden dat Wilma aan het werk was als militair. “Op mijn 25e vond ik het wel mooi geweest, ik wilde terug de burgermaatschappij in. Ik had de hoogste rang binnen de manschappen gehaald, die van korporaal 1, en voor mijn gevoel had ik troepen in heel Nederland al ondersteund – bijvoorbeeld tijdens Prinsjesdag.”
“Tijdens mijn tijd bij defensie had ik ook mijn diploma voor doktersassistente gehaald en daar wilde ik wat mee gaan doen. Ik werk nu bij een huisarts, een paar dorpen verderop. En dat bevalt me goed.”
Vanavond tijdens Dodenherdenking is het zover: dan staat Wilma op de Dam. “Ik ben niet zenuwachtig, ik kijk er vooral naar uit”, vertelt ze. “Het zal zowel fysiek als mentaal wel zwaar worden. Fysiek, omdat ik daar twee à drie uur lang moet staan. Mentaal, omdat ik dan denk aan alle collega’s die zijn gesneuveld.”
Ondanks dat kijkt Wilma terug op een mooie tijd uit haar leven. “Ik zie mezelf alleen niet meer op uitzending gaan. Dat heb ik nu wel gehad. Maar word ik vandaag gevraagd, dan stap ik morgen gelijk in het vliegtuig.”
Wilma nu:
Amara (19) deed spoken word bij dodenherdenking: 'Ik hing de hele dag met André van Duin'
