Vele diagnoses

Als documentairemaker Jessica Villerius Veda voor het eerst ontmoet is ze achttien jaar, maar heeft ze al zeven psychiatrische diagnoses. Zo heeft ze Borderline, PTTS en PDD-NOS. Maar Veda is ook gediagnosticeerd met het zeldzame body integrity identity disorder, waardoor ze het gevoel heeft dat haar hele onderlichaam niet bij haar hoort. Hierdoor zit ze in een rolstoel.

Seksueel misbruik

Oma Ria vertelt dat Veda nooit echt een uitbundig kind is geweest. Toch ging het goed met haar, tot het gezin verhuisde naar een andere woonplaats. Veda werd op haar nieuwe school gepest en ook thuis was er ruzie. Veda: “Dat kon er heftig aan toe gaan thuis, ik voelde me nergens meer veilig.” Ook werd ze rond die tijd seksueel misbruikt, iets waar ze met niemand over kon praten.

Lees ook
Veda (18) wil euthanasie plegen: ‘Ik ben er klaar mee’

Tien drempels opwerpen

Veda heeft sinds haar elfde een sterke doodswens en klopt in 2017 aan bij de Levenseindekliniek. Psychiater Gerty Casteelen van de Levenseindekliniek vertelt hoe pittig het is om zulke jonge mensen met dit verzoek voor zich te zien zitten: “Ik denk dan: mag ik alsjeblieft tien drempels opwerpen? Maar ik neem ze heel serieus.” Afgesproken wordt met Veda dat ze met een therapie start, maar garanties dat ze haar daarna helpen met de euthanasie geven ze haar niet.

Oma heeft er vrede mee

Hoe moeilijk ook, haar oma Ria heeft vrede met de doodswens van Veda. “De vraag of ze denkt dat Veda oud wordt is dan ook geen moeilijke voor haar. “Nee, dat denk ik niet. Ik zie het niet voor me dat Veda tot haar veertigste dit leven moet leiden.” Ria realiseert zich dat Veda weinig toekomstperspectief heeft: “Ik gun haar een gelukkig leven. Maar als dat niet voor haar is weggelegd, dan respecteer ik haar keuze.”

Blij om jarig te zijn

Maar wat niemand had durven dromen, gebeurt toch: het gaat wat beter met Veda. Op haar twintigste verjaardag – eentje waarvan ze jaren dacht die niet meer mee te zullen maken – is Veda zelfs vrolijk. “Voor het eerst sinds heel lang ben ik blij dat ik jarig ben, omdat ik voor het eerst voel: misschien wil ik nog wel heel vaak jarig zijn.” Toch is Veda ook nog wel voorzichtig: “Ik heb te vaak gehoopt dat het beter ging en op die momenten viel ik het hardst.”

‘Diep respect’

Kijkers zijn onder de indruk van Veda’s verhaal, maar hebben ook nog zoveel vragen:

Oke, dit wordt heftig, leerzaam, intrigerend en heel bijzonder. Dappere #Veda breekt een lans voor #euthanasie voor jongeren. #bnnvara

— AMBu 💉 (@AnneBuiter) April 24, 2019

Fuck wat heftig #veda. Wat goed @BNNVARA dat jullie hier aandacht aan besteden. Je kan lullen wat je wilt maar NL is toch best een progressief land. Dit kan en wat mij betreft mag het ook.

— Chantal Deen (@ChantalDeen) April 24, 2019

https://twitter.com/justcaatje/status/1121123998408962048

Lieve Veda en lieve oma wat een diep respect heb ik voor jullie #vedabeslistzelf

— Esther Veenboer (@EsVeenboer) April 24, 2019

Knap van Veda dat zij zo openhartig spreekt over wat er omgaat in haar hoofd. Het moge duidelijk zijn: niemand kiest er voor om op deze manier te leven. #vedabeslistzelf

— Maaike (@ikismaaike) April 24, 2019

Bekijk het fragment hier vanaf minuut 35:02.