Je hebt het misschien al voorbij zien komen in het nieuws: snus is populair onder jongeren. Maar hoe zit het nou precies met die nicotinezakjes?
Hieronder het één en ander op een rij.
Wat is snus?
Snus (spreek uit: snoes) is een manier om nicotine binnen te krijgen zonder te roken, het past in het rijtje van pruim- en snuiftabak. Bij echte snus zit gestoomde tabak – gemixt met zout, natriumcarbonaat en aroma’s – in een theezakje dat je onder je bovenlip plaatst. Wat tegenwoordig veel verkocht wordt zijn zakjes zonder tabak, maar met poeder waar nicotine aan is toegevoegd. Ze hebben allerlei smaakjes, van pepermunt tot Red Bull.
De een laat het zakje een aantal minuten zitten, de ander een paar uur. Via de bloedvaatjes in je bovenlip komt de nicotine vervolgens in je bloed terecht. Een zo’n zakje bevat meestal de hoeveelheid nicotine van een tot drie sigaretten.
Verboden
Het is allerminst een nieuwe uitvinding. Snus komt van oorsprong uit Zweden, daar is het al jaren populair en wordt het op grote schaal geproduceerd. Zweden is ook meteen het enige Europese land waar dit goedje niet verboden is. In Nederland is snus dus ook illegaal. Toch wordt het online, op social media en in sommige (avond)winkels nog gewoon aangeboden.
Maarten van Ooijen, Staatssecretaris van Volksgezondheid, werkt momenteel aan een wetswijziging. Hiermee vallen deze nicotinezakjes niet meer onder de Warenwet, maar onder de Tabaks- en Rookwarenwet. Dat zou doelgericht handhaven een stuk makkelijker maken.
Populariteit
Keiharde cijfers over snusgebruik in Nederland zijn er niet, er wordt weinig onderzoek naar gedaan. NOS Stories deelde onlangs wél een vragenlijst onder hun volgers op social media, die werd ingevuld door 38.000 jongeren. Een kwart van hen heeft wel eens snus gebruikt, of doet dat nog steeds.
Het RIVM waarschuwde in 2021 al voor de toenemende populariteit van snus onder jongeren. Daarnaast uitten zij hun zorgen over profvoetballers zoals Zlatan Ibrahimovic, die nicotinezakjes veelvuldig gebruiken en daar ook open over zijn. Dit zou een verkeerd beeld creëren bij jonge fans.
Beter dan roken?
Het idee heerst dat de snus je een ‘kick’ geeft zonder de negatieve effecten die je bij roken hebt. Dit is niet helemaal waar, meldt kennisinstituut Jellinek. Bij snus verbrand je weliswaar niets, wat het veiliger maakt dan roken, maar andere gezondheidsrisico’s blijven gewoon aanwezig. Denk aan hoge bloeddruk, schade aan de vaatwanden en een verhoogd risico op andere hart- en vaatziekten.
Met snus neemt je lichaam de nicotine weliswaar minder snel op dan wanneer je rookt, maar de kans op verslaving is ook bij snus gewoon aanwezig. Daarnaast zitten er nog altijd 28 kankerverwekkende stoffen in zo’n nicotinezakje, wat het allerminst een ‘veilig’ alternatief maakt voor roken.