Op 1 januari 2024 was het zover: het smartphoneverbod op scholen ging in. Heeft het beleid invloed op de schoolprestaties en neemt het pestgedrag af? Universitair Docent Ontwikkelingspsychologie Loes Pouwels onderzocht deze vraagstukken en legt uit.
Het onderzoek Betutteling of Broodnodig? komt van de Radboud Universiteit.
Wat leraren van het beleid vinden is inmiddels duidelijk, maar de stem van jongeren was nog onderbelicht. Tot nu. “De jongeren die op de scholen zitten zijn weinig aan het woord geweest in deze discussie. Het is belangrijk om ook hen een stem te geven”, vertelt Pouwels.
“De verwachtingen van het beleid liepen uiteen. Waar de ene leerling dacht aan extra gezelligheid tijdens de pauze, dacht de ander: oh nee, nu worden we gedwongen om met elkaar in gesprek te gaan. Weinig contact met ouders leek velen ook zwaar. Het is toch fijn om tussendoor een appje te sturen, vooral op een eerste schooldag.”
Een van de belangrijkste redenen van docenten om het beleid in te voeren, was het verminderen van afleiding in de klas. “Een groep van ongeveer twintig procent merkt inderdaad minder afleiding tijdens de lessen, maar er is ook een groep die via hun laptop nog steeds moeite heeft met concentreren.”
Een andere reden was terugdringen van pestgedrag. “Dat niemand stiekem een foto van je kan maken, geeft rust. Een gevoel van online veiligheid”, aldus Pouwels. “Het is lastig om te zeggen of het pestgedrag minder is, omdat er door de vele interacties ‘in het echt’ ook sneller ruzies kunnen ontstaan.”
Minder uren op de telefoon is flink wennen. Sommigen zijn continu bezig met de gedachte: ‘wanneer mag ik weer op mijn telefoon?’ Ook zijn veel jongeren nu juist vaker online, buiten schooltijden. “Enkele ouders zijn door het beleid thuis soepeler met het telefoongebruik.”
Hoewel er altijd een groep leerlingen is die onder de maatregelen uit wil komen, nemen de meeste jongeren het goed op. “Leraren merken dat leerlingen beter opletten tijdens de les, maar handhaving is soms nog lastig.”
“Het lijkt mij een goed idee voor scholen om leerlingen met goed gedrag te belonen en activiteiten te verzinnen voor tijdens tussenuren. Monitor ook welke leerlingen buiten de groep vallen, zij kunnen nu niet even met een vriendin appen tijdens de pauze”, vertelt Pouwels.
Lieke (24) ruilde smartphone in voor ouderwetse Nokia: 'Had niet het gevoel dat ik iets miste'
