Sigrid Kaag

Regisseur Shuchen Tan volgde de D66-leider drie jaar lang voor de documentaire Sigrid Kaag: Van Beiroet tot Binnenhof. In deze VPRO-film is Kaag eerst te zien als VN-diplomaat in Libanon. Later vertrekt ze naar Nederland. Ze wordt minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking wordt, en groeit uit tot leider van D66.

De film werd in januari – vlak voor de verkiezingen – uitgezonden, en dat riep destijds al vragen op. Zo noemde de PVV het “een reclamespot” en stelde Martijn Bosma er vervolgens Kamervragen over. Om deze te beantwoorden, riep minister Arie Slob de VPRO op het matje. Vervolgens benadrukte de omroep dat D66 zich niet inhoudelijk met de film had bemoeid. “D66 heeft geen betrokkenheid gehad bij of invloed gehad”, koppelde Slob terug.

Lees ook
Sigrid Kaag over vrouwensolidariteit: ‘Plekje in hel voor vrouwen die elkaar niet steunen’

In een interview op de website van 2Doc zei regisseur Tan toen dat ze de commotie niet had zien aankomen, al is een film over een politicus maken “per definitie tricky”. Ze gaf aan “geen D66’er” te zijn en “helemaal niets met die partij” te hebben. Ook zou Kaag volgens haar van tevoren aan hebben gegeven dat het geen “Jesse Klaver-film” mocht worden. Op de BNNVARA-productie Jesse kwam veel kritiek door het gebrek aan onafhankelijkheid van de maker.

Documentaire

Dinsdag blijkt echter dat niet alleen D66, maar ook het Ministerie van Buitenlandse Zaken onderhandelden welke beelden wel én niet op tv kwamen. Na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) kon GeenStijl de communicatie tussen D66 en de makers inzien. Uit deze mailwisselingen werd duidelijk dat de partij na het zien van de documentaire wél een lange lijst met verbeterpunten had opgesteld. Een deel daarvan blijkt doorgevoerd te zijn.

Zo droeg Kaag op meerdere momenten geen autogordel op de achterbank van haar dienstauto. De partij wilde dat de beelden digitaal gemanipuleerd zouden worden, zodat het lijkt of ze er wel één draagt. ‘Niemand, noch wij noch jullie als makers, hebben er baat bij dat deze docu de herinnering in gaat als autogordelgate’, schrijft D66. ‘Dat zou dood- en doodzonde zijn van drie jaar werk.’

Lees ook
Charlotte Nijs over politiek Den Haag: ‘Op transparantie valt een hoop winst te behalen’

Uiteindelijk zijn die beelden in tact gelaten, maar bepaalde uitspraken moesten wel het veld ruimen.  Zo verdween ‘Jetten noemde mijn naam niet’ op aandringen van de partij uit de film. En ook een fragment waarin iemand Kaag ‘dat mens’ noemt, werd eruit gesneden. Daarnaast drong de partij erop aan dat de documentaire meer van Kaags idealen moest laten zien, en de redenen waarom zij de overstap naar het minister- en partijleiderschap maakte.

D66

In een eerste reactie zei Kaag niets met de vele opmerkingen te maken te hebben. Later gaf ze toch toe dat ze twee specifieke wijzigingsvoorstellen had doorgegeven aan haar woordvoerders. D66 benadrukt volgens NU.nl dat de filmmakers zelf mochten bepalen welke wijzigingen ze wel of niet wilden doorvoeren.

In reactie aan de NOS laat de VPRO weten dat de film “echt onafhankelijk en kritisch” tot stand is gekomen. Hoofdredacteur Stan van Engelen benadrukt dat de aanpassingen de inhoud niet hebben geschaad en dat de filmmakers de documentaire hebben kunnen maken die ze wilden. Wel zegt de omroep in de toekomst strakkere en formelere afspraken te willen maken bij dit soort films.

Het Commissariaat voor de Media stelt mogelijk een onderzoek in naar de werk- en handelswijze rond de documentaire. Ook minister Slob heeft ondertussen weer bij de VPRO aangeklopt voor opheldering.