Schrijver Alfred Birney vertelt zondagavond in interview-programma ‘Zomergasten’ openhartig over het oorlogstrauma van zijn Indische vader, dat ook bij hem diepe sporen hebben afgelaten.
De schrijver groeide in zijn jeugd niet op met sprookjes, maar met de oorlogsverhalen van zijn vader die vocht aan de kant van Nederland tijdens de onafhankelijkheidsoorlog.
“In mijn geval is het zo dat de last die mijn vader met zich meedroeg, hij die op mij heeft overgebracht”, vertelt hij. De schrijver wordt komende week zeventig jaar, maar draagt het trauma met zich mee. Zo schrijft hij ’s nachts en slaapt hij overdag. “Dan heb ik de nacht in de gaten en hou ik mijn nachtmerries op afstand.” Zijn vader doodde naar schatting zo’n honderd mensen.
De schrijver brak in 2017 door met zijn roman De Tolk van Java, waarin hij gruwelijke details over de oorlog niet weglaat. Een manier om aan zijn lezers te laten zien wat oorlog echt inhoudt. “Hier, dit is het. Probeer er maar doorheen te komen”, zo legt hij uit aan interviewer Janine Abbring.
Het koloniale verleden en de oorlog mochten er, net als het leed van de ex-militairen zoals zijn vader, in Nederland niet zijn. “Ze moesten hun bek houden. Weet je wie zwegen? De pers, de televisie, de Tweede Kamer, de regering, het koningshuis.”
Nog steeds is hier volgens de schrijver veel te weinig aandacht voor. De schrijver vindt dat in de geschiedenisles op scholen veel meer aandacht moet komen voor ons koloniale verleden, en dat geschiedenis een eindexamenvak moet worden voor alle leerlingen.
Zo laat hij een fragment zien uit speelfilm De Oost, die recentelijk uitkwam. Daarin komen ook duidelijk de gewelddadige excessen van Nederlandse militairen naar voren. “Wij hebben zeventig jaar lang moeten wachten op de eerste speelfilm over de koloniale oorlog. Is dat niet idioot lang?
Kijkers zijn onder de indruk door de persoonlijke verhalen van Birney en zijn manier van vertellen. ‘Indrukwekkende avond op een grondtoon van verdriet’, zo schrijft een kijker.
Kijk Zomergasten met schrijver Alfred Birney hier terug.
Godverdorie wat een goeie vent die Birney. Ik wil wel een avond met hem naar het café, al die verhalen horen waar nu geen tijd voor is. #zomergasten
— Eva Hoeke (@EvaHoeke) August 15, 2021
Je kunt een roman schrijven over je leven maar je kunt je leven niet herschrijven.” Alfred Birney in #zomergasten. Indrukwekkende avond op een grondtoon van verdriet.
— Iris Meerts (@irismeerts) August 15, 2021
Wat een bijzondere geest heeft Alfred Birney. Een geest die het verdriet op afstand houdt. Door een lach. Door relativering. En toch zie je zijn twijfel. #zomergasten
— Istvan Kops (@imkops) August 15, 2021
Van piepjonge moeder tot minister: Carola Schouten openhartig in 'Zomergasten'
