Bam, kanker. Een woord dat inslaat, diagnosticeert, maar ook een woord dat je volgens Ruud de Wild gewoon moet benoemen. De documentaire over zijn ziekteproces, ‘Diagnose De Wild’, is er dan ook één met een lach en een traan.
LINDA.nl vraagt aan Ruud en zijn vriendin Olcay Gulsen hoe het nu gaat, en wat voor impact de ziekte, in negatieve en positieve zin, op hun leven heeft gehad.
Onbekende termen, ziekenhuisbezoeken, een rollercoaster aan emoties. Krijg je de diagnose kanker, dan kom je in een stroomversnelling terecht. Olcay: “Wat gebeurt er dan? Wat gaat er in iemand om? Hoe verloopt zo’n traject? Als iemand ernstig ziek wordt, is dat allesomvattend. Al het andere moet wijken.”
De emotionele kant, wat kanker met een mens doet, hopen Olcay en Ruud in de documentaire Diagnose De Wild naar voren te laten komen. “We willen ook iets bijdragen wanneer het gaat om vroegtijdige opsporing. Dat heeft Ruud ook meteen gezegd: ‘Als ik hier goed uitkom, dan wil ik het verhaal vertellen. Ter educatie en inspiratie’.”
Zelf hebben Ruud en Olcay de documentaire nog maar één keer gezien. Olcay: “Het raakt ons nog steeds. Je wordt teruggeworpen in de tijd. Nu je er doorheen bent en nog leeft, wil je het al snel bagatelliseren. Dat merk ik bij Ruud vooral. Maar kijk je de documentaire, dan denk je: dit is gebeurd, en dit ook nog. Jeetje.”
Ruud: “Het is een stroomversnelling. De dingen gaan zo snel langs je heen. Olcay beaamt dat. “Je bent direct getraumatiseerd: dat is het effect dat het woord kanker op je heeft.” Tegelijkertijd is het een periode waarin de twee elkaar beter leren kennen dan ooit. “Een grotere bezegeling dan het huwelijk, ja.”
In het begin – vlak na zijn diagnose – voelt Ruud zich eenzaam. “Dan begrijp je het zelf niet, en zit je in jezelf gekeerd, veel in je hoofd. In het eerste traject ga je door alle angst en onzekerheid heen, daar had ik moeite mee. Toen ik eenmaal wist wat mij te wachten stond en alles duidelijk was – dokter Tuynman is niet poezelig – voelde het al minder eenzaam.”
“Tuynman zei meteen: het kan altijd terugkomen, daar moet je je bewust van blijven. Kanker is kanker, en punt. Er zat weinig anders op dan mij eraan over te geven. En ik had een inwoner daar, in het ziekenhuis. Olcay was er dag en nacht, en snapt dat soort dingen. Ik ben weer de oude, maar wel veranderd.”
Olcay: “Je bent veel emotioneler geworden.” Op de goede manier, aldus Ruud. Wat Olcay beaamt: “De kern komt naar boven.” Ruud: “Het heeft ook mijn kunst beïnvloed. Ik maak enkel nog dingen die ik leuk vind. Ik doe geen concessies meer: je vindt het mooi of niet. Ik ben van mezelf al een emotioneel mens, en dit heeft het verhaal wel compleet gemaakt. Ik moet alleen uitkijken dat ik mijn kinderen niet elke dag vertel dat ik van ze houd.”
Het heeft een paar maanden geduurd, voordat Ruud zijn kinderen vertelt dat hij op dat moment darmkanker heeft. “Olcay was erbij, en zij heeft het op een heel mooie manier met hen besproken. We hebben het vooral heel luchtig gehouden. Je hoeft natuurlijk niet alles met ze te delen, maar je moet ook niet jokken.”
Het woord kanker moet dan ook gewoon benoemd worden, net als dat – de mensen uit je omgeving – de vragen die ze hebben, gewoon moeten stellen. Ruud: “Je moet er keihard doorheen gaan. Dat is beter dan om de grote roze olifant heen proberen te draaien. Noem het kanker. Kanker hebben is al onzeker genoeg. Dan moet de wereld eromheen duidelijk zijn.”
In de documentaire stelt Ruud aan Olcay dan ook een heel duidelijke vraag. ‘Dacht je dat ik doodging?’ Olcay: “Dat vroeg hij al na de diagnose. Voor mij was dat heel moeilijk. Je wil niet liegen. Ik wist al veel eerder dat een stoma een heel realistische optie zou zijn. Het is de lijn waarop je balanceert: sterk zijn voor iemand, maar ook niet voorliegen. Het enige juiste antwoord was dat ik het niet wist. Want ik wist het ook echt niet.”
Ruud: “Het wachten, je tijd uitzitten. Dat vond ik doodeng. Ik kon niet anders dan in mijn hoofd blijven. Ik was doodziek, maar nu voel ik mij goed. Ik wil mij focussen op de kwaliteit van het leven, in alle opzichten. Wakker was ik al. Nu wil ik de dingen doen waar ik veel energie van krijg. Vaker de zon opzoeken, vaker naar buiten. Mijn omgeving een gezellige Ruud laten hebben. De komende tien maanden is Olcay aan de beurt. We blijven niet afwachten. Tijd moet je maken, niet plannen.” Olcay: “Volgende week gaan we lekker naar Londen, samen.”
De documentaire Diagnose De Wild is 7 november om 22.15 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 1.
Ruud de Wild weer terug op de radio, vanuit het ziekenhuis: 'Jullie zijn nog niet van mij af'
