Robbert Rodenburg vraagt als programmamaker iedereen het hemd van het lijf. Maar zijn eigen gevoelens en gedachtes, die hield hij jarenlang binnen.
In de docuserie God, ik ben gay vertelt over zijn moeilijke jeugd als homoseksuele jongen in een streng christelijke omgeving.
Wanneer documentairemaakster Linda Hakeboom hem aan het begin van het programma vraagt op welke leeftijd Robbert wist dat hij op jongens viel, vallen er geregeld stiltes. Want was het wel zo’n vastomlijnd moment? Robbert denkt diep na. “Toen ik acht was, zat er op judo een jongen, hij heette Edward. Echt zo’n surfdude. En dan zei ik: ‘Als ik een meisje was. dan zou ik verliefd op hem worden.’ Ik wist toen niet eens wat gay was. Maar ik was altijd geïnteresseerd in jongens.”
Toch voelde hij op zeker moment ook dat wat hij voelde, afweek van de plaatselijke norm. En werd hem duidelijk dat homoseksualiteit in zijn dorp, Bergambacht, iets was dat je maar beter kon verbergen. “Het was zo’n dorp van iedereen kent iedereen. Maar er waren wel drie kerken. Toen ik een jaar of twaalf was dacht ik wel: een beetje onhandig dat ik hier woon.”
Op school, eveneens zwaar christelijk, werd zelfs actief uitgedragen dat homoseksualiteit niet acceptabel was. En dat kwam hard binnen bij Robbert. Samen met Linda gaat hij terug naar de school waar hij – zeker niet uit vrije wil – naar toe werd gestuurd. Want, zo zegt hij: “Dat zijn de ongelukkigste jaren in mijn leven geweest. Ik zat in die jaren heel slecht in mijn vel. Het is niet geoorloofd, dat heb ik wel gevoeld als kind. Dat je voelt dat je niet jezelf kan zijn, dat geeft een onveilig gevoel.” Het maakte dat hij zichzelf voortdurend op de vlakte hield: “Zo min mogelijk van je zwaktes laten zien, anders kunnen mensen je pijn doen of raken.”
En daar heeft hij confronterende gesprekken met twee docenten. Want, zo benadrukken zij: “Dit is een school op reformatorische grondslag.” Hoe ver dat ging, was al eerder duidelijk: vanuit de directie werd in dientijd een brief verstuurd waarin stond dat de school een veilige plek voor iedereen moest zijn, maar dat het werd afgekeurd om praktiserend homo te zijn.
Robbert: “Ik vind het niet aan de school of de docent om een oordeel te hebben hoe iemand zijn liefdesleven of relatieleven indeelt. Ik hoef niet van een docent te horen of het goed of fout is hoe ik mijn leven wil inrichten.”
De docenten luisteren naar hem, maar concluderen dat mensen niet dezelfde mening delen, omdat sommige van hun leerlingen volgens hen juist voor deze christelijke grondslag kiezen. Het raakt Robbert diep. Geëmotioneerd loopt hij naar buiten.
Maar ook in zijn familie voelde hij zich niet vrij om te zijn wie hij was. Toen hij negentien was werd hij verliefd en postte hij een foto op zijn socials met zijn geliefde Roel. Vrolijk zoenend, dolgelukkig samen. “Dat was toen een hele heisa. Mijn ouders zagen het en werden pissed. Die foto moest eraf. Het was een enorme shocker voor het dorp of zo.” Hij scrollt door de berichten en vindt die van zijn ouders terug: “Hier staat het. ‘Privé moet je privé houden en wij zijn hierdoor aangesproken. We zijn hier niet blij mee’.”
Niet veel later zit hij bij zijn ouders aan tafel. Ook zij weten zich de appwisseling nog goed te herinneren. Ook dat het destijds heel slecht met hun zoon ging. Zijn moeder Hanneke: “Ik vond dat vreselijk. Het kwam bij mij heel hard binnen, als je ziet dat je kind ongelukkig is. Het accepteren was een proces. Maar het houden van, dat was zeker niet minder.” Zijn vader: “We hebben veel verdriet gehad, ook omdat er zoveel gebeurd is.”
Dan gaat hij langs bij dominee Paul Visser. En blijkt dat ze weliswaar dingen gemeen hebben, maar ook andere opvattingen hebben over wat nu eigenlijk een oordeel of een vooroordeel is. Visser: “Het kan niet zo zijn dat iedereen eerst moet denken zoals jij, voordat jij je aanvaard voelt. Ook al komen we niet tot dezelfde conclusies, dat wil nog niet zeggen dat jij het recht hebt om mij te oordelen of ik jou. Maar ik snap de beschadigingen die jij hebt opgelopen.”
En in een gesprek met een homoseksuele predikant komen ze tot de schokkende conclusie dat het er letterlijk staat: ‘Wij mogen gewoon vermoord worden.” Interpretatie van de geschriften of niet, het zijn woorden die keihard binnenkomen.
Robbert, eenmaal thuis: “Je trekt toch een lade met teleurstellingen open. Want het is toch: God boven alles. Dat staat altijd hoger dan je kind, je broer, of je moeder. Voor heel veel mensen staat die God overal boven.”
Kijk de documentaire hier terug.
Robbert Rodenburg over christelijke opvoeding: 'Ik hoopte dat gay zijn een fase was'
