Opdat die materie voor eens en altijd duidelijk is.

1. Wat is het belang van stemmen voor deze verkiezingen?

Jouw stem bij de Provinciale Verkiezingen omvat veel meer dan alleen de provincie: je bepaalt daarmee uiteindelijk ook de samenstelling van de Eerste Kamer. Zogenaamde ‘Statenleden’ kiezen namelijk de Eerste Kamerleden, en gaan daarbij vrijwel altijd voor kandidaten uit hun eigen partij.

Daarbij beslissen de Provinciale Staten over tal van onderwerpen: van klimaat tot landschap, van verkeer tot vervoer. Als jij bijvoorbeeld meer fietspaden of een nieuwe koopwoning wil, moet je daarvoor bij de Provinciale Staten zijn, want zij oefenen ook weer invloed uit op de gemeentepolitiek.

2. Waar gaan de Provinciale Staten allemaal over?

De leden van de Provinciale Staten kiezen niet alleen de Eerste Kamerleden, maar ook de Gedeputeerde Staten: het dagelijks bestuur van de provincie. Hen goed controleren valt ook onder het takenpakket. De Provinciale Staten bepalen in grote lijnen het beleid op de belangrijkste punten. Tijdens maandelijkse vergaderingen gaan ze in gesprek over allerlei voorstellen, waarna ze daarover stemmen.

3. Wanneer speelden de Provinciale Staten een rol in het nieuws?

Tijdens het debat over natuurgebied de Oostervaardersplassen, bijvoorbeeld. De Provinciale Staten van Flevoland besloten in 2018 dat daar 1830 edelherten afgeschoten mogen worden. Ook de omstreden begroting van de Uithoflijn komt op het bordje van de Provinciale Staten.

4. Wat zijn de Waterschapsverkiezingen?

Er zijn 21 waterschappen in Nederland: elk waterschap heeft een gekozen algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Ze zorgen onder anderen voor het beheer van dijken en sluizen, de juiste waterstand en voor zuivering van het afvalwater. Het algemeen bestuur bestaat uit 18 tot 31 leden en wordt om de vier jaar gekozen via verkiezingen.

5. Kan ik ook op een lokale partij stemmen?

Jazeker: uit onderzoek van NRC blijkt zelfs dat 150 lokale partijen zich hebben gebundeld in provinciale bewegingen. Ze hopen zo meer invloed binnen de provincies te krijgen.

6. Welke stemwijzers zijn er beschikbaar?

Mocht je nou nog besluiteloos zijn op stemgebied, kunnen diverse stemwijzers uitkomst bieden. Surf bijvoorbeeld naar mijnstem.nl, stemwijzer.nl, kieskompas.nl of provinciekieswijzer.nl om de verschillende stellingen van de partijen in te zien. Ook de Volkskrant heeft een eigen wijzer uitgebracht.

Lees ook
Vul gerust een stemwijzer in, maar neem de uitslag niet al te serieus

7. Wat betekent een blanco stem?

Wanneer je geen enkel vakje van het stembiljet aankruist, heeft dit geen invloed op de zetelverdeling. Er wordt weleens gedacht dat een blanco stem naar de grootste partij gaat, maar dit is niet waar: voor de berekening van de uitslag worden alleen de ‘op de kandidaten uitgebrachte stemmen’ geteld. Een blanco stem wordt alleen meegenomen bij het vaststellen van de opkomst.