Het is alweer een half jaar geleden dat het kabinet Rutte-3 aftrad wegens de zeer kwalijke kindertoeslagaffaire. Twee maanden later waren de Tweede Kamerverkiezingen, waarop de formatie volgde.
Maar daar zien we tot nu toe weinig van terug, en dat vindt oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas (VVD) niet oké. Hij schrijft erover in een opiniestuk in de Volkskrant.
‘Niets wijst erop dat haast wordt gemaakt in de kabinetsformatie’, schrijft hij. ‘Het kabinet is al zes maanden demissionair. Alleen al de zeer zwaarwegende reden voor het aftreden van het kabinet in januari zou voor de politieke leiders aanleiding moeten zijn geweest om meteen na de verkiezingen alles op alles te zetten om snel tot de formatie van een nieuw kabinet te komen.’
Maar allesbehalve dat is wat er gebeurde, stelt Weisglas. Een ‘functie elders’ voor een man met 350 duizend stemmen, fouten bij verkenners en gedraai van politici is wat volgde. ‘Resultaat van dat alles: twee maanden na de verkiezingen een vergiftigde politieke sfeer en nog geen spoor van het begin van de echte kabinetsformatie.’
Partijen sluiten elkaar uit, willen niet met elkaar praten of ‘klampen zich aan elkaar vast als een Siamese tweeling’, zoals de oud-Kamervoorzitter schrijft over de PvdA en GroenLinks. ‘Die situatie moet snel doorbroken worden’, vindt hij. VVD, CDA, PvdA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie moeten volgens hem om de onderhandelingstafel gaan zitten met elkaar, en wel nu.
Het is dan aan informateur Hamer om uiterlijk half augustus te bepalen welke partijen op basis van het concept-regeerakkoord van VVD en D66 met elkaar moeten gaan spreken. ‘De opdracht die zij al maanden geleden van de Tweede Kamer kreeg.’
Op 23 juni kregen de VVD en D66 de opdracht voor dit regeerakkoord, en sindsdien hebben we niets meer vernomen. ‘Zitten zij als laatste bewoners van het Binnenhof ergens in de oude Kamergebouwen verscholen? Of zijn zij met respectievelijk bier en bitterballen of witte wijn met een toastje zalm vakantie aan het vieren?’, aldus Weisglas.
‘Deze totale stilte gedurende ruim vier weken is beschamend en doet de toch al tanende interesse van de gemiddelde man of vrouw in het land voor de politiek verschrompelen.’
Van de oud-Kamervoorzitter moeten de partijen uiterlijk half augustus met elkaar gaan onderhandelen over een (beknopt) regeerakkoord en moet dat akkoord half september klaar zijn. Het nieuwe kabinet moet dan ook uiterlijk begin oktober op het bordes van Huis ten Bosch staan. ‘Dat zou trouwens ook een minderheidskabinet kunnen en mogen zijn.’
Als dat niet lukt? ‘Dan hebben de verantwoordelijke politici gefaald. En zit er niets anders op dan het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Hoe slecht en beschamend dat ook zou zijn.’
Na 97 dagen formeren lijkt het nieuwe kabinet nog ver weg: zo zijn we hier beland
