Waarschuwing Derde Wereldoorlog

In een eerste reactie heeft Poetin gezegd dat Rusland ‘sterker en effectiever’ zal worden dankzij zijn winst. Hij bedankt verder de Russische strijdkrachten en waarschuwde voor een Derde Wereldoorlog.

Poetin zegt dat hij had ingestemd met een gevangenenruil van Aleksej #Navalny voor een Russische gevangene in een westerse cel, maar dat dan “gebeurd is, wat gebeurd is”. Het is overigens de eerste keer dat ik Poetin zijn naam hoor uitspreken pic.twitter.com/Xek2eTlV2L

— Marijn Trio (@marijntriovrt) March 17, 2024

Hij zei tegen het Westen maandag dat een conflict tussen Rusland en de NAVO betekent dat de wereld één stap verwijderd is van de Derde Wereldoorlog. “Maar ik denk dat bijna niemand hierin geïnteresseerd is.”

Over Navalny

Ook sprak hij – iets wat hij zelden heeft gedaan – over Aleksej Navalny. Poetin zei dat hij diens dood vorige maand een “verdrietige gebeurtenis” vond.

Ook zei hij dat hij vóór Navalny’s dood in de gevangenis had ingestemd met een gevangenenruil waarbij Navalny betrokken was. De belangrijkste voorwaarde voor die uitwisseling was geweest dat Navalny niet zou terugkeren naar Rusland.

In zijn toespraak reageerde Poetin verder nog op de kritiek van vooral westerse landen dat de Russische verkiezingen niet open en vrij waren geweest, zelfs corrupt. “Er is geen democratie in het Westen”, zei hij onder meer. En: “Het Russische verkiezingssysteem is transparanter dan dat in de Verenigde Staten.”

Geen tegenstand

Dat Poetin de verkiezingen naar zich zou toetrekken, stond eigenlijk al bij voorbaat vast. De zittende president had geen tegenstand van betekenis. Oppositieleden werden uitgesloten van deelname, zitten vast, zijn gevlucht of overleden. Ook wezen onafhankelijke waarnemers eerder al op grootschalige fraude.

Het vroege resultaat betekent naar alle waarschijnlijkheid dat Poetin, die sinds 1999 aan de macht is, een nieuwe termijn van zes jaar heeft gewonnen. Hij kan nu Josef Stalin inhalen als de langst dienende leider van Rusland in ruim tweehonderd jaar.

Hoogste percentage

Poetin won volgens de exitpolls 87,8 procent van de stemmen, het hoogste percentage ooit in de post-Sovjetgeschiedenis van Rusland. Enkele uren voordat de stembureaus sloten, overtrof de landelijke opkomst het niveau van 2018 van 67,5 procent.

Er werd ook gestemd op het in 2014 geannexeerde schiereiland de Krim, en in vier Oost-Oekraïense regio’s die Rusland sinds 2022 gedeeltelijk controleert en claimt.

Protesten

Aanhangers van Poetins prominentste tegenstander Aleksej Navalny, die vorige maand in een gevangenis in het Noordpoolgebied stierf, hadden de Russen opgeroepen om massaal rond het middaguur te gaan stemmen.

Dat zou leiden tot lange rijen, die als een stil protest konden dienen tegen de voorgekookte herverkiezing van Poetin. Het is onduidelijk hoeveel van de 114 miljoen Russische kiezers hebben deelgenomen aan deze stille protesten.

Bij de strenge beveiliging van de stembureaus waren tienduizenden politie- en veiligheidsfunctionarissen betrokken. Mensenrechtenorganisatie OVD Info meldde eerder zondag dat zeker 75 mensen in zeventien steden zijn aangehouden in verband met de verkiezingen. De organisatie verwacht dat het aantal aanhoudingen nog naar boven wordt bijgesteld.