Özcan Akyol

Aan het begin van de uitzending wijst presentator Matthijs van Nieuwkerk zijn tafelgast erop dat zijn essay Generaal zonder leger mogelijk niet overal zal worden verkocht. Een aantal boekhandelaren probeert het werk namelijk te boycotten.

Aanleiding voor de boycot is een boekhandelaar uit Veenendaal, die vindt dat hij in het essay verkeerd wordt neergezet. In het stuk wordt een gesprek tussen de schrijver en de boekhandelaar beschreven, waarin laatstgenoemde toegeeft ‘populaire’ boeken niet aan te raden, omdat hij klanten liever een ‘mooi’ boek meegeeft.

Lees ook
Özcan Akyol wordt met de dood bedreigd: ‘Ook mijn gezin werd erbij betrokken’

DWDD

“En dat is precies het probleem”, stelt de schrijver in DWDD. “Boekhandelaren zijn er niet om te bepalen wat ‘mooi’ of ‘goed’ is en wat niet. Volgens Akyol hebben mensen uit het ‘boekenvak’ – schrijvers, academici, boekhandelaren – er een handje van om denigrerend te doen over alles wat zij niet beschouwen als ‘echte literatuur’.

Zo worden mensen die romans van populaire schrijvers als Saskia Noort en Lucinda Riley kopen volgens Akyol beschouwd als ‘niet-lezers’ en halen boekhandelaren hun neus op voor auteurs die vaak televisie-optredens doen, zoals hijzelf. “Want dan ben je commercieel en dat is ‘vies’.”

Boekenwereld

“We klagen veel over ontlezing en dat er een bestsellercultuur ontstaat”, zegt Akyol. “En dan wordt er een vijand gezocht. Maar de grootste vijand van de boekenwereld is de boekenwereld zelf. Zij zorgen er zelf voor dat er minder wordt gelezen.”

In een bevlogen relaas wijst ‘Eus’ op de sterke ‘ons-kent-ons’-cultuur binnen de literaire wereld. “Kun jij je voorstellen dat Guus Meeuwis het album van Marco Borsato recenseert? In de schrijverswereld gebeurt dat wel. Schrijvers oordelen over schrijvers. Vrienden nomineren vrienden voor prijzen en niemand keert zich daartegen.”

Glutenintolerantie

Ook over de jonge generatie schrijvers is hij kritisch, want die schrijven volgens Akyol allemaal over zichzelf. En dat is niet zo spannend. “Vroeger had je een oorlogstrauma, nu heb je glutenintolerantie. Als je dan een roman wil schrijven, moet je misschien verder kijken dan alleen jezelf”, zegt hij.

Hoewel hij zich bewust is dat hij er met gestrekt been ingaat, is het volgens de schrijver niet de bedoeling om ‘iemand blijvend te blesseren’. “Het is constructief bedoeld. Ik wil dat de komende generaties ook blijven lezen en dat het niet alleen iets wordt voor de happy few”, zo besluit hij.

Of zijn boodschap is overgekomen in de literaire wereld zal vrijdag op het Boekenbal wel blijken, maar op Twitter zijn veel mensen in ieder geval enthousiast over zijn bevlogen betoog.

'Vroeger had je een oorlogstrauma en tegenwoordig een gluten intelorantie.' Haha! Özcan Akyol heeft zo gelijk over de boekenwereld. #dwdd

— Leslie-Ann (@_LesliefAnn_) March 2, 2020

"De grootste vijand van de literaire wereld is de literaire wereld zelf." @OzcanAkyol. En: "Schrijvers recenseren schrijvers, het is volledig gecorrumpeerd." Hé hé, eindelijk weer een prikkelend essay bij de Boekenweek. Zin om het te lezen. Let the games begin. #dwdd

— Tim Wagemakers (@TimSW) March 2, 2020

https://twitter.com/inge_happe/status/1234551289310318594?s=21

https://twitter.com/ronaldbuijt/status/1234551322474614790?s=21

Bekijk het betoog van Eus in ‘DWDD’ hieronder terug. De hele uitzending kun je hier terugzien.