Of je nu zwanger probeert te worden of wil begrijpen waarom er rond je menstruatie altijd een donkere wolk boven je hangt: veel vrouwen gebruiken apps om hun cyclus te volgen. Maar hoeveel zin heeft dat?
We vroegen het aan Noor Paridaans, gynaecoloog bij het Haaglanden Medisch Centrum.
Dit artikel is onderdeel van LINDA.dossier Hormonen. Meer weten?
Van Clue tot Flo, appstores zitten vol digitale kalenders die je cyclus volgen. Je vult de eerste dag van je menstruatie in en telt daar het aantal dagen van je cyclus bij op. Zo probeert de app je meest vruchtbare dag te voorspellen.
Maar je ovulatie is altijd veertien dagen vóór je menstruatie, vertelt Paridaans. Je kunt dus pas achteraf met zekerheid je vruchtbare dag aanwijzen. Sommige apps vragen je ook menstruatieklachten of je stemming in te vullen. Met die gegevens zeggen ze inzicht te bieden in wat je cyclus met je doet.
Op het eerste gezicht lijkt het best een handig middel om je cyclus beter te begrijpen, zeker als je last hebt van PMS of zwanger wilt worden. Veel vrouwen maken er dan ook gebruik van: volgens het Amerikaanse onderzoeksbureau Frost & Sullivan kan de marktwaarde van dit soort ‘femtech’ in 2050 zelfs al op 50 miljard dollar liggen. Ook gynaecoloog Paridaans komt veel vrouwen tegen die cyclusapps gebruiken. ”Steeds meer vrouwen willen begrijpen wat ze in welk gedeelte van de maand voelen, en hoe dit relateert aan hun menstruatie.”
We zijn onze hormonen, zegt Max Nieuwdorp: 'Ze boetseren ons lichaam en brein'
Maar Paridaans raadt cyclusapps niet aan als je zwanger wilt worden, omdat ze op basis van gemiddelden je vruchtbare periode berekenen. ”Dat werkt alleen als je een perfecte cyclus hebt die iedere maand exact hetzelfde aantal dagen telt. Is je cyclus juist onregelmatig – wat heel normaal is – dan zal de dag van de eisprong per maand verschillen.” Ze kunnen ongeveer aangeven wanneer je vruchtbare periode is, maar zijn daarin ”allesbehalve precies”.
Fixatie op ”die ene vruchtbare dag” heeft daarnaast vaak het tegenovergestelde effect, zegt de gynaecoloog. ”Het levert frustratie op en het is ook niet heel effectief.” Een eitje blijft 24 uur leven, sperma meestal zo’n drie dagen. ”Haal de druk er vanaf en vrij gewoon wat vaker: je hebt niet maar één kans om zwanger te worden.”
Paulines dochter heeft het Syndroom van Turner: 'Ze zei: 'Zijn er nog meer meisjes zoals ik?''
Aangezien deze apps je vruchtbare periode niet precies kunnen inschatten, zijn ze volgens Paridaans zeer ongeschikt als anticonceptiemiddel. Ook de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) vindt geen van deze apps geschikt om zwangerschap te voorkomen. Steeds meer vrouwen zien af van hormonale anticonceptie, merkt Paridaans. ”Maar een condoom – mits goed gebruikt – is dan een veel veiligere optie.”
Toch heeft de Amerikaanse gezondheidsautoriteit (FDA) de app Natural Cycles in 2018 goedgekeurd als anticonceptiemiddel. Dat zegt niet veel over de betrouwbaarheid, zegt Paridaans. ”Alleen als je je gegevens perfect invoert, is het betrouwbaar.” Bij een app als Natural Cycles moet je ook je temperatuur meten. ”Net voor je eisprong stijgt je lichaamstemperatuur. Maar om dat te kunnen bepalen, moet je je temperatuur altijd op hetzelfde moment en onder precies dezelfde omstandigheden meten. Dat is absoluut onmogelijk.”
Paridaans vindt de apps wel geschikt om menstruatieklachten in kaart te brengen. Haar specialisme is endometriose, een ziekte waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt zich buiten de baarmoeder bevindt en hevige pijn kan veroorzaken. ”Het is nuttig om te weten welke symptomen op welk moment van de maand terugkomen. Door het bij te houden in een app – of op je kalender – kun je een patroon ontdekken.” Zo kan een arts goed begrijpen wat er wanneer bij jou speelt en zo nodig een behandeling starten.
Verder ziet de gynaecoloog ”geen enkel voordeel” in het gebruik van cyclus-apps. In 2019 werd ook nog bekend dat cyclusapps informatie delen met Facebook, zoals wanneer vrouwen menstrueerden of zwanger probeerden te worden. Net als bij ‘gewone’ apps is dit soort persoonlijke informatie zeer waardevol voor adverteerders. Voorzichtigheid is dus – op ieder vlak – geboden.
Dit artikel is onderdeel van LINDA.dossier Hormonen. Meer weten?
Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd op 16 januari 2021.
Meisjes komen steeds vroeger in de puberteit terecht: hoe komt dat?
