Maar liefst 84 procent van de 1900 deelnemers aan onze enquête is bereid organen te doneren. Een belangrijke factor is hun leeftijd.
De nieuwe Donorwet gaat woensdag in. Heb je je keuze niet vastgelegd, dan word je vanaf september in het Donorregister opgenomen met de vermelding ‘geen bezwaar’.
Bijna 1600 van de 1900 respondenten (84%) uit ons onderzoek staan al in het Donorregister met de keuze ‘ja, ik geef toestemming voor orgaandonatie’.
Leeftijd speelt een belangrijke rol in deze keuze:
Jonger dan 18 – Van de 26 respondenten onder 18 jaar geeft iedereen toestemming of is dat van plan. Een meisje motiveert haar keuze: “Wat nou als iemand precies jouw orgaan nodig heeft? En je geeft geen toestemming en diegene overleeft het niet. Dat wil je toch niet op je geweten hebben?”
18-30 jaar – 92% uit deze samengevoegde leeftijdsgroep geeft toestemming (839 mensen). “Ik vind orgaandonatie iets moois en als je door middel van jouw lichaam iemand anders leven nog een beetje mooier of makkelijker kan maken, werk ik daar graag aan mee.”
31-40 jaar – In de groep dertigers geeft 83% toestemming (386 deelnemers). Een vrouw verwoordt het zo: “Ik was 18 toen ik voor de keuze kwam te staan en zei ‘nee’ (was jong), nu heb ik het toch veranderd in ‘ja’ omdat ik het belangrijk vind dat je iemand misschien kan helpen op dat moment.”
41-50 jaar – 80% van de 284 veertigers zegt ja tegen orgaandonatie. “Ik ben vrijwilliger in het ziekenhuis en kom één keer per week op de dialyse-afdeling. Mensen liggen daar drie à vier keer in de week vier uur aan een apparaat om het bloed schoon te spoelen. Wat mooi als je een tweedehands nier kunt krijgen en dan wat meer tijd om te genieten van het leven.”
61-70 jaar – 32 van de 56 zestigers (57%) willen doneren. “Veel mensen vermijden het gesprek over donatie omdat het te confronterend is met de eindigheid van het leven. De meesten zullen wel een orgaan willen ontvangen. Al denken ze er nu liever niet over na omdat ze het moeilijk vinden, om wat voor reden dan ook. Terwijl het voor mij een ultieme gift zou zijn als door mijn onvermijdelijke dood een ander verder kan leven.”
Ouder dan 70 jaar – 17 zeventigplussers vulden onze vragenlijst in. Van hen geven 8 toestemming en de rest niet. “Omdat ik na mijn dood andere mensen kan helpen met mijn (alle) organen. Dan blijft er toch wat door leven in andere mensen van mij, die dan hopelijk nog een lang leven hebben.”
Lees ook
Arts Ellen onderging een orgaantransplantatie: ‘Je kunt levens redden, doe dat ook’
Een minderheid (10%) van alle deelnemers geeft geen toestemming:
Vrouw (tussen 18 en 30): “Het is in strijd met de wet waarin beschreven wordt dat het lichaam onaantastbaar is.”
Man (tussen 31 en 40): “Ik wil heel graag bloed geven bij de bloedbank, maar aangezien ik getrouwd ben met een man kan ik dat niet. En nu willen ze wel mijn organen. Ik vind dat tegenstrijdig.”
Vrouw (tussen 41 en 50): “Ik ben bang voor de dood en ook bang voor het moment van sterven. Is er een overgang? En wat als ik dan geen goede overgang heb. Vaag, hè?”
Vrouw (tussen 51 en 60): “Dat automatisch donor zijn is te idioot voor woorden. Wat als je het vergeet/geen tijd voor hebt/ nog geen keuze kan maken en de overheid dus maar besluit dat je gewoon automatisch al donor bent?”
Vrouw (tussen 61 en 70): “Ik vind het niet prettig om in iemand anders verder te leven en wil zelf ook niets van een ander. Ik kies er dan voor om te sterven.”
Vrouw (ouder dan 70): “Gezondheid is een groot goed. Laten we stoppen met het experimenteren om de mens steeds beter te willen maken. Wij zijn geen auto waar je nieuwe onderdelen in kunt stoppen en steeds luxer kan uitvoeren met techniek.”
Veel mensen die weigeren, voelen zich onvoldoende geïnformeerd over de gevolgen van hun keuze. Ook zien we in de antwoorden veel vragen en misverstanden over orgaandonatie. Zoals: ben je echt dood als je wordt geopereerd? Spelen commerciële belangen een motief? In dit artikel legt een transplantatiecoördinator hoe orgaandonatie werkt.
Voor 73% van de respondenten maakt het niet uit of ze organen of weefsels zouden doneren.
Maakt het jou uit wát je doneert?
Vrouw (tussen 18 en 30): “Ik had ‘huid’ uitgezet, oogweefsel volgens mij ook. Nu ik weet hoe het met huid gaat, wil ik dit misschien wel weer aanzetten. Oogweefsel laat ik aan mijn familie over. Als het mijn ogen er raar uit laat zien in de kist, hoeven ze dat niet te doen.”
Vrouw (tussen 31 en 40): “Zelf een keer iemand opgebaard gezien die onder meer zijn oogweefsel had gedoneerd. Dit was zo duidelijk te zien, dat als ik als nabestaande ooit die keuze zou moeten maken, dat zeker niet zou laten doneren.”
Lees ook
Deze transplantatiecoördinator legt uit hoe orgaandonatie in zijn werk gaat
VERANTWOORDING
De resultaten uit dit onderzoek zijn niet wetenschappelijk verantwoord. De respondenten vormen geen representatieve steekproef van de samenleving. Het doel van dit onderzoek is de lezers van LINDA.nl aan het woord te laten over de nieuwe wet.
Aan het onderzoek deden 1897 deelnemers mee, daarvan is 98% vrouw. Tussen 30 en 40 jaar: 25%, tussen 40 en 50 jaar: 15%, tussen 51 en 60 jaar: 7%, tussen 18 en 30 jonger dan 30 jaar: 34% en 1,4% is jonger dan 18. 43% heeft kinderen.
