Wanneer een mens overlijdt, regelt een uitvaartverzorger een afscheid zoals de nabestaanden dat graag willen. Of het afscheid van een paard, parkiet of kat goed verloopt? Daarvoor moeten achterblijvers vooral geluk hebben.
Dat kreeg diergedragstherapeut Debbie Rijnders uit verschillende hoeken te horen. Om dit in de toekomst niet meer van geluk af te laten hangen, startte ze, als directeur van Dier en Gedrag Academie Tinley, een opleiding tot uitvaartverzorger voor dieren, die deze week begon.
“Veel mensen zijn teleurgesteld over de manier waarop het afscheid verliep”, vertelt Rijnders. “Dierenartsen en medewerkers van dierencrematoria handelen vaak functioneel en snel. Meestal wordt er niet gekeken naar de behoeften van degene die afscheid neemt. Er zijn natuurlijk medewerkers die dit wél doen, maar het hangt helemaal af van wie je treft. Dat zorgt voor schrijnende situaties.”
Rijnders kan zich een voorbeeld nog goed herinneren. “Ik sprak een wat oudere mevrouw die haar hond na zo’n dertien jaar verloor. Het dier was haar alles; haar dagelijkse steun én de verbinding met haar overleden man, met wie ze het dier ooit kocht. Deze vrouw trof bij de dierenarts en het crematorium precies de verkeerde mensen. Vervolgens zat ze eenzaam thuis met een afschuwelijk gevoel over het afscheid.”
Met de nieuwe opleiding hoopt Rijnders dierenartsen en crematoriummedewerkers kwaliteiten mee te geven die nodig zijn om met rouwende mensen om te gaan. “Ook zijn er studenten die met dieren werken en uitvaartbegeleiding er graag bij willen doen. Het is nog niet zo groot dat je er volledig je brood mee kunt verdienen, maar we hopen dat hier wel steeds meer aandacht voor komt.”
De uitvaartzorg-opleiding van Tinley is de eerste in Nederland die zich focust op dieren. “Misschien wel in Europa”, voegt Rijnders toe. Maar dat betekent niet dat Nederland op het vlak van dieren-rouwverwerking voorloopt. “In bijvoorbeeld Duitsland en Engeland kijken ze anders tegen dieren aan. Daar nemen ze vaak al uitgebreid afscheid. In Nederland doen we er nog altijd lacherig over. Na het verlies van haar hond schreef Antoinnette Scheulderman niet voor niets een boek met de titel Dan neem je toch gewoon een nieuwe. Dat kreeg zij vaak te horen en is nog steeds de meestvoorkomende reactie. Daarin valt nog een wereld te winnen.”
Bert van Leeuwen mistroostig door overleden hond: 'Bijna elke dag gehuild'
Op korte termijn hoopt Rijnders dat het afscheid van dieren geprofessionaliseerd wordt. Uiteindelijk hoopt ze dat een uitvaart zoals we die bij mensen kennen, ook bij dieren een optie is. “Als iemand behoefte heeft om bepaalde muziek te draaien, dan zou dat moeten kunnen”, geeft Rijnders als voorbeeld.
“Laatst zei iemand dat ze het fijn had gevonden als haar hond een soort afscheidsdienst had gehad. Dan hadden ze met z’n allen over haar hond kunnen praten. Gewoon, wat herinneringen ophalen met een kop koffie erbij.” Om dat voor elkaar te krijgen, zullen organisatoren nog tegen een hoop vooroordelen op moeten boksen, denkt Rijnders. “Ik weet dan ook niet of dat in Nederland snel gaat gebeuren, maar ik wil me er wel hard voor maken. Het begint erbij dat mensen een ander het afscheid moeten gunnen dat hij of zij graag wil. Heb daar respect voor, wat je er zelf ook van vindt.”
Wat gebeurt er met jouw huisdier na je dood? Zet je hond, kat of konijn in je testament
