Anti-vaxxers

De vaccinatiegraad van kinderen is de afgelopen jaren gedaald in Nederland, waardoor de kans op een uitbraak van besmettelijke ziekten toeneemt. Artsen maken zich zorgen omdat besmettelijke ziekten als de mazelen en bof weer steeds vaker voorkomen. Tegelijkertijd groeit de groep anti-vaxxers: ouders die hun kind niet willen inenten, uit angst voor bijwerkingen. Op een crèche in Den Haag raakten vier kinderen afgelopen april besmet met de mazelen, het virus dat een dodelijke hersenontsteking kan veroorzaken.

Verplicht vaccineren

Uit ons onderzoek blijkt dat het merendeel van de respondenten maatregelen wil om het aantal gevaccineerde kinderen in ons land op peil te houden. Zo vindt 76 procent van de respondenten het een goed idee om ouders van kleine kinderen te verplichten om een consult over vaccinatie te volgen, zodat ze goed geïnformeerd zijn. Meer dan de helft (55 procent) wil dat ouders die hun kinderen niet vaccineren, gekort worden op hun kinderbijslag. Maar liefst 71 procent van de respondenten vindt het een goed idee om het vaccineren tegen infectieziekten helemaal verplicht te stellen.

School weigeren

Als het gaat om de opvang van kinderen, vinden vier van de vijf ondervraagden (82 procent) dat crèches hun deuren zouden mogen sluiten voor niet-gevaccineerde kinderen  Ook basisscholen zouden niet-ingeënte kinderen tot vijf jaar moeten kunnen weigeren, vinden drie op de vijf deelnemers (61 procent).

Wantrouwen

Via het Rijksvaccinatieprogramma krijgen alle kinderen gratis vaccins aangeboden om hen en hun omgeving te beschermen tegen twaalf besmettelijke infectieziekten, waaronder mazelen, polio en kinkhoest. Belangrijk bij het wel of niet besluiten van vaccineren, is informatie. Van de ondervraagden met kinderen tot negen jaar heeft twee derde van de respondenten weleens informatie opgezocht over vaccinaties, bijvoorbeeld op de site van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM), dat het vaccinatieprogramma uitvoert. Ruim een derde (36 procent) geeft aan moeite te hebben met de betrouwbaarheid van de informatie van het RIVM. Zo zegt 12 procent de informatie ‘niet echt’ te vertrouwen, en 24 procent vertrouwt de informatie zelfs ‘helemaal niet’. Slechts 39 procent van de ondervraagden vertrouwt de informatie van het RIVM ‘volledig’.

Farmaceutische industrie

Zo stelt een ouder in een reactie: ‘De kennis wordt maar beperkt gedeeld waardoor ouders geen eerlijke keuze kunnen maken. Zolang er niet eerlijk wordt gecommuniceerd kan ik het programma niet vertrouwen.’
Een andere ouder zegt over het RIVM: ‘De informatie die ze verstrekken, vertrouw ik wel, maar er ontbreekt een heleboel informatie. Het RIVM kon ook geen antwoord geven op mijn vragen.’ De twijfel over informatie van het RIVM komt vooral voort uit het idee dat alles in de farmaceutische industrie om geld draait en onderzoek niet onafhankelijk gebeurt. Zo schrijft een ouder: ‘De slager keurt zijn eigen vlees. Alleen eigen onderzoeken, tuurlijk ga je je eigen product niet afkeuren.’

Transparantie

Ook vinden bezorgde ouders dat de informatieverstrekking van het RIVM onduidelijk is. ‘Bij ieder medicijn bestaan er voors en tegens. Ze zijn hier niet open en eerlijk over. Als er wat gaande is, zeggen ze doodleuk dat het niet aan het vaccin lag. De voorlichting mag hierover opener en transparanter zijn, niet dat men er klakkeloos vanuit gaat dat wat de overheid zegt oké is’, aldus een respondent.

Lees ook
GGD doet onderzoek bij Leidse crèche na mazelenbesmetting

RIVM

Hans van Vliet, hoofd van het Rijksvaccinatieprogramma, zegt niet verbaasd te zijn dat er wantrouwen onder ouders over vaccineren leeft. “Het gaat eigenlijk over de vraag hoe je staat ten opzichte van informatie van de overheid. Ook wanneer het gaat om andere onderwerpen, zoals bijvoorbeeld de Mexicaanse griep, is er een groep die het niet vertrouwt. Een kritische houding ten opzichte van de overheid is ook niet erg.” Volgens hem is de vaccinatiedaling inmiddels ook gestopt. Maar: “Het is belangrijk om een goed beeld te geven waarom we vaccineren. Dat je ziet: wat is die ziekte eigenlijk waarvoor ik mijn kind laat inenten?”

Meer over het onderzoek lees je hier.