Ken je dat? Lig je bijna te slapen en dan hoor je het gezoem van een mug vlak bij je hoofd. Je zoekt naar de slaapverstoorder, slaat mis en voelt de frustratie opborrelen.
Misschien lukt het je uiteindelijk om de mug te pakken, maar intussen ben je klaarwakker van deze nachtelijke strijd. De Universiteit van Wageningen onderzocht hoe het toch mogelijk is dat je negen van de tien keer (de plank) misslaat.
De mug is geen tegenstander die je moet onderschatten, want ondanks zijn kleine formaat heeft hij indrukwekkende vaardigheden die jou keer op keer te slim af zijn. Met scherpe zintuigen en snelle reflexen weet hij telkens aan je slag te ontkomen. Bovendien profiteert hij van luchtwervelingen die ontstaan wanneer je uithaalt met een vliegenmepper, zoals te lezen is op de website van de Wageningen University.
Voor dit onderzoek analyseerden de onderzoekers ongeveer 500 ontsnappingspogingen van muggen, om de aerodynamische krachten te bepalen die zowel door de mug als de luchtstroom werden gegenereerd. De universiteit maakte hiervoor gebruik van geavanceerde technologieën, waaronder videografie in combinatie met AI.
Drie camera’s namen elk 500 beelden per seconde op, waardoor de bewegingen van muggenvleugels, die ongeveer 500 keer per seconde slaan, tot in detail konden worden beschreven. De beelden werden vervolgens geanalyseerd met behulp van AI.
Onderzoeker Antoine Cribellier legt uit: “Door deze metingen te combineren met numerieke simulaties van de luchtstroom, was het mogelijk om de aerodynamische krachten te schatten die door de luchtstroom en door de muggen zelf werden gegenereerd, en die leidden tot hun succesvolle ontsnappingsmanoeuvres.”
Dankzij deze geavanceerde technieken ontdekten de onderzoekers hoe muggen ontsnappen aan een aanval. De mug detecteert eerst de dreiging, maakt dan actief een bocht om weg te komen van het gevaar en wordt vervolgens weggeduwd door de luchtstroom, waarbij hij als het ware meesurft op de luchtgolf die jij veroorzaakt. Het is een slimme strategie van de mug. Voor een visuele uitleg kun je ook de video hieronder bekijken, voor het geval de details wat ingewikkeld worden.
Het goede nieuws is: dit onderzoek kan ook nuttig zijn voor het vangen van de muggen. Daarmee kan het bijdragen aan innovaties in de strijd tegen malariamuggen. Cribellier vertelt ook aan RTL Nieuws hoe je de mug het beste kunt slaan: met een vliegenmepper met gaatjes. Doordat de lucht door de vliegenmepper heen gaat, heeft de mug minder kans om te ontsnappen via de luchtstroom. Op deze manier kun je wellicht een keer raak slaan.
Lekgeprikt door muggen? Dit is waarom (en wat je ertegen kunt doen)
