De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar toegekend aan twee journalisten, Maria Ressa uit de Filipijnen en Dmitri Moeratov uit Rusland.
Ze krijgen de prestigieuze onderscheiding voor hun “moedige strijd” voor de vrijheid van meningsuiting in hun thuislanden. Dat zei de voorzitter Berit Reiss-Andersen van het Noorse Nobelcomité.
De twee journalisten stonden aan de basis van nieuwsorganisaties die kritisch berichten over de autoriteiten. Ressa staat aan het hoofd van nieuwssite Rappler en Moeratov (zie foto) is hoofdredacteur van de krant Novaja Gazeta. Reiss-Andersen noemt de twee winnaars vertegenwoordigers van alle journalisten die zich inzetten voor de vrijheid van meningsuiting “in een wereld waarin democratie en de vrijheid van de pers steeds meer onder druk staan”.
Het is de eerste keer sinds 1935 dat de prijs is toegekend aan leden van de pers. De Vredesprijs ging destijds naar de Duitse verslaggever Carl von Ossietzky.
Ressa heeft internationaal veel lof gekregen voor de berichtgeving over de omstreden oorlog tegen drugs in haar thuisland. De Filipijnse politie heeft met veel geweld opgetreden tegen vermeende drugscriminelen. “Het dodental is zo hoog dat het doet denken aan een oorlog tegen de bevolking van het land zelf”, zei voorzitter Reiss-Andersen van het Nobelcomité.
Nieuwssite Rappler en Maria Ressa botsten herhaaldelijk met de Filipijnse autoriteiten, nadat ze kritische berichten hadden gepubliceerd. De Filipijnse journaliste zei in een interview dat dit “de beste tijd is” om een journalist te zijn. Dat het werk gevaarlijker is geworden, betekent volgens haar ook dat het belangrijker is geworden. “Een wereld zonder feiten is een wereld zonder vertrouwen”, aldus Ressa.
Moeratov heeft de afgelopen tientallen jaren volgens het comité onder steeds zwaardere omstandigheden gestreden voor de vrijheid van meningsuiting. “Novaja Gazeta is op dit moment de onafhankelijkste krant van Rusland”, concludeerde de voorzitter van het Nobelcomité. “Met een kritische grondhouding tegenover de macht.”
De Russische journalist kreeg meteen een compliment van de machthebbers in zijn thuisland. “We feliciteren hem”, zei een woordvoerder van het Kremlin tegen de pers. “Hij is getalenteerd. Hij is moedig.”
Het is 120 jaar geleden dat de prijs voor het eerst wordt toegekend. Dat betekent dat de prijs inmiddels 101 keer is uitgedeeld. De prijs is toegekend aan 25 organisaties of instellingen en aan 109 personen. Daartoe behoren Nelson Mandela, Barack Obama en Martin Luther King. De vredesprijs ging vorig jaar naar het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties.
De IG Nobelprijs: seks bij verstopte neus, vliegende neushoorns en Nederlands succes
