Uitgescholden

Zij vertellen aan het programma dat ze sneller worden ingeschat als een dom persoon, later worden geholpen in de winkel, te maken krijgen met vooroordelen en zelfs worden uitgescholden. “De trambestuurder rijdt weg omdat ik te laat ben, maar doet wel de deur open als iemand zonder migratieachtergrond na mij komt aanrennen”, vertelt een deelnemer met een migratieachtergrond in de vragenlijst van het onderzoek.

Sinterklaas en Zwarte Piet

Die vragenlijst van EenVandaag werd door 46.000 mensen ingevuld. Zij stellen bang te zijn dat de Nederlandse identiteit onder druk staat. Het programma liet hen opschrijven wat zij verstaan onder onze identiteit. Zo worden Sinterklaas, Zwarte Piet, vrijheid, directheid en de ‘doe maar gewoon’-mentaliteit als belangrijkste punten genoemd. Maar daar is niet iedereen het mee eens.

‘Het is een kinderfeest’

Het programma sprak twee Nederlanders die verschillend naar de Nederlandse identiteit kijken. Zo zien we onder andere de gepensioneerde Saskia Dijxhoorn. “Ik heb het idee dat iedereen naar Nederland mag komen. Maar ik merk niet dat iedereen zich aanpast. Die discussie over Sinterklaas bijvoorbeeld: het is maar een kinderfeest. Dan hebben mensen het over de slavernij waar wij ons schuldig door moeten voelen. Dat gebeurde eeuwen geleden. Ik weet er niets meer van.”

Achtervolgd in de winkel

Ook spreekt het programma Marlon Jabobs. Eind jaren tachtig verliet hij Curaçao om te studeren in Nederland. “Als ik bepaalde winkels binnenkom, word ik nog altijd achtervolgd. Kun je niet door mijn kleur heen kijken om te zien dat ik een normale burger ben?” Hij vertelt groot fan te zijn van het Sinterklaasfeest, maar stelt ook dat de overheid geen goede educatie geeft over wat er vroeger daadwerkelijk is gebeurd en waarom mensen het feest racistisch vinden.

Lees ook
Hij komt, hij komt, of toch niet: Zwarte Piet-tegenstanders willen intochtverbod

(Niet) religieus

Onze tradities worden volgens de respondenten massaal ter discussie gesteld omdat ‘minderheden zich minder aanpassen in Nederland’. En dat levert volgens hen problemen op. Hoogleraar Sociale Demografie, Jan Latten, spreekt in het programma over onze veranderende samenleving. “Die verandert in hoog tempo. Een belangrijk punt van de huidige Nederlandse identiteit is dat een groot deel van ons niet meer religieus is. Ook komen er in de samenleving groepen bij die wél heel religieus zijn. Dat schuurt behoorlijk.”