Het aantal deelnemers aan de bevolkingsonderzoeken naar onder meer borstkanker en baarmoederhalskanker blijft dalen. Dat blijkt uit cijfers van gezondheidsinstituut RIVM.
“Doodzonde”, vindt Babette Prick, gynaecoloog bij het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam.
Er bestaan in Nederland meerdere soorten bevolkingsonderzoek, waarvan die naar borstkanker en baarmoederhalskanker speciaal voor vrouwen zijn. De uitnodigingen voor het bevolkingsonderzoek naar borstkanker krijg je tussen je 50e en 76e, aan het onderzoek naar baarmoederhalskanker kun je tussen je 30e en 60e meedoen.
Meedoen is gratis en wordt sterk aangeraden door experts, maar toch daalt het aantal deelnemers al een tijd. “Deze daling is al jaren aan de gang, met een dieptepunt in coronajaar 2020. Hoewel er in 2021 een herstel te zien was, zijn de cijfers over 2022 weer lager dan voor de coronaperiode”, aldus het RIVM.
Het percentage genodigden dat meedeed aan het bevolkingsonderzoek borstkanker daalde van 73 procent in 2021 naar bijna 71 procent in 2022, telde het RIVM. Bij baarmoederhalskanker was er een daling van 54 naar 46 procent.
Muriel startte petitie tegen 'pijnlijk' bevolkingsonderzoek borstkanker: 'Waarom gebeurt dit gewoon?'
Vooral het aantal deelnemers aan het onderzoek naar baarmoederhalskanker is bijzonder laag, vindt ook gynaecoloog Prick. Zij adviseert mensen altijd mee te doen, vertelt ze aan LINDA. “Maar vaak vinden ze het toch spannend, want wat als er iets slechts uit komt? Dat is de voornaamste reden om het niet te doen.” Een ander deel van de potentiële deelnemers wordt simpelweg niet bereikt, aldus het RIVM: vaak mensen met een lagere opleiding en/of een migratieachtergrond.
Spannend blijft het natuurlijk altijd, maar een vroege signalering zorgt er júist voor dat baarmoederhalskanker voorkomen kan worden, legt Prick uit. “Het duurt een behoorlijke tijd voor de kanker zich ontwikkelt: meer dan tien jaar. Als je er op tijd bij bent om eventueel slecht weefsel op te merken, kun je dat vóór zijn. Hoe mooi is het dat je de gelegenheid krijgt om het überhaupt te voorkomen?” Bij vroege ontdekking is de behandeling vaak minder ingrijpend, weet ook het RIVM.
De kans dat deelname een slechte uitkomst tot gevolg heeft is bovendien heel klein, vertelt Prick aan LINDA. “Maar één procent van de gescreende vrouwen wordt uiteindelijk behandeld voor een voorstadium van baarmoederhalskanker, bij de andere 99 procent is er niks aan de hand.” In totaal krijgen zo’n 700 vrouwen per jaar de diagnose baarmoederhalskanker, vertelt de gynaecoloog. Eén op de 170 vrouwen krijgt er ooit mee te maken. “Vrouwen tussen de 30 en 45 jaar vormen de grootste risicogroep.”
De gynaecoloog benadrukt ook dat je voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker “niet eens meer met je benen wijd voor de huisarts” hoeft te zitten voor een uitstrijkje: een zelftest kun je gewoon thuis doen. En nog makkelijk ook. “En heb je tussen bevolkingsonderzoeken door klachten? Ga dan altijd naar de dokter.”
Alles over de zelftest voor bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
