Sneeuwval is (helaas) nooit zeker met kerst, maar een eindeloze stroom aan knusse familiefoto’s op je tijdlijn wél. Iedereen lijkt deze dagen met familie of vrienden te spenderen. Confronterend, als je zelf alleen bent met kerst.
Filmmaker en muzikant Véras Fawaz (28) weet er alles van. Hij belde op Eerste Kerstdag vrienden, bekenden en vage kennissen, maar was eigenlijk nergens welkom.
Véras spreekt zijn familie niet meer, dus dit jaar is hij voor het eerst alleen met kerst. Dat doet hem wel wat, dus besluit hij toch op zoek te gaan naar kerstplannen en dat proces te filmen. Het idee: een video maken waarin hij een vriend vraagt of hij langs mag komen, en dan vastleggen hoe dat bezoek eraan toe gaat. “Ik had alleen niet gedacht dat iedereen ‘nee’ zou zeggen en dat ik ruim drie uur aan de telefoon zou hangen”, vertelt Veras. “Ik had verwacht sneller ergens terecht te kunnen, dus ja… ik voelde me wel verloren.”
“Het was een realisatiemoment”, vervolgt hij. “Mensen roepen al snel ‘je bent altijd welkom’, maar woorden zijn niet meteen daden. Ik ben van Libanese komaf en die cultuur is een stuk warmer, gastvrijer. In Nederland is dat anders, wat helemaal niet erg is. Alles heeft voor- en nadelen, natuurlijk. Maar tijdens zo’n experiment merk je wel dat we op social media allemaal liefde en warmte uitstralen, maar óók dat we best een afstandelijk volkje zijn.”
In onderstaande video is te zien hoe Véras een aantal vrienden en kennissen opbelt, onder wie Emma Wortelboer, Vjèze Fur, JayJay Boske en Johan Vlemmix. De reacties op zijn vraag wisselen enorm. Zo passeren ‘Dit komt nu niet zo handig uit’, ‘Het is echt heel raar als je komt, dat doet de sfeer niet ten goede’ en ‘Je hebt zelf niet goed geregeld dat je met kerst nergens bent’ de revue. Uiteindelijk krijgt Véras één welgemeende uitnodiging, van YouTuber Enzo Knol.
“Het was extreem pijnlijk dat mijn vrienden nee zeiden, maar dat iemand die ik al jaren niet had gesproken me wél uitnodigde. Daar stond ik van te kijken. Voor mij was dit nu een soort experiment, maar moet je je voorstellen dat je elk jaar die afwijzing krijgt. Dan voelt de warmste dag van het jaar extra koud, dat is gewoon kut. Eigenlijk zou er een soort community moeten komen van mensen die alleen zijn met kerst, zodat ze met elkaar kunnen chillen.”
https://www.youtube.com/watch?v=ZwMCSmka5RU
Uiteindelijk gaat Véras niet langs bij Enzo Knol, maar eet hij bij zijn buurman: een bejaarde Irakees die geen woord Nederlands spreekt. “Communiceren tijdens het eten was er niet bij, maar toen ik aanbelde mocht ik meteen binnenkomen. Het was voor hem niet een overweging waard.”
De rest van de avond en nacht is Véras bezig met het maken van zijn YouTube-video. “Ik vond het belangrijk dat deze video op Tweede Kerstdag online zou komen, voor alle andere mensen die dan ook alleen thuis zitten. Dan konden ze zien dat ze niet de enige zijn.”
Het lijkt Véras mooi als we met zijn allen iets opener zijn, óók tijdens de kerstdagen. “Nodig die ene vriend uit waarvan je weet dat-ie een beetje eenzaam is, of een moeilijke familiesituatie heeft. Alleen zijn met kerst is extreem pijnlijk, dus probeer die warmte te delen. Wees wat vrijer. Ik denk niet dat je er spijt van krijgt, ik geloof echt in ‘hoe meer zielen, hoe meer vreugd’.”
Volgend jaar zit hij in ieder geval gebakken: na het uploaden van zijn video stroomden de kerstuitnodigingen voor 2022 al binnen. “De aanbiedingen kwamen óveral vandaan, dat verbaasde me wel”, beaamt Véras. “Ik denk dat ik volgend jaar inhaal wat ik dit jaar heb gemist en een soort kerstmarathon doe. Langsgaan bij zo veel mogelijk vreemden om te kijken wat daar de kerstdynamiek is. Lijkt me wel leuk.”
Eenzaamheid verandert het sociale netwerk van je hersenen
