Geen tijd, geen personeel, wél bureaucratie. ‘Kanaal Sociaal’ volgt zes mantelzorgers in Deventer. Want iedereen krijgt op een gegeven moment te maken met mantelzorgers, Nederland telt er inmiddels zo’n 5 miljoen.
Mantelzorg is niet alleen zwaar, maar ook ingewikkeld. Heb je wel tijd voor bureaucratie als je voor iemand moet zorgen?
Een week geleden is Louises man Bert met hersenontsteking opgenomen in het ziekenhuis. Ze staat er alleen voor en begint om 04.00 uur met het melken van de koeien, zodat ze om 07.00 uur Mees uit bed kan halen. Haar jongste zoon, die meervoudig beperkt is en 24 uur per dag zorg nodig heeft.
Ook Louise heeft te maken met de Nederlandse bureaucratie. Met het persoonsgebonden budget (PGB) kan ze zelf zorg inkopen. Fijn, om alles zelf in de hand te hebben. Maar in de praktijk betekent het voor Louise vooral heel veel (en heel vaak) administratie.
En juist voor die administratie heeft ze – met alle zorg voor zowel haar kind, als de boerderij – geen tijd. “Omdat Mees op school zit heeft hij recht op leerlingenvervoer. Hij is niet altijd even lief naar andere kinderen en kan onrustig zijn in de taxi. Soms zelfs agressief. Daarom hebben we een PGB gekregen van de gemeente om zelf het vervoer te regelen.”
“Maar het lastige is: het vervoer tijdens schoolweken wordt betaald door de gemeente, vervoer in de vakanties vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Want dan is hij geen leerling”, vertelt Louise terwijl ze haar administratie probeert bij te houden en tussendoor Mees een boek voorleest.
Tegemoetkoming mantelzorgers afgelopen jaren gedaald, soms alleen bloemetje
“Tijdens schoolweken moet ik bijhouden wanneer hij geweest is en ik moet het taxibedrijf controleren of ze alle goede dagen hebben opgeschreven. Het is niet heel veel werk, maar alles bij elkaar is heel veel werk. En dan de intensiviteit van de zorg voor Mees in combinatie met nu ook die voor Bert – die nog niet hersteld is – dan gaan dat soort dingen dus fout.”
Inmiddels is Bert ontslagen uit het ziekenhuis en komt cliëntondersteuner Geralda op bezoek om met de twee in gesprek te gaan over de veranderende situatie. Want er is alleen maar meer zorg op de schouders van Louise terechtgekomen. “Ik zit hier weer aan tafel, dus in die zin…”, antwoordt Bert wanneer Louise oppert om te vertellen hoe het met hem gaat. “Het is op en af, ik ben aan het herstellen. ’s Ochtends draai ik weer de melkronde, en daarna ga ik een tijdje plat. Dan is de pijp ook wel leeg. 30, 40 procent hobbel ik weer mee.”
“Waar ben je nu mee geholpen?”, vraagt Geralda. Louise: “Als ik het zelf kon doen hadden we hier niet gezeten. Dat is gewoon wat dus niet meer lukt door de situatie die is ontstaan.” Louise raakt zichtbaar geëmotioneerd. “Met een lach en een traan”, aldus Bert, die troostend over Louises rug heen wrijft.
Geralda wil meedenken over de toekomst van Mees en die van het gezin. Want de wachtlijsten voor een woonplek voor Mees zijn lang. Louise: “Dat is schrikbarend. Hij is nu bijna 13 en voor sommige plekken is dat acht jaar.”
Een zorg die de twee ouders terecht bezighoudt. “Stel nou dat er volgende week een kans voorbij komt”, vult Bert aan. “Eigenlijk is hij nog veel te jong.”
“We zijn er nog niet aan toe om hem los te laten. Maar wat als er over acht jaar dan geen plek vrijkomt? Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet weet of ik het nog acht jaar volhoud. Hoe graag ik dat ook wil. Ik weet niet of mij dat lukt”, beaamt Louise met de tranen nog in haar ogen.
Kanaal Sociaal is wekelijks om 22.20 uur te zien op NPO 2. De hele aflevering terugkijken? Dat kan hier.
Ook na haar nachtdienst is Mariska nog steeds moeder én mantelzorger: 'John deed altijd alles'
