In ‘Better Than Ever’ vertelt Joan Franka (32) haar kant van het Songfestival-fiasco in 2012 en de vergaande gevolgen die het had voor haar gezondheid en muzikale carrière.
Voor Joan was de periode in aanloop naar het Songfestival allesbehalve leuk, vertelt ze. “Mijn eerste breekpunt wat pijn deed, was dat mijn manager zei: ‘Hé Joan, moet je eens kijken naar jezelf, je ziet er echt niet uit. Je moet echt afvallen’.”
In 2010/2011 doet de dan 20-jarige Joan mee met het eerste seizoen van The Voice of Holland. Ze vindt het een “leuke en bijzondere ervaring, tot op een bepaald punt”. Het raakt haar om terug te denken aan die tijd. “Ik vind het lastig om hierover te praten, omdat ik hier nooit over praat. Dus het voelt bijna alsof ik een soort geheim deel.”
Ze legt uit dat ze dingen heeft gedaan in het programma, waar ze niet helemaal achterstond. Dat ze mensen heeft vertrouwd die eigenlijk niet te vertrouwen waren. Een team muziekprofessionals beloofde om met haar na The Voice een plaat te gaan maken. “Ik ben met hen gaan werken en toen schreef ik het nummer You and me met één van hen. Hij heeft dat toen naar het Songfestival gebracht.”
Voordat ze het weet wordt de jonge zangeres klaargestoomd voor het Nationale Songfestival. “Ik moest eerst daar nog doorheen.” Joan’s manager vergelijkt haar met de andere zangeressen die meedoen en vraagt haar of ze niet even dun als hen wil zijn. “Gewoon letterlijk: ‘Je ziet er niet uit’. Dat werd tegen mij gezegd”, blikt Joan terug. “Dat kwam zo heftig bij mij binnen. Ik was ook elke dag met hen. Het was heel apart, maar op een gegeven moment ging ik nooit meer naar huis.”
Ze woonde in die tijd bijna bij haar manager, omdat ze veel in Hilversum moest zijn. “Ik raakte helemaal van alles af van wat ik was en ik werd steeds meer wat zij wilden dat ik was.” Joan ontwikkelt daarop een eetstoornis. “Ik at helemaal niks meer.”
Ze mag uiteindelijk naar het Eurovisie Songfestival in Baku, Azerbaijan namens Nederland. “Ik denk dat veel mensen hebben gezien dat dat niet het allerbeste optreden is dat ik had kunnen geven.” Joan legt uit dat er veel vooraf is gegaan aan het optreden.
Zo wil ze destijds heel graag dat haar moeder en zus bij haar zijn in Baku om haar bij te staan in aanloop naar het Songfestival. “Dat mocht niet, sowieso de eerste week niet. Dat vond ik heel heftig.” In plaats van haar dierbaren mag ze wél een team van beauty-professionals meenemen. “Die werden ook allemaal betaald.”
De veelbesproken Indianentooi die Joan tijdens haar optreden droeg, wil ze zelf eigenlijk helemaal niet meer op in Baku. “Ik zei: ‘Ik ben er helemaal klaar mee, ik wil dit niet;. Maar zij zeiden: ‘Die tooi gaan we doen’.” Joan heeft als jonge zangeres niet het gevoel dat ze nee mag zeggen.
In de laatste week voor de halve finale mogen haar moeder en zus er dan wel bij zijn. Maar door allerlei verplichtingen ziet ze hen nauwelijks. De avond dat ze het podium op moet, mag haar familie ook niet backstage staan om haar te steunen. “Dus ik was daar in mijn eentje met mijn management.”
In de dertig seconden die ze heeft om van de coulissen naar het podium te lopen pakt Joan’s manager haar handen beet en zegt: It’s you and me, we hebben dit samen gedaan. Dat voelt als een klap in het gezicht voor Joan.
“Op dat moment ontwaakte ik uit die nare droom die ik continu had geleefd. Ik voelde, ik wil hier niet staan met jou, ik wil hier staan met mijn moeder en zus. Wie ben ik? Waar ben ik? Wat ben ik aan het doen? Waarom ben ik hier?” Ze loopt met deze razende gedachtes naar het podium en moet daar nog eens dertig seconden wachten tot haar nummer begint. “Ik dacht alleen maar: ik wil dit niet.”
Danjil openhartig in 'Better Than Ever' over levensreddende levertransplantatie: 'Mijn lichaam was al helemaal geel'
Het optreden gaat niet goed, dat voelt ze zelf ook, zo vertelt Joan. Als ze erna haar kleedkamer inloopt, zit daar haar manager die haar boos toespreekt: “Je hebt alles verpest Joan, alles is verpest.” Joan: “Ik herinner me nog dat ik in de badkamer was van mijn hotelkamer. Ik was zo uitgeput dat ik aan het overgeven was. Op dat moment dacht ik echt dat ik doodging.” Ze besluit via de telefoon – die met de hele crew verbonden is – om hulp te vragen. “Ik belde en niemand nam op. Dat was echt heftig”, vertelt ze in tranen.
Na het Songfestival wil Joan niet meer werken met het team. Ze heeft echter nog een contract waar ze dolgraag vanaf wil, alleen laten zij haar niet gaan. “Ik kwam in een situatie terecht waarin ik tot mijn 27e vast zou zitten aan een contract waarin zij geen verplichtingen hadden en ik ook niet iets anders mocht doen.” Joan heeft op dat moment geen geld om zichzelf uit te kopen, want aan het Songfestival heeft ze niks verdiend.
Iemand uit haar band helpt uiteindelijk met het geld waardoor Joan eindelijk weer vrij is om te doen wat ze wil. “Ik heb twee jaar lang geen muziek mogen maken. Dat heeft echt heel veel pijn gedaan.” Joan reflecteert ook op haar eigen rol in het hele verhaal. “Ik neem mezelf kwalijk dat ik een contract heb getekend, wat ik helemaal niet wilde tekenen. Dat ik mijn intuïtie niet heb gevolgd.”
In de jaren daarna treedt ze als haar alter ego Luba the Baronnes veel op. “Ik durfde als mezelf niet meer te bestaan”, legt ze in tranen uit. “Luba heeft me echt gered. Maar nu heb ik weer besloten dat ik weer Joan Franka ben. En dat is ook heel erg bevrijdend.”
Better Than Ever terugkijken? Dat kan hier.
Zangeres Marlies Kempe vertelt over de impact van haatreacties in 'Better than Ever'
