DJ Jamie Reuter heeft het twee keer meegemaakt: een bedpartner die flink over haar grenzen heengaat. Op het moment dat dat gebeurt, bevriest Jamie. En daardoor blijft ze een stemmetje in haar hoofd houden dat zegt dat het haar eigen schuld is.
Een stemmetje dat zegt: Had dan nee gezegd, en dat is ook de titel van de documentaire die Jamie erover maakte.
De eerste keer dat het haar overkwam, stopte ze het diep weg en gaf ze zichzelf de schuld. “Waarom heb ik geen ‘nee’ gezegd?” blijft ze zich afvragen. Het gebeurt tijdens een date die ze heeft ten tijde van de coronapandemie. Wanneer het een tweede keer gebeurt, besluit ze niet meer stil te zijn. Het niet meer weg te stoppen, maar op zoek te gaan naar antwoorden.
Het is namelijk niet een gedachte die alleen bij Jamie opkomt. Veel andere vrouwen die slachtoffer zijn van seksueel geweld kampen met een schuldgevoel, en schamen zich dat ze geen ‘nee’ hebben gezegd. In de documentaire Had dan nee gezegd vraagt Jamie zich af: is het echt zo moeilijk om consent te vragen?
In de documentaire spreekt ze ook met mannen – hebben zij het onderling wel eens over consent? “Ik heb het meer met mijn vrouwelijke vrienden over consent, dan met mijn mannelijke vrienden”, geeft een man toe. “Als ik het met mijn mannelijke vrienden over seks heb, is het meer plat.” Ook een andere man geeft toe in zijn jeugd niet te hebben geleerd over consent. “Als ik heel eerlijk ben, had ik dat liever wel willen weten vroeger.”
Gesprek over consent krijgt grotere rol: 'Om het plezierig te houden moet je erover praten'
“Als het niet over mij zou gaan, zou ik denken: ‘Gun jezelf wat meer liefde, steun jezelf meer'”, vertelt Jamie. Maar boosheid voelt ze niet naar haar dader. “Nog steeds niet. Omdat ik nog steeds denk: ‘Had dan ‘nee’ gezegd.'”
Het lastige vindt Jamie dat ook zij het moeilijk vindt om over consent te praten. “Als iemand aan mij vraagt: ‘Mag ik je zoenen?’, dan krijg ik echt een error”, vertelt ze. “Dan denk ik echt: ‘Waarom vraag je dit? Wat ongemakkelijk.’ Terwijl, als ik erover nadenk – is het f*cking goed dat hij dit doet.”
Ook mannen vinden dit lastig. “Je wordt als man een beetje geacht om te jagen, om dominant te zijn, maar anderzijds – je moet ook heel goed weten waar de grens ligt, en die wordt niet altijd heel expliciet aangeduid. Dat vind ik een lastig iets.” Jamie sprak ook met mannen die wel om consent vroegen, en die van vrouwen als reactie kregen dat het “niet geil is als je dat vraagt.”
“En als ik dat als feedback krijgt, en het enige dat je op dat moment natuurlijk wil is geiligheid brengen in bed, dat je dan niet meer weet hoe je ervoor moet zorgen dat iemand zich dan veilig gaat voelen.”
“Niet alles aan de seks is de hele tijd geil, maar wél belangrijk“, concludeert één van Jamies vriendinnen. “Dus neem dat even voor lief, die twintig seconden van die vraag. Kan je je écht niet over jezelf heenzetten, denk ik dan.”
In haar gesprekken met vrienden, therapeuten, slachtoffers, vrouwen en mannen, heeft Jamie veel geleerd tijdens het maken van haar documentaire. “Ik heb geleerd om mezelf niet meer de schuld te geven. Te stoppen met het veroordelen, en in plaats daarvan juist liefde en compassie voor mezelf te vinden”, vertelt ze.
“Maar het belangrijkste inzicht is dat met elkaar praten een groot verschil kan maken. Voor, tijdens en na de seks. Iets dat ongemakkelijk kan voelen, maar de veiligheid die ik daardoor ervaar is het me meer dan waard. Sterker nog, het praten met elkaar heeft ervoor gezorgd dat ik me nog nooit zo veilig bij een man heb gevoeld als nu.”
Kijk ‘Had dan nee gezegd’ terug op NPO.
Dit bericht op Instagram bekijken
'Consent vragen ongemakkelijk? Nee, aantrekkelijk juist: dít moet je erover weten'
