In Nederland wonen zeker één miljoen mensen van Aziatische afkomst. Deze groep heeft veel te maken met racisme en discriminatie. Ondanks dat de groep zo groot is, heeft de samenleving maar weinig oog voor hun leed.
Aziaten in Nederland hebben veel te maken met racisme en discriminatie.
Dat Aziaten in Nederland veel te maken hebben met racisme en discriminatie werd pijnlijk zichtbaar toen corona zijn intrede deed in 2020. Mensen met een Aziatisch uiterlijk werden voor ‘vies’ uitgemaakt en in de media kwamen er veelvuldig grappen voorbij. Misschien kun je je het carnavalslied van Radio 10-dj Lex Gaarthuis nog herinneren: Voorkomen is beter dan Chinezen. De petitie ‘Wij zijn geen virussen’ volgde als reactie daarop en dat was uniek voor de Aziatische gemeenschap in Nederland. Hoe komt het dat deze groep zo ongezien door het leven gaat, ook als het op racisme en discriminatie aankomt?
“Aziaten zijn een heel grote, vergeten groep in Nederland die bovendien niet snel voor zichzelf opkomt,” vertelt Hui-Hui Pan. Pan is een voorvechter voor de Aziatische stem in Nederland en heeft daarvoor onder meer de stichting Pan-Asian-Connections opgericht. “Aziaten zijn al zo’n honderd jaar in Nederland en konden al die tijd prima voor zichzelf zorgen. Hulp van de overheid hadden ze niet nodig.” Hierdoor werd het automatisch een ‘stille’ groep, “maar het stil zijn en je bescheiden opstellen zit ook in de cultuur.”
En die combinatie heeft er op den duur voor gezorgd dat discriminatie naar deze groep letterlijk ‘over het hoofd is gezien’. “Ga maar bij jezelf te raden: ‘grapjes’ over ‘die spleetoog’ en ‘die met die gele huid’ ken je vast wel. Maar dit zijn helemaal geen grapjes als je dit dag in dag uit hoort op de werkvloer of als je naar school gaat,” zegt Pan.
Ze heeft met collega-onderzoekers bovendien alle onderzoeken nagekeken over racisme en discriminatie in Nederland. “Aziaten komen maar in een handjevol van deze onderzoeken voor. De meeste onderzoeken over racisme en discriminatie zijn gericht op de Marokkaanse en Turkse gemeenschap. Er is dus zelfs een gebrek aan representatie van Aziatische Nederlanders in discriminatie-onderzoek.” Pan wijst ook op beleidsmakers. “Er zijn handleidingen gemaakt vanuit ministeries naar gemeenten toe over hoe om te gaan met racisme en discriminatie naar minderheidsgroepen. Aziaten worden hier helemaal niet in genoemd.”
Pan en haar collega’s weten niet direct de oplossing om meer zichtbaarheid te creëren voor Aziaten in Nederland. “Het gesprek erover voeren is al heel wat. Mensen moeten er zich van bewust worden dat er heel veel racisme en discriminatie naar mensen met een Aziatisch uiterlijk plaatsvindt. Vanaf daar kunnen we verder praten.”
Een andere wens van Pan en haar collega’s is dat Aziaten beter gerepresenteerd worden in de media. “En dan wil ik ze niet aan een talkshow tafel zien zitten als eigenaar van een restaurant, want dat is dan weer zo stereotypisch. Er zijn genoeg Aziatische advocaten of hoogleraren in Nederland, laat die dan eens zien. Hiermee verandert het beeld van Aziaten meteen.”
