Waar we nu vooral verhalen lezen over mensen die Afghanistan proberen te ontvluchten, reist Martine Flokstra van Artsen zonder Grenzen (AzG) juist daar naartoe om hulp te bieden. Als operationeel manager van de Afghaanse projecten spendeerde ze drie weken in het land.
Aan LINDA.nl vertelt ze hoe ze die tijd heeft ervaren.
Artsen zonder Grenzen is sinds 1980 actief in Afghanistan met meerdere projecten. Ze kunnen hiermee doorgaan omdat ze nooit vanuit politiek oogpunt werken. “AzG is onafhankelijk van wie er aan de macht is. We zijn er om de bevolking te helpen. Als iedereen dat accepteert, kunnen we blijven doorgaan”, vertelt Flokstra. “De vijf projecten die we nu hebben, zetten we dan ook voort. En waar we meer kunnen helpen, doen we dat.”
“Momenteel hebben we een ziekenhuis voor traumaverzorging in Kunduz, een gespecialiseerd ziekenhuis voor tuberculose in Kandahar, en in Herat hebben we een project waarbij we focussen op de verzorging van zwaar ondervoede kinderen. Daarnaast hebben we een kraamziekenhuis in Khost, volledig gerund door vrouwelijke artsen en verpleegkundigen”, aldus Flokstra. “Ons grootste project is het provinciale ziekenhuis in Lashkar Gah. Er zijn ruim 1,3 miljoen mensen afhankelijk van de zorg daar.”
Het Artsen zonder Grenzen team blijft zich, ondanks de omstandigheden, inzetten voor de bevolking. Toch veranderden de werkomstandigheden bij deze projecten de afgelopen maanden aanzienlijk. “Toen het Amerikaanse leger zich terug begon te trekken uit Afghanistan, namen de gevechten en bombardementen toe. Ons team van het ziekenhuis in Lashkah Gah woonde vanaf eind juli in het ziekenhuis daar, omdat het toen niet meer veilig was om op en neer te reizen”, vertelt Flokstra. “Ook het ziekenhuis raakte overvol door alle gewonden. We voerden alleen al in de maand augustus meer dan 400 operaties uit.”
Toch stelt Flokstra dat na de machtsovername van de Taliban de drukte toenam in het ziekenhuis, omdat de gevechten toen stopten. “Gelijk de dag na de overname stroomde het ziekenhuis in Lashkah Gar vol met patiënten. Dit kwam doordat het weer veilig was om naar het ziekenhuis te gaan, maar ook doordat alle andere gezondheidszorg in het land instortte. De buitenlandse geldstromen voor de gezondheidszorg vielen weg, waardoor ons ziekenhuis in die provincie de enige plek voor goede zorg werd.”
Ondervoeding dreigt voor helft Afghaanse kinderen onder 5 jaar
Flokstra is bij de projecten in Afghanistan onder andere verantwoordelijk voor de keuzes die gemaakt worden in medische strategieën. Daarnaast regelt ze de veiligheid. Ook voert ze tijdens haar bezoek gesprekken met autoriteiten en het plaatselijke AzG-team. “Ze zijn bang en hun toekomst is onzeker. Zeker bij de vrouwelijke collega’s heerst veel angst voor de toekomst. Welke regels gaan er zijn? Wat gaat er met onze vrijheid gebeuren?”
“Toch zijn het stuk voor stuk zulke sterke mensen”, vervolgt ze. “Ze pakken hun leven weer op. Zo wordt de kraamafdeling volledig door vrouwen gerund. Als ik daar rondloop denk ik wel: ‘wat een girlpower zetten jullie hier neer, maar tegelijkertijd lopen jullie met zoveel zorgen over de toekomst’.”
Een werkbezoek laat Flokstra weer extra beseffen waarom ze dit werk doet. “Vijftien jaar geleden kwam ik bij AzG werken. Ik had altijd het gevoel dat ik ‘toevallig’ het geluk had dat ik in Nederland was geboren en nooit echt zorgen had. Ik vroeg me af: ‘Wat als ik ergens anders was geboren?’ Hierdoor voel ik de drang om mensen te helpen die niet dit geluk hebben gehad”, vertelt ze.
“Natuurlijk is zo’n werkbezoek heftig om mee te maken. Na het zien van de ellende worden de zorgen eigenlijk alleen nog maar groter. Maar dat is waarom we nooit stoppen met wat we doen.” Het AzG-team blijft doorgaan met hun werk in Afghanistan, maar kan het niet alleen.
Flokstra benadrukt: “De nood is zo hoog en de bevolking zo kwetsbaar. Als er niets verandert, kan dit rampzalig zijn. We hopen dat andere landen zo snel mogelijk geld beschikbaar stellen voor humanitaire hulp en gezondheidszorg. Het kan en mág niet zo zijn dat de bevolking van Afghanistan geen toegang heeft tot hun basisbehoeften.”
Unesco pleit voor heropening scholen voor meisjes in Afghanistan
