Na een hoop getouwtrek is ook Twitter nu in handen van een narcistische miljardair. Elon Musk, zelfbenoemd ‘free speech absolutist’, staat aan het roer van wat ook wel het ‘open riool’ van het internet wordt genoemd.
Ja én, denk je misschien. Hoeveel erger kan het worden?
We worden zowat doodgegooid met rijke mannen met grootheidswaanzin – je zou bíjna aan ze wennen. Maar op Twitter komen naast trollen en extremisten, ook politici en journalisten samen. Waar complottheorieën zich verspreiden, worden ook nieuwe opiniemakers en talkshowgasten geboren. In die schreeuwerige doch invloedrijke potpourri van feitelijke verslagen, nepnieuws en woordgrappen ziet Musk desinformatie niet als probleem.
Met gevoel voor theater liep hij op de dag van de overname het hoofdkantoor binnen met, jawel, een gootsteen. ‘Let that sink in‘, twitterde hij – ‘de vogel is bevrijd’. Maanden eerder kondigde hij al met veel bombarie aan dat vrijheid van meningsuiting de prioriteit van het ‘nieuwe’ Twitter zou worden. Alsof de vogel ooit met de mond dichtgeplakt in een kooi zat.
De vraag blijft of Musk het gesprek zal willen sturen. Net als Robert Murdoch weet hij best dat échte macht bij een eigen media-imperium begint.
‘De vogel vliegt wel volgens onze regels’, probeerde EU-commissaris Thierry Breton nog, terwijl Trump Musks overname toejuichte. Hij schreef op zijn eigen platform ‘erg blij te zijn dat Twitter nu in verstandige handen’ was. ‘I LOVE TRUTH‘ kwam daar als een soort hysterische dreigbrief achteraan.
Hoewel Musk de terugkeer van de verbannen oud-president nog niet bevestigde, ontsloeg hij wél de bovenlaag van het bedrijf en nam alleen plaats in de raad van bestuur. Zo liet hij zien dat in het land van de vogel nu één man de zonnekoning is. En die is niet bepaald fan van tegenspraak.
Twitter worstelt al jaren met nepnieuws en radicalisering: de gevolgen zagen we bij de Capitool-rellen. Na de aanval op de man van Nancy Pelosi liet Musk zien geen klap om de waarheid te geven, en deelde een (inmiddels verwijderde) complottheorie van een dubieuze, rechtsextremistische blog.
De excentrieke man achter Tesla, PayPal en Space X is een hele slimme nerd, maar allesbehalve maatschappelijk betrokken. Als aanhanger van het ‘longtermisme’ gelooft Musk dat ‘grote mannen’ zoals hij de (zeer verre) toekomst totaal zullen veranderen met technische innovaties als het kolonialiseren van planeten. Een elitaire visie die korte-termijn-‘offers’, zoals slecht betaalde werknemers en algehele chaos, veel te graag goedpraat.
Je denkt misschien: laat die gek toch blaten. Maar Musk is géén privépersoon. Door Oekraïne eerst van internet te voorzien om later te dreigen het weer weg te nemen, bemoeit hij zich zelfs met het politieke wereldtoneel. Pas vroeg hij zijn volgers nog of we de Krim als Russisch grondgebied moeten erkennen. Een prima plan, reageerde het Kremlin.
De hoop blijft dat het hele, riekende Twitter-riool vanzelf in Musks gezicht ontploft. De betaalde blauwe vinkjes die hij voor ogen heeft, worden niet goed ontvangen en Twitter was al een risicovolle plek voor adverteerders. Als alle remmen losgaan, zullen naast complottheorieën ook naaktbeelden floreren. Nu nemen die al dertien procent van het totale aantal berichten in, en de meeste adverteerders willen liever niet naast een deep nude staan.
Wellicht kunnen naaktbeelden zo een keer iets goeds teweeg brengen.
'Denk ik aan Amerika, dan zie ik lege straten voor me: geen mens op de stoep'
