Het aantal ongelukken met fatbikes is volgens cijfers van VeiligheidNL dit jaar fors toegenomen. Marian* kan erover meepraten. Haar dochter Louise* (11) werd in mei aangereden door een jongen op een opgevoerde fatbike.
Daarbij liep het meisje een zware hersenschudding en whiplash op. Ze wordt nog dagelijks geconfronteerd met de gevolgen.
Het is halverwege mei dit jaar als Louise op haar fiets naar school gaat. Marian volgt iets later, met haar 7-jarige zoon achterop. “Ik heb het niet zien gebeuren”, vertelt ze. “Ik kwam aangefietst toen het net was gebeurd. Haar fiets en de fatbike lagen op de grond, Louise zat in shock op de grond. Ze huilde, haar gezicht was kapot en haar neus opgezwollen. Ik zag meteen dat het foute boel was.” Politie en ambulance komen er niet aan te pas. “Toen ze me zag, bleef ze herhalen dat ze naar huis wilde, dus dat hebben we gedaan.”
De bestuurder – een jongen van een jaar of vijftien – staat te trillen. “Ik heb even met hem gesproken. Hij was erg geschrokken.” Om haar heen verzamelen zich meer mensen. “Een vrouw liet weten met de jongen mee naar school te gaan. Ze had hem lesgegeven en zou daar vertellen wat er was gebeurd. Een ander bood aan mijn dochter met de auto naar huis te brengen. Weer een ander bracht mijn zoon naar school. Ik ben met de buurman naar huis gefietst. Hij nam de fiets van Louise mee.”
Moeder en dochter kunnen meteen bij de huisarts terecht. Daar blijkt het meisje een hersenschudding en een gebroken neus te hebben. “Ze had een kapot gezicht en was bont en blauw. Ze moest naar huis en rust houden.” Maar daar blijft het niet bij. “Later bleek dat de hersenschudding een zware hersenschudding was. Ook had ze een whiplash. Louise kon geen hele dagen meer naar school en moest stoppen met voetballen en turnen.”
Stapje voor stapje krabbelt ze op. “Ze gaat inmiddels weer hele dagen naar school. Bij klassikale uitleg is ze aanwezig, maar maakwerk doet ze in haar eentje buiten de klas, omdat ze weinig prikkels kan verdragen. Ze voetbalt een keer per week in plaats van twee keer en turnen zit er dit jaar niet meer in. Louise moet elke week naar de fysiotherapeut voor haar nekklachten en sociale activiteiten kosten haar grotendeels te veel energie.”
Bijna iedereen wil verbod op fatbike: 'Vooral jongeren rijden veel te hard'
Dat is niet leuk, zeker niet als je in groep acht zit, leuke dingen wil doen en met vriendinnen wil afspreken. “Ze doet het – gezien de omstandigheden – goed, maar ze moet klappen incasseren. Ze kan niet altijd meekomen met de rest van haar leeftijdsgenoten, moet veel afzeggen en heeft veel last van hoofdpijn. Dat is verdrietig.”
Wat er destijds nou precies gebeurd is? “Louise moest links afslaan. Ze sorteerde voor, stak haar hand uit, keek of ze kon en sloeg af. De jongen op de fatbike kwam veel te hard aanrijden, keek niet en reed op haar in. Ze is gelanceerd en op haar gezicht terechtgekomen.” Marian is vrijwel meteen weer met haar dochter gaan fietsen, om fietsangst te voorkomen. “Fietsen gaat prima, maar ze vindt het nog altijd eng om af te slaan. Ze stopt en steekt daarna pas over.”
Louise is lang niet het enige slachtoffer. Van april tot en met juni belandden 115 gewonden na een ongeluk met de fatbike op de spoedeisende hulp (SEH), in de eerste maanden van het jaar waren dat er 25. In heel 2023 gebeurde dat 75 keer. Bijna de helft van de slachtoffers was tussen de 12 en 15 jaar oud. Van deze groep jonge gewonden liep 24 procent hersenletsel op.
Marian: “De angst voor fatbikes zit er bij mij en de mensen in mijn omgeving goed in. We letten heel goed op en de grootouders hebben helmen aangeschaft.” Ze maakt zich er voornamelijk zorgen over dat de voertuigen zo makkelijk opgevoerd kunnen worden. “Dat kan gewoon met een softwarecode. Kinderen en tieners weten niet hoe hard ze gaan, hebben geen controle en mogen gewoon de weg op. Er gebeuren veel ongelukken, maar de bestuurders hebben niet door hoeveel impact zo’n ongeluk kan hebben. Ze zijn veel te jong om op een fatbike te mogen rijden.”
VeiligheidNL pleit daarom voor een minimale leeftijdsgrens van 16 jaar, in plaats van de 14 jaar waar de Tweede Kamer over denkt. Ook wil het kenniscentrum voor letselpreventie dat die minimumleeftijd geldt voor alle e-bikes en niet alleen voor fatbikes. “Dit bevordert niet alleen de eenduidigheid van de handhaving, maar beschermt ook het gros van één van de meest prominente en jonge risicogroepen”, aldus de organisatie.
*De namen in dit artikel zijn om privacyredenen gefingeerd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.
13-jarig meisje niet vervolgd na fatbike-ongeluk: 'Zwaargewond'
