Coronavirus liveblog

22.00 uur: Tweede Kamer wil meer coronabedden in zorghotels

De hele Tweede Kamer wil dat het kabinet zorgt voor meer bedden buiten ziekenhuizen, bijvoorbeeld in zogeheten zorghotels. Daar kunnen coronapatiënten terecht die wel zorg nodig hebben, maar niet ziek genoeg zijn voor een behandeling in het ziekenhuis.

Meerdere hotels zijn omgebouwd tot zorghotel. Zo kunnen ze de ziekenhuiszorg ontlasten. Maar er zijn volgens de Kamer niet genoeg mensen om er te werken. Hiervoor willen de partijen mensen inzetten die bijvoorbeeld al ervaring in de zorg hebben maar nu ergens anders werken. Ook mensen die door corona nu zonder werk zitten, zoals mensen uit de horeca of entertainmentsector, zouden er aan de slag kunnen via zogeheten ‘crisisbanen’.

21.59 uur: Politie Berlijn gebruikt waterkanon tegen demonstranten

De Duitse politie heeft in Berlijn 365 mensen opgepakt rond een demonstratie van tegenstanders van de coronamaatregelen. Sommigen van hen zijn maar kort vastgehouden. Er raakten tien agenten gewond, meldde de politie woensdagavond. Een politievrouw die tegen haar hoofd werd getrapt toen ze haar helm afdeed, is naar een ziekenhuis gebracht.

Gedurende de dag werden verspreid over de stad 2.400 agenten ingezet bij de betogingen die 7.000 mensen trokken. In de middag werden waterkanonnen en traangas ingezet tegen de veelal mondkapjesloze betogers. Op enkele plekken na werd het in de loop van de avond rustiger in de Duitse hoofdstad.

21.04 uur: New York sluit scholen

De publieke scholen in New York gaan vanaf donderdag dicht om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Burgemeester Bill de Blasio van New York maakte dat bekend via Twitter.

In de stad test gemiddeld 3 procent positief bij een coronatest en dat is de drempel waarbij scholen moeten sluiten, aldus De Blasio. Hij sprak van een voorzorgsmaatregel. “We moeten vechten tegen de tweede golf van Covid-19.”

Join me at City Hall with the latest #COVID19 updates. https://t.co/rZXzcIT9Iz

— Mayor Eric Adams (@NYCMayor) November 18, 2020

19.10 uur: Heftige discussies kabinet leiden niet tot vertraging

De heftige discussies binnen het kabinet over de aanpak van het coronavirus hebben niet geleid tot vertraging in de besluitvorming, aldus premier Rutte. De oppositie viel hem aan op berichten in de media over onderlinge ruzies en beschuldigingen aan onder meer het adres van zorgminister Hugo de Jonge, die “debiele, feitenvrije waanideeën” zou hebben.

PVV-leider Geert Wilders spreekt van “betonrot in het kabinet”, vooral omdat van binnenuit is gelekt naar journalisten. Hij snapt dat er ruzie kan ontstaan en met deuren wordt geslagen, maar het is nu niet goed en het is schadelijk voor het beeld bij het publiek. Ook de SP en PvdA maken zich daar zorgen over.

Rutte wil niet zeggen of de beweringen kloppen of niet, maar erkent dat kabinetsleden er nu eenmaal in staan als “mensen van vlees en bloed, met grote emoties.” Dat er wordt gelekt, vindt Rutte ook niet goed, maar discussies onder de bewindslieden zijn volgens hem juist wenselijk.

19.00 uur: Veel Nederlanders maken zich zorgen over risico’s coronavaccin

Een meerderheid van de Nederlanders wil zich niet direct laten inenten wanneer een vaccin tegen het coronavirus beschikbaar komt. ‘Vaccinatietwijfelaars’ maken zich vooral zorgen over de risico’s van het vaccin. Dat zeggen onderzoekers van onder meer de TU Delft, Universiteit Maastricht en het RIVM.

“Ons onderzoek laat zien dat in het gunstigste geval, wanneer een vaccin zeer effectief is en weinig bijwerkingen heeft, 39 procent van de Nederlanders dit vaccin direct wil hebben, terwijl 48 procent liever afwacht wat de ervaringen zijn van anderen en 13 procent het vaccin zal afwijzen”, zegt TU Delft onderzoeker Niek Mouter.

18.23 uur: Regels eerste twee besmettingsniveaus moeten volgens Rutte strenger

De maatregelen uit de eerste twee niveaus van de ‘routekaart’, waarin de coronamaatregelen per besmettingsniveau staan, moeten strenger worden. Dat zei premier Mark Rutte tijdens een debat over het coronavirus.

Volgens hem bleek in september dat de regels uit niveau 2 (‘zorgelijk’) niet zwaar genoeg zijn. Ook de maatregelen van het eerste niveau (‘waakzaam’) moeten volgens hem sterker gemaakt worden. “Als die dat al eerder waren geweest, hadden we het virus niet terug hoeven krijgen”, aldus de premier.

Voor beide niveaus gelden nu geen beperkingen voor sporten en de groepsgrootte als mensen buiten zijn. Vanaf niveau 2 mag men thuis maximaal zes mensen uit een ander huishouden ontvangen, geldt er een beperkte groepsgrootte voor “samenkomsten” en moet de horeca om 01.00 uur ’s nachts dicht. Voor niveau 1 gelden op die laatste twee punten alleen een registratieplicht. Begin december wordt de aangescherpte routekaart naar de Tweede Kamer gestuurd, zegt Rutte.

18.05 uur: Taakstraf voor coronaspuger rellen Maastricht

De rechtbank in Maastricht heeft woensdag een 19-jarige man veroordeeld tot een taakstraf van dertig uur en jeugddetentie van vier weken voorwaardelijk. De man had een agent bespuugd tijdens rellen in de Maastrichtse binnenstad, afgelopen zondag. Hij werd woensdag tijdens een snelrechtprocedure voorgeleid. Het Openbaar Ministerie noemde de man een coronaspuger.

16.55 uur: Kamer wil garanties van kabinet voor vaccineren en testen

Het kabinet moet duidelijker gaan vertellen wat wel en niet kan qua maatregelen, vaccinaties en testen. Ook als die boodschap vervelend is. Dat brengt een groot deel van de Tweede Kamer naar voren tijdens het coronadebat. Partijen willen dat het kabinet garanties geeft in plaats van onduidelijke boodschappen.

Kritiek is er op de plannen over testen. Het kabinet wil in maart maandelijks 10 miljoen testen beschikbaar hebben zodat iedereen zich maandelijks een keer kan laten testen, maar dat is volgens onder meer GroenLinks niet genoeg. Dat aantal moet al in januari worden gehaald, vindt partijleider Jesse Klaver. In maart moeten er wat hem betreft zelfs twee keer meer tests zijn dan wat nu wordt voorgesteld.

Ook de werkwijze van het kabinet rondom het vaccineren stelt niet gerust. De VVD ziet geen “strategisch geplande vaccinatiecampagne die ons meeneemt in wat nodig is”, zegt Kamerlid Hayke Veldman. Hij wijst erop dat Nederland qua vaccinatiestrategie achterloopt ten opzichte van andere EU-landen. “Hoe zorgen we dat we klaar zijn en wanneer horen we dat?”

16.51 uur: Ook Maastricht krijgt XL-coronateststraat

Ook in Maastricht komt een XL-coronateststraat. De GGD Zuid-Limburg liet weten dat op het parkeerdek P6 van zalencentrum MECC in de Limburgse hoofdstad een semi-permanente hal wordt gebouwd met veertien teststraten. Vanaf 15 december kunnen er dagelijks maximaal 3600 mensen terecht. In de door een tentenbouwer opgezette hal komen vier mobiele laboratoria die sneltesten kunnen verwerken.

16.27 uur: VVD bereid na te denken over ‘indirecte’ vaccinatieplicht

De VVD is bereid na te denken over een mogelijk ‘indirecte’ vaccinatieplicht vanwege het coronavirus. Het kan er bijvoorbeeld om gaan dat mensen geen overheidsgebouw of concertzaal in zouden mogen als ze niet ingeënt zijn, zo hield onafhankelijk Tweede Kamerlid Wybren van Haga zijn VVD-collega Hayke Veldman voor tijdens het coronadebat woensdag. De VVD’er wil het liefst dat zoveel mogelijk mensen “vrijwillig een verstandige keuze maken”, maar “ik sta er open voor om erover na te denken dat er consequenties aan vastzitten voor iemand die zich niet laat vaccineren.”

Het kabinet wil geen vaccinatieplicht, maar benadrukt wel het grote belang dat zoveel mogelijk mensen zich laten inenten met het coronavaccin, zodat de bescherming effectiever is. Volgens deskundigen zou de vaccinatiegraad 70 procent moeten zijn. Uit peilingen blijkt dat op dit moment ongeveer 50 tot 60 procent van de mensen bereid is zich te laten vaccineren.

14.14 uur: Aantal nieuwe coronagevallen stijgt, ondanks storing
Door een technische storing bij de GGD’en zijn dinsdag niet alle nieuwe coronagevallen doorgegeven aan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het dagcijfer valt daardoor lager uit. Toch is er nog steeds sprake van een stijging. Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend zijn (vooralsnog) 4.628 positieve tests geregistreerd. Op dinsdag meldde het RIVM 4.317 positieve tests.

De storing trof de beveiligde verbinding die wordt gebruikt om de positieve tests door te geven aan de bron- en contactonderzoekers. Die praten met de positief geteste personen en vragen ze onder meer waar ze besmet zijn geraakt en met wie ze in de afgelopen periode contact hebben gehad. Die informatie gaat uiteindelijk naar het RIVM. Door de storing in de beveiligde verbinding moesten de GGD’en overschakelen op een reserveverbinding. “Daar ging iets mis. Het heeft enige tijd gekost om dat te herstellen. Vervolgens moesten alle berichten opnieuw verzonden worden.”

Enkele weken geleden was er ook een storing bij de verbinding naar de callcenters. Een paar dagen daarna raakte het programma van de bron- en contactonderzoekers overbelast doordat te veel mensen er tegelijk gebruik van maakten.

12.11 uur: Personeel Coronatestservice liep risico te worden besmet
Het bedrijf Coronatestservice (Q-COMED BV) heeft zich niet gehouden aan hygiënerichtlijnen. Daardoor ontstond het risico dat de mensen die de coronatests afnamen werden besmet door de mensen die getest werden. Dat maakt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd woensdag bekend.

Naast het risico op kruisbesmetting, werden volgens de inspectie testen niet volgens de handleiding gebruikt. Daarnaast was er geen arts medisch inhoudelijk betrokken bij het afnemen van de testen en het duiden van de testuitslag. “Positief geteste personen werden laat, onjuist of in het geheel niet doorgegeven aan de GGD. De arts die door Coronatestservice was ingehuurd, zag alleen toe op de procedures en training van de medewerkers”, aldus de IGJ.

Coronatestservice heeft drie locaties, in Badhoevedorp (voorheen Schiphol), Utrecht en Almere. Het bedrijf moet binnen twee weken voldoen aan de geldende richtlijnen. Als de verbetermaatregelen dan niet zijn doorgevoerd, kan het bedrijf worden beboet.

11.18 uur: ‘Staat mag kans om uitstoot KLM te verlagen niet laten liggen’
De Nederlandse staat mag de uitgelezen kans die zich nu voordoet om de CO2-uitstoot van KLM te doen verminderen, niet laten liggen. Dat betoogde Greenpeace woensdag voor de rechtbank in Den Haag. De milieuorganisatie eist dat de overheid strengere klimaateisen verbindt aan de miljardenleningen en -garanties waarmee de luchtvaartmaatschappij overeind wordt gehouden.

In het kort geding wees Greenpeace op de zorgplicht die de overheid heeft om burgers te beschermen. De Hoge Raad heeft vorig jaar bepaald dat die plicht ook van toepassing is op klimaatverandering: de staat is verplicht maatregelen te nemen die gevaarlijke opwarming van de aarde tegengaan. Dat betekent dat de uitstoot van broeikasgassen, die bijdraagt aan de temperatuurstijging, omlaag moet.

“Deze zorgplicht houdt niet ineens op als het om de luchtvaart gaat”, aldus de raadslieden van Greenpeace. “De staat kan, mag en moet actie ondernemen.”

09.55 uur: ‘Reiziger moet straks negatieve test tonen bij aankomst in Nederland’
Reizigers die in Nederland aankomen worden straks verplicht te bewijzen dat ze getest zijn op het coronavirus. Daaruit moet ook blijken dat ze het virus niet onder de leden hebben. Althans, dat wil coronaminister Hugo de Jonge, maar daar is wel een aanpassing van de wet voor nodig.

Het verplichten van een negatieve testverklaring kan daardoor pas op zijn vroegst in het voorjaar worden ingevoerd, verwacht de bewindsman. De testverklaring mag niet meer dan twee dagen (48 uur) voor aankomst zijn afgegeven, meldt de minister aan de Tweede Kamer.

Dit moet het gemakkelijker maken voor mensen die voor een noodzakelijke reis uit risicogebieden, waar het virus zich op dat moment snel verspreidt of het aantal besmettingen erg hoog is, naar Nederland reizen. Daarnaast wil De Jonge reizigers uit die gebieden vijf dagen na aankomst in Nederland laten testen. Dit gebeurt naar verwachting ook als ze geen klachten hebben die wijzen op het coronavirus.

09.16 uur: Tientallen producenten van desinfectiemiddelen betrapt op fouten
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) hebben het afgelopen halfjaar aanbieders van desinfectiemiddelen gecontroleerd. Daaruit is gebleken dat de aanbieders lang niet altijd voldoen aan de eisen.

De ILT heeft de afgelopen maanden bij ruim zeventig producenten van desinfectiemiddelen inspecties uitgevoerd. In twaalf gevallen had het bedrijf zelf alles goed geregeld en voldeed het desinfectiemiddel aan alle eisen. Maar de ILT betrapte ook veel producenten op fouten. Zo stond op etiketten vaak onjuiste of onvolledige informatie. Aanbieders vermeldden dan bijvoorbeeld dat het middel ook voor het ontsmetten van oppervlakten kan worden gebruikt, terwijl dat niet is toegestaan. Daarnaast zat bij de eerste gemaakte partijen soms – zonder opzet – veel te weinig alcohol, bleek uit monsters. Verder gebeurde het afvullen van flesjes niet altijd veilig en professioneel. De meeste fouten werden opgelost na een waarschuwing.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voerde daarnaast 122 inspecties uit bij bedrijven die via eigen webshops of online platforms desinfectiegels verkopen aan consumenten. Daarbij zijn meer dan vijfhonderd producten beoordeeld. Wanneer bleek dat niet-toegelaten biociden werden aangeboden, heeft de NVWA de advertentie(s) voor deze producten offline gehaald. Dat zijn er in totaal meer dan duizend.

08.30 uur: Minder kijkers voor coronapersconferentie
Bijna 5,8 miljoen mensen hebben dinsdagavond naar de persconferentie van premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge gekeken. Dat is minder dan de vorige keer, op 3 november, toen bijna 6,5 miljoen mensen keken, aldus Stichting KijkOnderzoek.

De meeste kijkers, bijna 4 miljoen, stemden af op de persconferentie op NPO 1. Zo’n 1,3 miljoen mensen zagen het op RTL 4 en 469.000 kijkers schakelden in op SBS6. De uitzending op NPO 1 was daarmee ook het best bekeken programma van de dag.

De best bekeken persconferenties over corona waren tot nu toe op 22 april (7,8 miljoen kijkers) en 14 oktober (7,4 miljoen kijkers).

Lees ook
OMT adviseert feestdagen met maximaal zes gasten te vieren

06.22 uur: Aruba rekent op code geel volgende week
Aruba wordt volgens de Arubaanse minister van Toerisme Dangui Oduber volgende week ook een code geel-bestemming voor passagiers uit Nederland. Dat heeft de minister dinsdag gezegd tegen Arubaanse media. Afgelopen vrijdag sprak Oduber met staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Op basis daarvan sprak hij zijn verwachting uit.

Oduber noemde het onlangs vreemd dat Curaçao voor Nederlandse bezoekers wel een code geel-bestemming is en Aruba niet. Op Curaçao (ongeveer 160.000 inwoners) zijn er 467 actieve besmettingen, op Aruba (ongeveer 100.000 bewoners) waren er dinsdag 85 actieve besmettingen. Aruba heeft momenteel code oranje. Dat betekent dat alleen mag worden gereisd als het noodzakelijk is.

Als het RIVM besluit dat ook Aruba een code geel-bestemming is, kunnen toeristen vanuit Nederland gewoon komen. Aruba is tijdens de tweede coronagolf zwaar getroffen en kende rond september enige tijd meer dan 1600 besmettingen, ook zijn er 44 mensen overleden sinds maart van dit jaar.

06.15 uur: ‘Minder valse meldingen in volgende versie corona-app’
De volgende versie van de app CoronaMelder zal naar verwachting minder valse meldingen geven. Dat schrijft minister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Na een update moet de app obstakels zoals muren en ramen beter opmerken.

Nu is het mogelijk dat mensen een melding krijgen van de app, terwijl zij niet in de buurt zijn geweest van iemand anders of zelfs gescheiden waren van diegene door een muur of raam. Wie een notificatie krijgt van de app, wordt dringend geadviseerd tien dagen in thuisisolatie te gaan.

Hoewel het bluetoothsignaal waarmee de CoronaMelder opmerkt of gebruikers langer dan vijftien minuten bij elkaar in de buurt zijn geweest vaak voldoende wordt afgezwakt door dit soort obstakels, zijn er volgens De Jonge situaties denkbaar “waarbij bepaalde muren niet voor voldoende verzwakking van het signaal zorgen”.

06.09 uur: Geen anderhalve meter meer voor docent en leerling
Docenten en ander onderwijspersoneel in het voortgezet onderwijs, mbo, hbo en op de universiteit hoeven geen anderhalve meter afstand meer te houden als zij anders niet ‘op gepaste wijze’ hun werk kunnen doen. Dat meldt coronaminister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer.

Ook leerlingen en studenten mogen afwijken van de afstandsregel als zij anders geen les kunnen volgen. Op basisscholen hoefden kinderen al geen afstand te houden tot volwassenen.

Eerder gaven leraren in een peiling van vakbond Leraren in Actie (LIA) juist aan meer maatregelen te willen omdat het door volle klassen moeilijk is anderhalve meter afstand te bewaren. Zij pleitten vooral voor halve klassen.

06.01 uur: ‘Maandelijkse coronatest vanaf maart voor iedereen mogelijk’
Iedereen in Nederland moet zich in maart volgend jaar gemiddeld één keer per maand kunnen laten testen op het coronavirus, ongeacht of je klachten hebt of niet. Die ‘stip op de horizon’ schetst het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer.

Met dit plan moeten tien miljoen testen per maand kunnen plaatsvinden. Volgens Hugo de Jonge gelden voor deze ambitie geen limieten, ook niet in financiële zin.

Om dit grootschalige testen mogelijk te maken, wil de minister in januari twee experimenten met ‘grootschalig en frequent testen’ uitvoeren. ‘Door deze experimenten kijken we wat de beste aanpak voor grootschalig testen is’, schrijft de minister.

Vraagbaak coronacrisis

– Rutte en De Jonge presenteerden 13 oktober de nieuwe maatregelen tegen het coronavirus en kondigden een gedeeltelijke lockdown aan. Hier lees je alles wat je moet weten.

– Hoe kom je in coronatijden de winter door? Deze psycholoog geeft tips.