De Weddenschap

Met De Weddenschap moedigt Stichting Lezen scholieren van het praktijkonderwijs, vmbo en mbo de komende tijd aan om vaker de boeken in te duiken. Drie klassen in Nijkerk, Hoofddorp en Den Haag zetten hun handtekening onder een contract om drie Nederlandstalige boeken te lezen. Leescoaches – en BN’ers – Sarah-Jane, Loiza Lamers en Gerson Main staan de leerlingen bij om de eindstreep van drie uitgelezen boeken te behalen.

We horen altijd dat we meer moeten lezen. Waarom is lezen zo goed?

Linda: “Het belangrijkste dat we de afgelopen jaren over het jonge brein hebben geleerd, is dat het nog heel plastisch is. Dat betekent dat de hersenen nog lang veranderen. Hierdoor kunnen jongeren makkelijk nieuwe dingen – zoals bijvoorbeeld woorden – oppikken. Hoe onze hersenen ontwikkelen, ligt niet vast vanaf de geboorte. Hoe meer je met je brein doet, hoe beter het kan groeien en ontwikkelen.  Lezen is daar een mooi voorbeeld van: je zet je hersenen flink aan het werk.”

Je wordt dus eigenlijk slimmer?

“Je brein ontwikkelt zich het beste als je ‘problemen’ opzoekt. Geen enge situaties natuurlijk, maar voor opgroeiende jongeren is de hele wereld één grote puzzel. Iedere jongere probeert zijn of haar weg te vinden en oefent in de wereld. Door te ‘puzzelen’ en te onderzoeken, wordt je brein volwassen.”

Lees ook
Anna Woltz schreef het Kinderboekenweekgeschenk: ‘Kinderen willen mysterie’

Wat heeft dat te maken met lezen? 

“Een boek is een soort draagbare miniwereld én een hele ingewikkelde puzzel in één. Vaak denken we dat lezen vanzelf gaat, maar voor je brein is het een hele uitdaging om betekenis te geven aan een verhaal. Je gebruikt al je eigen achtergrondkennis en herinneringen om een tekst te kunnen begrijpen en de opgeschreven wereld voor je te kunnen zien. Voor tieners is lezen een goede manier om hun hersenen te trainen en een voorstellingsvermogen te creëren.”

Je hoort vaak dat veel lezen je woordenschat verrijkt. Hoe zit dat? 

“De meeste mensen weten wel dat lezen je woordenschat vergroot en verrijkt, omdat de taal in boeken weer heel anders is dan in films of in het echte leven. Met meer woorden en zinconstructies in je rugzak, wordt het begrijpen van studieboeken en het schrijven van opstellen een stuk makkelijker. Door te lezen wordt je namelijk een stuk beter in het verwoorden van je eigen gedachten.”

Lees ook
Deze nieuwe bibliotheek in New York is er een voor in de boeken

Zijn er ook nog onverwachte voordelen aan veel boeken verslinden? 

“Er zijn verschillende onderzoeken gaande die erop wijzen dat tieners ook hun sociale vaardigheden ontwikkelen door te lezen. Je leert je bijvoorbeeld niet alleen te verplaatsen in één hoofdpersoon, maar vaak laat de auteur juist meerdere kanten van het verhaal zien. Jonge mensen zien op die manier dat mensen in dezelfde situatie heel anders kunnen denken en reageren.”

Leren tieners andere dingen van lezen dan jonge kinderen?

“Jongere kinderen moeten lezen om een woordenschat op te bouwen, en de techniek van het lezen onder de knie te krijgen. Tieners leren meer hoe ze betekenis moeten geven aan teksten: verbanden leggen en tussen de regels doorlezen. Je bent eigenlijk aan het puzzelen zonder dat je het in de gaten hebt, en daar wordt je brein slim en behendig van.”