In 2013, als Beatrix aftreedt, wordt afscheid genomen van de hofdames, op een enkele na. Willem-Alexander en Máxima nemen Lieke van haar ‘over’. Nu, na achtentwintig jaar van dienst zwaait ze op vijfenzeventigjarige leeftijd af.

Wat doet de hofdame?

De hofdames zijn er ter ondersteuning van de vrouwelijke royals. Als je koningin Máxima in functie ziet, loopt er vrijwel altijd een hofdame drie stappen achter haar. Als de majesteit zit, dan zit de hofdame in de buurt. Ze is deftig, draagt vaak een hoedje maar is tegelijkertijd vrij onopvallend. Ze verdwijnen in het geheel van de entourage.

Hofdames assisteren – in binnen- en buitenland – door jassen en presentjes aan te nemen, zodat de koningin de handen vrij heeft. Naast de handen zijn ze ook de oren en ogen van de koningin tijdens een werkbezoek. De hofdame houdt de klok in de gaten en zorgt dat binnen de afgesproken lengte van het bezoek – vaak anderhalf uur – alle vooraf uitgedachte gesprekken plaats kunnen vinden. Daarbij zijn hofdames sociaal vaardig. Ze houden zowel smalltalk met leden van de lokale kegelclub als met diplomaten op het paleis.

Het is meer dan alleen assisteren, het is ook een organisatorische functie. De hofdame gaat enige tijd voor een werkbezoek plaatsvindt langs op locatie. Dat doet ze om afspraken te maken en te zorgen dat alles op rolletjes loopt, zodra het zover is.

Koningin Máxima heeft naast Lieke nog twee hofdames aangenomen in de afgelopen jaren: Annemijn Crince le Roy- van Munster van Heuven en Pien van Karnebeek-Thijssen.

Geen salaris

Hofdame is een erefunctie, ofwel: je krijgt er niet voor betaald. Het is geen fulltime baan, maar je moet zeker een dag in de week beschikbaar zijn. Royals vragen vaak een goede bekende uit hogere kringen. Dat zie je terug in de achternamen van de dames die de functie bekleden. Je kunt niet op de functie solliciteren.

In de negentiende eeuw waren het vaak alleenstaande vriendinnen van de vorstin die ook op het paleis woonden. Juliana schafte het intern wonen af en zocht naar een meer inhoudelijke ondersteuning. En dat zijn de hofdames vandaag de dag dan ook.

Lees ook
Máxima’s broekpakken: van een knalgele Zara tot rode couture

Sam Hoevenaar