Al meer dan twintig jaar zet Hare Majesteit Koningin Máxima zich met het Oranje Fonds in voor meer verbinding in de samenleving. Een stevige klus, gezien de groeiende polarisatie en toenemende eenzaamheid. Toch is ze positief: ‘We hebben elkaar gewoon nodig. Zo simpel is het.’
Hieronder vind je een preview van het uitgebreide interview met de koningin in de nieuwe LINDA. Wil je het hele artikel lezen? Koop dan het magazine of lees het via LINDA.premium.
Lees hier het volledige interview
Nederlanders verbinden zou je de core business van het Koninklijk Paar kunnen noemen. In 2002 krijgen zij het Oranje Fonds als nationaal huwelijkscadeau – een idee van het Paar zelf. Het Oranje Fonds zet zich in voor een samenleving waarin iedereen mee kan doen en niemand er alleen voor staat. Met dat eigen fonds reizen Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima kriskras het land door: ze bezoeken buurthuizen, sportprojecten, culturele centra en kookclubjes die het gevoel van ‘samen’ stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan de buurtrestaurants van Resto van Harte, waar mensen door het hele land samenkomen om met elkaar te eten. Koningin Máxima: “In deze geweldige buurtrestaurants komt alles samen: elkaar op een laagdrempelige plek ontmoeten, samen lekker koken en eten, genieten van het resultaat én je netwerk vergroten.”
In 2022 lanceert Koningin Máxima de stichting MIND Us. Het idee daarvoor ontstaat na een zeer heftige gebeurtenis: in 2018 stapt haar zusje Inès na mentale problemen op 33-jarige leeftijd uit het leven. Koningin Máxima zet het immense verdriet dat ze ervaart om in actie. Met stichting MIND Us wil ze dat jongeren grip krijgen op hun mentale gezondheid, zich veerkrachtig ontwikkelen en hulp weten te vinden als dat nodig is. Ze wil het taboe rondom mentale problemen bij jongeren, waaronder eenzaamheid, doorbreken.
De Koningin is dan ook blij met initiatieven als Join Us en Netwerk Nieuw Rotterdam, die eenzame jongeren samenbrengen. “Wat ik hier zo fantastisch aan vind is dat jongeren spelenderwijs leren de conversatie aan te gaan”, vertelt ze. “Vanuit een positieve insteek zeggen ze: ‘Luister, meer mensen voelen zich zoals jij je voelt. Hoe leren we jou om die anderen aan te spreken en te vragen: Hoe is het met jou?’ Jongeren vertelden mij dat ze door dit soort plekken beter in hun vel zitten.”
Koningin Máxima tijdens haar werkbezoeken voor Oranje Fonds en MIND Us. (tekst gaat verder onder de afbeelding)
Sam Hoevenaar: Majesteit, volgens cijfers van het Centrum Volksgezondheid, Zorg en Maatschappij van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is het aantal eenzame mensen in Nederland de afgelopen jaren gegroeid. Hoeveel zorgen moeten we ons maken?
Koningin Máxima: “Het is overduidelijk een issue waar we heel veel aandacht aan moeten besteden. Vanuit het Oranje Fonds doen we dat al heel lang en ook vanuit de overheid gebeurt het al, bijvoorbeeld door de lancering van de jaarlijkse Week tegen Eenzaamheid, enkele jaren geleden. Maar persoonlijk heb ik altijd moeite met het begrip ‘eenzaamheid’. Of ‘een project tegen eenzaamheid’. Ik spreek liever over ‘projecten voor verbinding’. Ik zou veel meer willen focussen op het gevoel dat we allemaal nodig zijn. Volgens mij zou de gedachte moeten zijn: ik ben nodig en andere mensen hebben mij ook nodig. Niet: ik ben zielig.
Tijdens mijn werkbezoeken hoor ik vaak dat het gaat om gezien en gehoord worden, het gevoel krijgen dat je ertoe doet. Dat dragen we met het Oranje Fonds ook uit: jij doet ertoe! Daarop inzetten is de beste manier om eenzaamheid te bestrijden. ‘We hebben u nodig. Stap vooruit.’ Ik denk echt dat het daar om gaat.”
Eenzaamheid tegengaan zit ’m ook in het taboe doorbreken. Eerlijk en open durven zeggen dat je het moeilijk hebt. Na het overlijden van uw jongste zusje Inès nam u daarin het voortouw.
“Toen mijn zusje overleed, besloot ik eerlijk te delen dat zij zelf uit het leven is gestapt na jaren van mentale problemen. Het delen van mijn persoonlijke verhaal heeft veel losgemaakt. Ik heb duizenden brieven gekregen, bloemen, kaarten, noem maar op. Mensen schreven: ‘Mijn broer heeft ook suïcide gepleegd, maar ik heb het op mijn werk nooit durven zeggen’, zulke dingen. De brieven die ik ontving hebben mij enorm gesteund. Omdat ik wist dat ik niet alleen was. Ik zeg altijd: we kennen allemaal verdrietige momenten en dat verdriet mag er zijn. Als je je eenzaam of somber voelt, heb je soms het idee dat je de enige op de wereld bent. Maar zo is het niet.”
Bij een werkbezoek vraagt u graag voor u vertrekt: ‘Hoe gaan we het concreet maken?’ Die vraag stel ik vandaag graag aan u. Hoe kunnen we eenzaamheid concreet aanpakken?
“De absolute nummer één is het taboe doorbreken. Praten én luisteren. Het is oké als je je soms eenzaam voelt, dat is heel normaal. En omkijken naar anderen, luisteren zonder oordeel. Net wat vaker hulp aanbieden als je vermoedt dat mensen eenzaam zijn. Dat doe ik zelf ook. We zullen in gesprekken meer toenadering tot elkaar moeten zoeken. We moeten het met z’n allen doen, nooit met een wijzend vingertje naar elkaar. Heel veel mensen in onze omgeving ervaren moeilijke periodes, we moeten elkaar vasthouden en elkaar hier doorheen helpen. Kortom, laten we praten én luisteren; dan zijn we al een heel eind op weg.”
Wil je het hele gesprek met Koningin Máxima lezen? Koop dan de nieuwe LINDA. (vanaf donderdag 17 april) in de winkels, laat het magazine thuisbezorgen óf log nu in op LINDA.premium en lees alles op je telefoon, tablet of laptop.
Lees hier het volledige interview
Koningin Máxima: ‘Gewoon zijn wie je bent. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan ‘gevoeld’’
