Het klimaat veranderde de afgelopen duizenden jaren nog nooit zo snel als nu. Sommige aspecten van klimaatverandering lijken daarbij onomkeerbaar.
Zonder drastische maatregelen moeten we rekening houden met fors grotere weerextremen. Dat blijkt uit het nieuwste klimaatrapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties.
Honderden klimaatwetenschappers uit 66 landen werkten jarenlang aan het rapport. Het dient als basis voor het klimaatbeleid van regeringen wereldwijd. De kennis over het klimaat is sinds het vorige IPCC-rapport in 2013 behoorlijk toegenomen.
Zo is het voor de klimaatwetenschappers duidelijk geworden dat de opwarming van de aarde al een hoop verandering teweeg heeft gebracht. Die verandering is terug te zien in de atmosfeer, op het land en in de oceanen.
VN over klimaatverandering: 'Wereld staat aan rand van de afgrond'
De opwarming van de aarde heeft daarbij ook effect op weerextremen. Volgens het IPCC is het bewijs daarvoor sterker dan in 2013. Het rapport noemt bijvoorbeeld hittegolven, hevige regenval, extreme droogte en tropische cyclonen. De onderzoekers schrijven ook dat oceanen in een ongekend hoog tempo opwarmen.
De aarde is sinds het pre-industriële tijdperk met iets meer dan één graad opgewarmd. Dat klinkt minimaal, maar kan drastische gevolgen hebben. De opwarming zal volgens het rapport nog tot halverwege deze eeuw doorzetten. Zelfs als het lukt om de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen flink te beperken.
Daarom zijn er nu grootschalige en ingrijpende maatregelen nodig, om de opwarming tot 1,5 of 2 graden te beperken.
Nederland heeft vooral baat bij de inzichten over de zeespiegelstijging. Die gaat namelijk steeds sneller. Waar de zeespiegel tussen 1901 en 1971 per jaar met gemiddeld 1,3 millimeter steeg, was dat jaarlijkse gemiddelde van 1971 tot 2006 al 1,9 millimeter. Vervolgens nam de stijging verder toe, tot gemiddeld 3,7 millimeter per jaar.
Hoeveel de zeespiegel nog zal stijgen, hangt af van hoe snel het lukt om de uitstoot te laten dalen. Uit scenario’s blijkt dat de gemiddelde zeespiegelstijging eind deze eeuw varieert van enkele decimeters tot iets meer dan een meter.
Zo praat je met kinderen over klimaatverandering zonder ze bang te maken
