Goede intenties, goede scores

Eerkens houdt zich al jaren bezig met de staat van de Nederlandse kinderopvang. Haar doel: ouders bewust maken van de effecten die een crèche kan hebben op de ontwikkeling van jonge kinderen. “Elke ouder heeft goede intenties, ze willen de beste optie voor hun kind. In Nederland denk je al snel, ‘het is goed geregeld’. Toch is dat niet altijd vanzelfsprekend.”

Zo onderzocht Eerkens met twee onafhankelijke wetenschappers het LKK-rapport uit 2019, waarover het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een jubelend persbericht uitstuurde: de kwaliteit van onze kinderopvang zou zich inmiddels kunnen meten aan goed scorende landen als Denemarken en Noorwegen. Dit concluderen ze op basis van het LKK-rapport, maar de wetenschappelijke onderbouwing hiervan is nogal wankel.

Drijfzand

Volgens het drietal is de gebruikte onderzoeksmethode zo lek als een mandje, ‘drijfzand’ noemen ze het. Een aantal zaken op een rij. Allereerst weigerde 67 procent van de benaderde kinderdagverblijven om mee te werken. Ook waren de steekproeven te klein: van de negenduizend kinderdagverblijven werden er jaarlijks maar 32 meegenomen in het onderzoek. De LKK telde daarnaast de resultaten 2017, 2018 en 2019 bij elkaar op, wat volgens de onderzoekers ook nog eens een vertekend beeld oplevert. Wie zegt dat de omstandigheden in 2017 vergelijkbaar zijn met die van 2019?

Met andere woorden: je kunt niet concluderen dat het écht zo goed gesteld is met de kinderopvang in Nederland, in ieder geval niet op basis van dit specifieke rapport.

Kwalijk

Wat zegt het dat slechts 33 procent van de kinderdagverblijven wil meedoen aan dit onderzoek? Een veelgehoord argument is ‘bescherming van privacy’, maar dit blijkt in de praktijk om minder dan 10 procent van de bezwaren te gaan. Eerkens stelt dat het gros van de verblijven niet meewerkt omdat ze geen tijd in het onderzoek willen steken, of het nut er niet van inzien.

Kwalijk, vindt ze dat. “Ouders worden met subsidies gestimuleerd om hun kinderen naar de opvang te brengen en zelf te blijven werken, de sector profiteert daarvan. Ik zeg: voor wat, hoort wat. Ik begrijp dat een kijkje in de keuken niet altijd goed uitkomt, maar het zou voor kinderdagverblijven verplicht moeten zijn om mee te doen. Met kleine steekproeven en van de daken schreeuwen dat het allemaal zo goed gaat, komen we niet verder.”

Tips

Eerkens erkent dat er de laatste jaren wel degelijk veranderingen hebben plaatsgevonden. “Eerst kon één leidster voor vier baby’s zorgen, nu drie. Een kind krijgt meer individuele aandacht en zo zijn er nog wel wat zaken veranderd. Toch merk ik dat het financiële plaatje altijd weer terugkomt bij protesten rondom nieuwe regelgeving. Natuurlijk, je moet het hoofd boven water kunnen houden als opvang, maar het belang van de kinderen moet altijd voorop blijven staan.”

Voor (nieuwe) ouders die goede opvangkeuzes willen maken heeft Eerkens een aantal tips. “Kijk naar het personeelsverloop, da’s altijd een interessante. Is het een plek waar mensen graag willen werken of niet? Kan je kind zich hechten aan vaste begeleiders? Daarnaast is het voor de ontwikkeling van baby’s en de meeste kinderen fijn als ze in een horizontale groep terechtkunnen, met leeftijdsgenoten. Tot slot: neem de tijd om je kind te laten wennen aan de opvang. In de eerste drie tot negen maanden ontwikkelen babybreinen zich hard, hoe dat gebeurt hangt voor een groot deel af van hoe voor de kinderen wordt gezorgd. Bouw geleidelijk op – als je werk dit toelaat – en begin met een paar uur.”

Lees ook
Check in deze situaties je kinderopvangtoeslag en voorkom dat je moet terugbetalen