Lees ook
Nederland haalt twee weeskinderen van IS-strijders op in Syrië

De discussie

De discussie over het ophalen van IS-kinderen uit gevaarlijke gebieden wordt al een hele tijd gevoerd. In april zetten we de voor- en tegenargumenten hiervoor op een rij. Maar tot nu toe was het kabinet duidelijk: minderjarigen in het kalifaat moesten zélf naar de ambassade of een consulaat in Irak of Turkije zien te komen. Dan pas zou Nederland hen helpen. Zelfs afgelopen vrijdag nog zei minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) het ‘vreselijk’ te vinden voor de kinderen, maar ophalen zou te onveilig zijn.

Ophalen IS-kinderen

Toch liet Grapperhaus gisteren samen met minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) in een brief weten dat twee kinderen zijn opgehaald bij een gezamenlijke actie met Frankrijk. Ook twaalf Franse kinderen zijn hierbij teruggehaald. In de brief benadrukken Grapperhaus en Blok dat het in dit geval om een ‘specifieke casus’ gaat. De weeskinderen verbleven ‘onder erbarmelijke omstandigheden en zonder enige vorm van ouderlijk gezag’ in het kamp. Een rechter zou de kinderen al eerder toegewezen hebben aan een Nederlandse voogd.

Reactie politiek

Politiek Den Haag reageert verdeeld op de komst van de kinderen. ‘Na een algemeen kinderpardon, nu een kinderterreurpardon’, tweet PVV-leider Geert Wilders. D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma schrijft: ‘Terecht voorkomt het kabinet dat deze weeskinderen van twee en vier jaar oud radicaliseren en dat ze de dupe worden van de verschrikkelijke keuze van hun ouders.’

Na een algemeen kinderpardon nu een #kinderterreurpardon. pic.twitter.com/kg4VZzxLye

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) June 10, 2019

Terecht voorkomt het kabinet dat deze weeskinderen van 2 en 4 jaar oud radicaliseren en dat ze de dupe worden van de verschrikkelijke keuze van hun ouders. https://t.co/GvqzQrDo7A

— Sjoerd Wiemer Sjoerdsma (@swsjoerdsma) June 10, 2019

Wat gebeurt er met de anderen?

Ook rijst de vraag wat nu met andere kinderen van IS-strijders moet gebeuren. Criminoloog en onderzoeker Marion van San en deradicaliseringsdeskundige Omar Ramadan zeggen tegen NOS dat Nederland uiteindelijk geen andere keus zal hebben dan de kinderen ophalen. Volgens Van San kunnen de Koerden hun kampen niet meer in stand houden en Ramadan zegt: “Zelfs als je niet de morele of juridische verantwoordelijkheid voelt om ze terug te halen en je je alleen maar over de veiligheid in Nederland ontfermt. Dan moet je je realiseren dat als je ze daar laat, ze meer tikkende tijdbommen zijn dan wanneer je ze in Nederland re-integreert.”

Onveilig

Grapperhaus hield zich tot nu toe bij zijn standpunt dat Nederland geen vertegenwoordigers naar een dergelijk onveilig gebied wil sturen. Inmiddels is bekend dat bij deze actie een Nederlandse vertegenwoordiger van Buitenlandse Zaken aanwezig was. Ook de Vlaamse jihadisme-deskundige Montasser Alde’emeh waarschuwt voor een risico. Hij wijst op de gevaren rond de psychische gesteldheid van de teruggehaalde kinderen. In januari schrijft hij in De Telegraaf: ‘Gaan we echt alle getraumatiseerde en geïndoctrineerde IS-kinderen binnenhalen, die zich in de toekomst mogelijk tegen onze samenleving keren? Het is gewoon een gok. Voor mij is dat waanzin.’ Grapperhaus en Blok hebben tot nu toe nog niets over eventuele vervolgacties gezegd.

Lees ook
Moeten we de kinderen van Syrië-gangers wel of niet terughalen naar Nederland?

Om hoeveel IS-kinderen gaat het?

Meer dan honderd Nederlanders zitten vast in Syrisch-Koerdische vluchtelingenkampen en gevangenissen. Volgens cijfers van begin mei van de inlichtingen- en veiligheidsdienst AIVD gaat het om 55 volwassen Syrië-gangers en 85 kinderen.