Op Dierendag verdienen onze viervoeters wat extra aandacht. Daarom vroegen we Maarten Reesink, docent Animal Studies onze liefde voor huisdieren te verklaren.
Hij legt meteen het fenomeen kattenfilmpjes uit.
Waarom zijn we zo gehecht aan dieren?
Maarten: “Daar zijn verschillende theorieën over, maar het begint natuurlijk bij het feit dat we sociale wezens zijn. We vinden het fijn voor anderen te zorgen. Ook zit er een evolutionaire component in. Ooit had het zin om ons in dieren te interesseren. Al was het maar om te weten wat er in de dieren omging, die ons als prooi zagen.”
En hoe zit dat nu?
“Tegenwoordig houden we het meest van huisdieren. Niet toevallig zijn dat de dieren die het meest op onze baby’s lijken. Ga maar na: ze zijn ongeveer een halve meter groot, bestaan uit twee ronde vormen waarbij in het bovenste ronde vormpje twee oogjes zitten en een klein neusje. Als het dan ook nog haartjes heeft en piepende geluidjes maakt vinden we dat helemaal leuk. Die eigenschappen maken dat katten en honden geliefder zijn dan gevogelte. Kippen en eenden hebben veren en geen haren. Ze leggen het qua ‘cute-heid’ af tegen onze huisdieren.”
We houden dus van dieren die ons aan onszelf doen denken?
“Klopt, al is het idee dat dieren voelende wezens zijn met emoties en intelligentie is nog relatief nieuw. Eeuwenlang hielden we alleen dieren omdat ze nuttig waren. Varkens en kippers vraten bijvoorbeeld ons afval op. Pas na de Tweede Wereldoorlog ging ons welvaartsniveau snel omhoog en begonnen we dieren te houden, puur voor het gezelschap.”
Toch smelt niet iedereen bij het zien van een puppy of kitten. Hoe komt dat?
“Dat is deels biologisch bepaald. Bij het zien van dieren komt oxytocine vrij, het liefdeshormoon. Vrouwen hebben dat vaak sterker dan mannen. Daarnaast ligt het er natuurlijk ook aan of je bent opgegroeid met huisdieren. Het idee dat je óf een kattenmens óf een hondenmens bent klopt niet helemaal. Dat wordt grotendeels bepaald door het dier waar je mee opgegroeid bent.”
Waarom kijken we zo graag naar kattenfilmpjes op het internet?
“Ook dat is een biologische respons, daar kunnen we niets aan doen. Kittens hebben een kinderlijke uitstraling en dat maakt een gigantische hoeveelheid oxytocine los. Daarbij zijn specifiek kattenfilmpjes leuk, omdat het zulke lenige dieren zijn. In tegenstelling tot honden. jagen katten door hun prooi te verrassen. Dat zorgt ervoor dat ze overal op of onder kruipen en veel onverwachte bewegingen maken. In vijf seconden is het gebeurd. Dat maakt katten de ideale slapstick-acteurs.”
Heb je nog een tip om onze huisdieren vandaag extra in het zonnetje te zetten?
“Aandacht geven is het allerbelangrijkste. Huisdieren zijn geen decorstuk. Het grote probleem van katten en honden is dat ze zich suf vervelen omdat hun baasjes geen tijd hebben om zich met hen bezig te houden. Het zou mooi zijn als dieren vandaag wat extra aandacht krijgen, en niet alleen in de vorm van een extra bakje eten.”