Toeval

Larissa kwam toevallig in aanraking met het onderwerp. “Ik had tijdens mijn derde zwangerschap een leuke gynaecoloog van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam, Mariëlle van Pampus, die ook oudere moeders – de oudste was 54 jaar – begeleidde. We hadden daar interessante gesprekken over en zo kwam ik op het idee om er over te gaan schrijven.” Ze dook in de wereld van het late moederschap en daar bleek een hele buitenlandse vruchtbaarheidsindustrie achter te zitten. Wat eigenlijk een lang artikel zou gaan worden, werd het boek Onbeperkt Vruchtbaar. “Het onderwerp was te groot en verdiende meer nuance.”

Late moeders

Het aantal Nederlandse vrouwen dat na hun veertigste een eerste kind krijgt, neemt toe. “Vroeger was ivf nog niet mogelijk en later werd het alleen gebruikt voor vrouwen die op ‘jonge’ leeftijd geen kind konden krijgen. De groep vrouwen die met medische hulp boven hun 43e moeder is geworden, is pas sinds een paar jaar ontstaan door ivf met de laatste goede, eigen eicellen of dankzij de eicellen van een jongere vrouw.” Die groep veertig- en vijftigplusvrouwen die dan pas voor het eerst moeder worden, wordt vaak nog wel vreemd aangekeken. Late moeders zijn veel minder geaccepteerd dan late vaders. Die link tussen vrouw, jong en vruchtbaar wordt nog altijd gelegd. “Er wordt te makkelijk geoordeeld. Als ik íets uit mijn zoektocht heb gehaald, is het wel dat er verschillende kanten aan het late, maakbare moederschap zitten.”

Lees ook
Sophie de Buisonjé: ‘Ivf is geen keuze maar een oerinstinct’

Buitenland

Larissa sprak met onder anderen artsen, filosofen, moeders en donorkinderen om al die kanten van het onderwerp te kunnen belichten. “In Nederland wordt er tot je veertigste alles uit de kast gehaald om je zwanger te maken. Daarna wordt de slagboom dichtgeklapt als je eigen eicellen niet meer goed genoeg zijn en je kunt geen donor vinden. Wanneer het dan niet meer lukt, heb je pech.” Dat is de reden dat vrouwen naar het buitenland gaan om hun kinderwens alsnog in vervulling te laten gaan. “In veel andere landen blijft die slagboom een stuk langer open staan. Niet zo gek dus dat vrouwen het daar gaan proberen. Maar ook dat heeft natuurlijk nadelen.”

Lees ook
Wendy en Peggy vonden donor via internet: ‘Eén en al ongemakkelijkheid’

Nadelen

Zo kost het een hoop geld om het geluk in het buitenland te zoeken. “Ik sprak een vrouw die zo’n tienduizend euro kwijt was aan het reizen naar privévuchtbaarheidsklinieken. Zij heeft er echter geen spijt van en is nu gelukkig met haar dochtertje, ontstaan uit een Griekse eicel.” Ook zijn er meer risico’s verbonden aan de zoektocht buiten Nederland. Klinieken willen goede ‘vruchtbaarheidscijfers’ op hun site en nemen daardoor risico’s als het plaatsen van meerdere embryo’s tegelijk. Daarnaast zal het voor donorkinderen vrijwel onmogelijk zijn om hun biologische ouders te ontmoeten vanwege de anonimiteit van de donoren. “Ik sprak met een donorkind – van nu 38 jaar – die haar moeder egoïstisch noemt. Zij zal nooit weten wie haar biologische vader is.”

Lees ook
Donorkind Merel-Lotte wist lange tijd niet of omstreden vruchtbaarheidsarts haar vader was

Stem geven

Zelf wil Larissa geen kant kiezen. “Ik wil met mijn boek een heel open en eerlijk verhaal brengen en de mensen waarover het gaat eindelijk een stem geven. Wanneer iets onbekend is en geen gezicht heeft, ontstaat er weerstand.” Gelukkig ontstaat die aandacht al wel steeds meer. “Zo vond ik de LINDA.tv-serie waarin Sophie de Buisonjé over haar ervaringen met draagmoederschap vertelde heel goed.”

Ongecensureerd verhaal

Larissa hoopt dat mensen wat meer open gaan staan voor de andere kant van het verhaal en voor de verschillende gezichtspunten. “Ik interviewde een late moeder die me vertelde dat ze echt met tranen in haar ogen de keiharde reacties van andere vrouwen op internetfora leest over oude moeders. Niet voor niets vertellen ze in mijn boek anoniem hun ‘babygeschiedenis’ en hun obstakels. Ik wilde het ongecensureerde verhaal, maar wilde ook dat ze het mij in vertrouwen konden vertellen.”

Op 29 mei vindt het debat ‘Brave New Baby: van ivf tot stamcelbaby’ plaats in de Rode Hoed in Amsterdam. Dit gaat over de toekomst van de kunstmatige voortplanting. Kijk hier voor kaarten en hier voor de Facebookpagina.

Larissa’s boek Onbeperkt vruchtbaar: een zoektocht naar de uiterste houdbaarheidsdatum is net verschenen bij de Bezige Bij en kost 19,99 euro. Te koop bij boekhandel en online.

Lees ook
Nieuw op LINDA.tv: Xander en Sophie de Buisonjé krijgen een meisje. Wij volgen ze

In het LINDA.tv-programma Hello Baby krijgen Sophie en Xander de Buisonjé een meisje via een draagmoeder in Amerika. Kijk hun verhaal terug bij LINDA.tv.