Gevaren lachgas

Volgens onderzoekers is lachgas, dat vaak als genotsmiddel wordt gebruikt, gevaarlijker dan gedacht. Het middel vormt vooral in grote steden een probleem. Lachgas kan leiden tot tijdelijk zuurstoftekort en uiteindelijk bewusteloosheid, met gevaarlijk rijgedrag en mogelijke ongevallen als gevolg.

Het kabinet neemt nu maatregelen tegen het gebruik van lachgas voor recreatieve doeleinden, maar het spul mag nog wél als pijnstiller tijdens bevallingen worden gebruikt. Wij vroegen verloskundige Bianca Bosman daarom: is het op deze manier niet net zo gevaarlijk?

Is ‘recreatief’ lachgas hetzelfde als de pijnstillende variant?

“Nee, daar zit zeker een verschil in. Recreatieve gebruikers inhaleren honderd procent lachgas. Het middel dat wij toedienen bestaat niet alleen uit minder lachgas – vijftig procent – maar voor de helft óók uit zuurstof. Daardoor is het grootste probleem van recreatief gebruik voor ons al getackeld, omdat er zo geen zuurstofgebrek ontstaat.”

Hoe wordt het lachgas toegediend?

“Via een dubbelmasker en daarbij krijg je een kinmasker om je hoofd. Via deze maskers wordt het gas dat je uitademt weer weggezogen, zodat de hulpverleners het niet binnenkrijgen. Zo is het zo veilig mogelijk voor de omgeving. Zorgverleners moeten een verplichte training volgen voordat ze lachgas mogen toedienen, met om de twee jaar bijscholing. Niet omdat de handeling zo moeilijk is, maar omdat veiligheid extra belangrijk is.”

Wat zijn de effecten na het toedienen?

“Lachgas werkt in totaal een aantal uur, je kunt het dus niet twaalf uur lang toedienen. De vrouw ervaart een lichte roes, waardoor de pijn wat minder scherp wordt. Je blijft wel gewoon zelf ademhalen, maar dan op een subtiel verdoofde wijze. Een beetje high, waardoor ze hopelijk de pijn beter aankan. We dienen alleen toe tijdens de wee: zo’n drie à vijf teugen per keer.”

Is lachgas geschikt voor iedere bevalling?

“Als de apparatuur aanwezig is, mag iedereen met een ongecompliceerde bevalling in principe lachgas gebruiken. Wie thuis wil bevallen, kan het niet gebruiken: de benodigde afzuiging mist in dat geval. Als een vrouw nog niet zoveel ontsluiting heeft, is een andere vorm van pijnstilling, zoals een ruggenprik, vaak geschikter.”

Heeft het gebruik geen effect op het ongeboren kind?

“Voor zover wij weten niet. Maar het is, vanwege ethische redenen, lastig om op ongeboren kinderen te onderzoeken. Je ademt het snel uit, waardoor het uit je circulatie is verdwenen als het kind wordt geboren.”

Zijn er verder nadelen?

“Dat je niet thuis kunt bevallen én aan bepaalde voorschriften moet voldoen. Het zuurstofgehalte van je bloed wordt bijvoorbeeld continu bewaakt, om te voorkomen dat het getal te laag wordt. Er moet ook constant iemand bij zijn, dat moet je ook maar net willen. Over het algemeen komt uit evaluaties wel naar voren dat de meeste vrouwen het als positief ervaren en het zo nog een keer zouden doen. Het is relatief weinig ingrijpend, je hangt bijvoorbeeld niet aan een infuus.”

Lees ook
Nathalie gebruikte lachgas tijdens haar bevalling: ‘Alsof ik aangeschoten was’

Dat klinkt bijna ideaal. 

“Nou, je kunt er ook enorm misselijk van worden, tot braken aan toe. Maar dat past ook bij bevallen, dus het is altijd lastig te bepalen of dat wel met het gebruik van lachgas heeft te maken. Het is nooit geheel zonder risico’s.”