Goede Tijden, Slechte Tijden

Ipenburg kan zich haar auditie voor de rol nog goed herinneren. “Ik wilde per se voor deze rol gaan, maar mijn agent zag dat niet zitten. Blond haar, blauwe ogen; dan kwam je niet in aanmerking voor geraffineerde sterke karakters of ‘het kreng’. Hij haalde alle internationale voorbeelden aan en ook Grundy, de Australische producent, dacht in eerste instantie traditioneel. Gelukkig was Bert van der Veer, (programmamaker, red.) die toen de beslissingen nam bij de serie wel in voor een experimentje. Ik mocht testen voor Martine, en de rest is geschiedenis.”

Daar heeft ze geen moment spijt van gehad. Ze voelt zich op de set als een vis in het water. “Mijn eerste scènes waren met Frédérique Huydts (Annette van Thijn) en Ingeborg Wieten (Suzanne Balk). Bij Ingeborg had ik tegenspel gegeven voor haar screentest. Alle drie snapten we hoe we een scène interessant konden maken. Goede voorbereiding, luisteren en reageren.” Een kleine teleurstelling: Ipenburg moest opeens andere kleding aan dan bij de doorpas een paar dagen eerder. “Ineens hing er een totaal ander setje, wat helemaal niet bij de karakteromschrijving paste. De styliste vond dat ‘leuker’. Vreselijk vond ik dat.”

Ingeborg Wieten speelde Suzanne Balk in 'GTST': 'Terugkeren? Dat zou ik leuk vinden nu mijn kinderen zijn uitgevlogen'Lees ook

In de beginjaren van de soap is de rol van Martine een gastrol. “Het script was vertaald uit het Australisch origineel The Restless Years. Bij de start van de serie waren er maar voor het erop volgende half jaar scripts vertaald, en daar was Martine maar drie maanden onderdeel van.” Toch loopt het anders: “Op de dag dat ik afscheid nam, met de bloemen en cadeaus in mijn armen, hadden ze net de nieuwe scripts binnen en bleek dat Martine toch terugkwam. Dat ging anderhalf jaar zo door, tot ze besloten dat het een vaste rol moest worden en zelf zijn gaan schrijven.”

Lange monoloog

Ipenburg speelt talloze scènes in de serie. De een leuker dan de ander, maar dat maakt voor haar geen verschil, nu ze erop terugblikt. “Ik kijk vooral met trots terug op het hele proces. Elke week tussen de tien en twintig scènes was extreem leerzaam, met name het terugkijken. Alle zinnige acteertechnieken die ik op de academie geleerd had en alle workshops daarna hadden nooit duidelijk gemaakt waarom iets werkte op camera. Dat interesseerde me mateloos en daar bedacht ik op mijn beurt aanvullende technieken en methodes voor die ik kon gebruiken. Misschien is dat de reden waarom die rol uiteindelijk zo veel impact had.”

Of er een scène is die ze het liefst zo snel mogelijk wil vergeten? Dat is simpel: “Die ben ik vermoedelijk al vergeten”, vertelt ze in gesprek met LINDA. “De scène die het meest herhaald wordt, is de monoloog waarin ik redelijk hysterisch aan Helen Helmink vertel wat ik allemaal heb en vervolgens de gevangenis inga. Dat zou ik nu anders doen. Maar nog altijd ben ik blij met het cadeautje van de schrijvers en de productie. Want dat was het: een heel groot cadeau. Zo’n lange monoloog in een soaps kon eigenlijk niet.

Al met al kijkt ze terug op een fijne samenwerking met Heinke: “Bruni en ik werkten prima samen als collega’s, maar verder trok ik meer op met jongere collega’s. Bruni was een golffanaat, ik stond tot in de vroege ochtend in de Roxy te dansen. Een groot verschil.”

Romantiek op de set

Haar karakter Martine zit bepaald niet stil. Ze is een tijd met Frits van Houten (Casper van Bohemen) en duikt het bed in met Simon Dekker (Rick Engelkes). Maar voor Ipenburg geen liefde op de set. “Gelukkig niet”, zegt ze. “Het lijkt me verdomd lastig werken als dat wel zo is. Casper en ik konden fantastisch met elkaar werken, juist omdat er geen seksuele spanning was tussen ons.”

“Toen ik aan de serie begon, kwam ik uit een relatie van drie jaar. Ik was absoluut in voor leuke mannen, maar niet voor een relatie. De cast en crew voelde als een grote familie, en ik zou ook niet met een broer of neef gaan tongen.” Maar er blijkt toch iemand te zijn geweest, zo herinnert Ipenburg zich ineens. “Ik heb wel kort iets gehad met een cameraman die ik heb op set heb leren kennen.”

Rick Engelkes blikt terug op 'GTST'-huwelijk met Frédérique Huydts: 'Haar dood was heel moeilijk voor mij'Lees ook

Vertrek

In 1994 verlaat Ipenburg op eigen initiatief de soap. Hoewel ze één van de gezichten van het eerste uur is, voelt dat voor haar niet zo. “Reinout Oerlemans (Arnie Alberts), Antonie Kamerling (Peter Kelder) en de jonge meiden werden gezien als grootste publiekstrekkers door de productie, ik zeker niet.” Toch willen ze niet dat ze vertrekt. “In een persoonlijk gesprek met Joop van den Ende heb ik verteld dat ik wilde stoppen. Ik denk dat hij liever het juiste tijdstip voor me had bepaald. Volgens mij vond hij het nog niet zover, maar ik had alles gespeeld wat er te spelen viel en wilde mezelf niet herhalen. Liever de uitdaging dan het comfort.”

En van die beslissing heeft ze geen spijt. “Maar de gedachte dat het werk als actrice voor het oprapen zou liggen na Martine was fout gedacht. Voor die tijd vonden casting directors me te onbekend, daarna te bekend. Ik mocht zelden of nooit testen voor een rol en vond het enorm frustrerend om zo weinig te kunnen spelen, zowel in het theater of voor de camera. Maar het gaf me wel de kans om mijn blikveld te verbreden, door achter de schermen te gaan werken en les te geven.”

Uiteindelijk wordt ze gevraagd voor de rol van Sophie Noordermeer in Westenwind. “Acteren als vak heeft mijn hart gestolen. Ik was heel blij toen ik uiteindelijk voor Westenwind werd gevraagd door Johan Nijenhuis, hij kende me van GTST.”

Terugkeer

Ondanks dat ze er zelf voor kiest om te vertrekken,  zijn er in de jaren na haar vertrek momenten dat ze hoopt om teruggevraagd te worden, omdat ze het spelen heel erg mist. “Tegelijkertijd was ik bang dat ik dan sowieso helemaal nooit meer voor iets anders gevraagd zou worden.” Uiteindelijk keert ze in 2003 toch weer terug in de soap. “Na Westenwind heb ik anderhalf jaar in Londen gewoond, wat drie maanden had moeten zijn. Ik was behoorlijk depressief door verlies en verdriet in de persoonlijke sfeer, gecombineerd met een moordend schema bij Westenwind en bleek een burn-out te hebben. Afstand nemen van het leven in Nederland met die vervreemdende BN’er status was het beste cadeau wat ik mezelf kon geven.”

“Ik kwam terug omdat Albert Verlinde me belde voor een theaterrol. Kort daarna kwam ik Dag Neijssen tegen, die vertelde dat hij de nieuwe creative van GTST zou worden. Hij vroeg, ondanks dat ik altijd zei nooit terug te willen, of er niet toch een opening was om te praten. Ik dacht: als er een goede verhaallijn is, waarom niet?”

Jonge collega’s

En die goede verhaallijn krijgt ze, hoewel het wel even wennen is om in 2003 met piepjonge collega’s als Fajah Lourens (Yasmin Fuentes) en Victoria Koblenko (Isabella Kortenaer) op de set te staan. “Ik was gewend dat iedereen goed voorbereid was en oprecht geïnteresseerd in scènes goed krijgen, maar dat was niet altijd het geval. Ik werd een soort strenge schooljuf voor ze. Vreselijk vonden ze dat, en dat snap ik heel goed. Victoria heb ik weleens weggeplukt van de koffiemachine toen ze voor de zoveelste keer te laat was met de woorden: ‘Ik breng je koffie, jij gaat nu doen wat je moet doen’.” Volgens Ipenburg valt de dames niets te verwijten: “De productie had ze wegwijs moeten maken om voor iedereen, dus ook de crew een prettige collega te zijn. Wisten zij veel, ze waren piepjong en sterren.”

Gepke Witteveen (Desirée van Cloppenburg) had veel moeite met het abrupte einde van ‘Goudkust’: ‘Moest maanden afkicken’Lees ook

Een jonge collega met wie het bijzonder goed klikte, is haar soapdochter Inge Schrama (Sjora Langeveld). “We hebben vanaf het eerste moment heel fijn samengewerkt en hadden een erg goede band. Het was destijds Grote Inge en Kleine Inge. Toen ik vertrok in 2005 hebben we nog een keer samen gegeten in Haarlem, waar ze net een woning had. Het contact verwaterde echter al gauw.”

In 2017 staan ‘moeder en dochter’ weer samen in de studio, wanneer Ipenburg opnieuw haar rentree maakt. “In die periode kwam ik tegelijkertijd met haar terug op de set. Zij kwam terug na een afwezigheid voor de zwangerschap van haar tweede kind. Inge nam haar baby vaak mee, zodat ze zelf kon voeden en haar vriend was ook regelmatig bij de opnames met hun andere kind om de zorg over te nemen. Het contact was als vanouds. We hadden aan één blik genoeg om te weten wat we dachten (ook van anderen) en bleven maar tegen elkaar zeggen hoe heerlijk het was om weer samen te spelen.”

Burn-out

Ook Ipenburg weet op dat moment niet dat Schrama er mentaal doorheen zit. “In die paar weken kreeg ik, ook door een enkel vertrouwelijk gesprek, de indruk dat ze erg begon twijfelen aan haar professionele leven dat altijd uit GTST had bestaan. Misschien wel door de confrontatie met mijn gevarieerde leven, maar dat is psychologie van de koude grond. Gelijk met mij verdween ze ineens. Niemand zag het aankomen. Ik ook niet, hoor. Ik heb haar een paar berichtjes gestuurd. Iets in de geest van ‘als je wilt praten, of ook gewoon zomaar, je weet me te vinden’. Alleen een hartje was het antwoord. Was het een keuze of onvermogen? Geen idee. Ze had het moeilijk, dat wist ik wel. Het heeft me lang beziggehouden.”

De twee actrices verdwijnen bijna tegelijkertijd uit de serie. De rol van Sjors blijft wel bestaan; die wordt overgenomen door Melissa Drost. “Grappig was dat ik, maanden later in de kleedkamer van de gym, een jonge vrouw ineens tegen me zei: ‘ik ben jouw dochter’. Dat was Melissa Drost.”

Al met al wordt de comeback in 2017 niet wat Ipenburg ervan had gehoopt. “Ik had ja gezegd omdat er een goed verhaal verteld ging worden. Toen ik de eerste scène kreeg, bleek het verhaal al klaar te zijn en zat Martine vooral chagrijnig met haar dochter op de bank. Geen interessante scène met Ludo waar iedereen op zat te wachten. Ik was ook verbaasd dat de makers geen seconde bezig waren met een interessante verhaallijn. En dat was nu net de enige reden dat ik ja had gezegd.” Na drie maanden verlaat Martine – deze keer springt ze vanuit een helikopter het water in – Goede Tijden, Slechte Tijden alweer.

Passie voor schrijven

Maar Ipenburg is meer dan alleen actrice; schrijven is ook een grote passie van haar. In 2014 brengt ze haar eerste boek – Het Gerecht – uit. “Tussen 2014 tot 2020 zijn vier boeken, twee korte verhalen en een audioserie van mij uitgekomen. Daarna niets meer. Corona kwam en ik had geen idee wat dat zou gaan betekenen, terwijl ik eigenlijk altijd van de actualiteit gebruik maak. Inmiddels heb ik twee manuscripten af. Een thriller en een literaire roman, plus een vervolg daarop in voorbereiding.”

Het lijkt erop dat ze moet kiezen. “Uitgevers willen of het een of het ander. Ik moet thrillerschrijver blijven, of mag nooit meer een thriller schrijven. Lastig. Mijn stijl en thematiek, de lichte toon en het grote verhaal, ze zijn in beide genres herkenbaar. Ik duim dat het goed komt en dat ze zowel De man op de trap als Kauwgom op het behang over niet al te lange tijd eindelijk verschijnen. Ook zou ik het heel leuk vinden om weer een vaste column te krijgen.”

Van alle markten thuis

Waar ze dan over zou gaan schrijven? Dat is voor Ipenburg geen moeilijke keuze. “Alle journalisten en columnisten, man of vrouw, hebben een partner, of willen er een, hebben kinderen of willen kinderen. Dat is best raar.” Zelf heeft ze nooit een kinderwens gehad en is ze ook niet op zoek naar een geliefde. “Ik hoor bij een grote groep die solo leeft en wil blijven en geen kinderen heeft, helemaal uit eigen vrije wil. Geen bindingsangst, maar vrijheidsliefde. Het levert een totaal ander perspectief op in het leven. Ten aanzien van zo ongeveer alles. Goed als er ook vanuit dat perspectief geschreven wordt.”

Naast GTST is Ipenburg jaren geleden ook een tijdlang te zien in kijkcijferhit Celblok H, waarin ze de rol van de rancuneuze Alexandra Holt speelt. Een periode waar de actrice warme herinneringen aan koestert, zo vertelt ze: “Fantastische dialogen, interessante karakters, top verhaallijn. Elke dag weer smullen. Ik wist dat ik aan het eind van het eerste seizoen vermoord zou worden, maar had heel graag nog heel wat seizoenen meegedraaid.”

Ipenburg houdt het tegenwoordig bij acteren en schrijven, maar in het verleden is ze ook met regelmaat te zien als presentatrice. Van Droomland tot aan Geld Ligt Op Straat, ze heeft het allemaal gedaan. In 2005 presenteert ze voor het laatst een tv-programma, wanneer ze één van de gezichten – naast Beau van Erven Dorens – is van NSE Nieuws. “Ik had al het nodige gepresenteerd en zei ja onder voorwaarde dat het entertainmentnieuws zou zijn. Ik wilde onder geen beding roddels over collega’s vertellen. Dat was ook oorspronkelijk de opzet. Inhoudelijk en eerlijk over nieuwe films en series, interviews bij premières, maar het pakte anders uit. Ik heb een item geweigerd waarbij het leek of Sylvie Meis Rafael van der Vaart oraal bevredigde in de auto, terwijl ze alleen wegdook voor een fotograaf. Ik was veel te principieel en blij dat ik na drie maanden kon vertrekken. Anders hadden ze me er ongetwijfeld uit geknikkerd.”

Toekomst

Fans die stiekem hopen op nóg een terugkeer van Ipenburg in de iconische soap, hebben pech. Goede Tijden, Slechte Tijden is voor haar echt een afgesloten hoofdstuk. “Ja joh. Maar voor iets anders ben ik absoluut te porren. Wie weet wordt het één van de series van eigen hand die ik zo nu en dan pitch. Met een paar interessante rollen voor actrices van mijn leeftijd. Karakters die qua positie en functie normaal gesproken alleen voor acteurs zijn weggelegd.”

“In Engeland zie je dat actrices van mijn leeftijd rollen spelen, die oorspronkelijk voor mannen bedoeld zijn. Glenda Jackson speelde King Lear toen ze 82 was. Dat lijkt me ook wel wat. Dan heb ik nog wel even, trouwens. Sowieso kan het geen kwaad als producenten en regisseurs ook in series en films qua diversiteit voor interessante mannenrollen eens een vrouw overwegen. Die dan ook een vrouw speelt, dat wel. En een jongere partner kan hebben zonder dat het een onderwerp is.”

Annemieke Verdoorn speelde Joyce Couwenberg in 'Onderweg Naar Morgen': 'Ik kreeg een miskraam een paar dagen voordat ik moest spelen dat ik een miskraam kreeg'Lees ook