Prinsjesdag

De derde dinsdag van september krijgt dit jaar een andere invulling. Het programma is omgegooid zodat enkel de essentiële momenten plaats kunnen vinden. Zo is er dit jaar geen traditionele rijtour en geen balkonscène. Daarnaast verzoekt de gemeente Den Haag het publiek de stad te mijden.

Ook zal de troonrede niet in de te kleine Ridderzaal worden voorgelezen, maar in de Grote Kerk. De laatste keer dat de troonrede niet in de Ridderzaal plaatsvond, was in 1904. En zo is er nog een aantal andere Prinsjesdagen in de 20ste eeuw die afwijken van de standaard.

Lees ook
Ook dát nog: geen balkonscène op Prinsjesdag vanwege coronavirus

1. Geen koningin

Prinsjesdag zonder koningin? Met Wilhelmina op de troon gebeurde dat maar liefst vier keer. In 1908 en 1909 was ze afwezig vanwege de zwangerschap en daarna de geboorte van prinses Juliana. In 1911 sloeg ze Prinsjesdag bewust over, om haar onvrede te uiten over het zwakke optreden van Tweede Kamer-voorzitter Van Bylandt. Ze eiste dat hij zou aftreden, omdat hij volgens haar geen weerstand kon bieden aan de socialisten. In 1947, een jaar voordat ze afstand deed van de troon, was ze afwezig vanwege ziekte. Premier Beel las toen de troonrede voor.

Lees ook
De Prinsjesdagstukken zijn (traditiegetrouw) uitgelekt: dit kun je verwachten

2. Paarden op hol

Zelfs de paarden van het koningshuis hebben af en toe hun dag niet, zo blijkt op 17 september 1963. De paarden die de koetsen van de prinsessen trokken, sloegen op hol en zorgden voor chaos op de Lange Voorhout in Den Haag. Uiteindelijk raakte niemand gewond.

3. Geen koets

Dit jaar blijft de Gouden Koets in de koninklijke stallen staan en zal het koningspaar zich verplaatsen per auto. Koningin Juliana en prins Bernhard verkozen in 1974 ook de auto boven de koets. Het koningspaar ging destijds voor een sobere aankomst, omdat er al enkele dagen een gijzeling gaande was bij de Franse ambassade.

De gijzelnemers van het zogenoemde Japanse Rode Leger kregen op de avond van Prinsjesdag akkoord om met een uit Frankrijk ingevlogen Boeing naar Zuid-Jemen te vertrekken.

Lees ook
Gouden Koets rijdt niet door Den Haag op Prinsjesdag

4. Bernhard in burger

In 1976 verscheen prins Bernhard op Prinsjesdag voor het eerst niet in uniform. Een besluit dat voortkwam uit de nasleep van de Lockheed-affaire: het bleek dat Bernhard smeergeld had aangenomen van vliegtuigmaatschappij Lockheed. Tegelijkertijd had Nederland te maken met een economische crisis.

Prinses Juliana begon de troonrede met de volgende woorden: ‘Leden der Staten-Generaal, ongetwijfeld gaan de gedachten nu terug naar de moeilijke periode die achter ons ligt. Laten wij vandaag, in het besef van een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid, vooral zien naar het vele wat ons te doen staat. Er wachten het komende parlementaire jaar zware taken.’

5. Herdenking 11 september

Op 18 september 2001 bleef de Gouden Koets met koningin Beatrix en kroonprins Willem-Alexander kort stilstaan bij de Amerikaanse ambassade. Dit om de slachtoffers van de terroristische aanslag op 11 september 2001 in New York en Washington te herdenken.

Lees ook
Geen gouden koets, wél gouden boodschap op Prinsjesdag: ‘Lastenverlaging voor burgers’