Een groep stichtingen start met behulp van miljonairs zelf een onderzoek naar de oorzaak van de verhoogde kans op ziektes in de regio rond staalgigant Tata Steel.
De groep bestaat uit drie stichtingen en enkele vermogende ondernemers. Zij zeggen dat de GGD en het RIVM cruciaal onderzoek laten liggen. “Dan lossen wij het zelf op.”
De zorgen bij omwonenden stegen de afgelopen periode enorm. Het RIVM zei op basis van gegevens van huisartsen en GGD’s dat de kans op bijvoorbeeld kanker groter is in de regio IJmond, het gebied rond Tata.
Chronische hartaandoeningen, longkanker en diabetes komen in dit gebied vaker voor. Maar ook klachten als buik- of maagklachten, misselijkheid of braken, last van de ogen, pijn of druk op de borst, hoofdpijn, duizeligheid, benauwdheid en jeuk.
Tata Steel wordt vervolgd en omwonende Sanne is blij, maar: 'Het zal een gevecht worden'
Nooit eerder legden onderzoekers echter een direct verband met de staalgigant. Volgens hen kon het ook aan andere industrie liggen of zelfs aan de leefgewoontes van de omwonenden. Begin deze maand namen de zorgen alleen maar toe. Een GGD-directeur van Kennemerland zorgde dat de naam van Tata Steel compleet uit het onderzoeksrapport werd geschrapt.
Nu de resultaten van het tweede onderzoek op zich laten wachten, zijn de rapen gaar voor de groep initiatiefnemers. Dit gaat om gezondheidsonderzoek naar neergedaalde stoffen die elke dag door de regio zweven. Hierdoor is het noodzakelijk om bijvoorbeeld speeltuinen regelmatig schoon te maken. Het RIVM nam 420 veegmonsters voor het onderzoek.
Hoewel de resultaten er al zijn, laat de publicatie van het rapport dus op zich wachten. Het RIVM stelt het uit na een Tweede Kamerdebat op 9 september, over de toekomst van Tata. De gezondheidsorganisatie laat aan de samenwerkende stichtingen (IJmondig, Frissewind.nu en Schapenduinen) weten dat er meer tijd nodig is. Dat resulteert in argwaan bij omwonenden.
Daarbij doet het RIVM bijvoorbeeld geen onderzoek naar de bronnen van de uitstoot of de herkomst van de schadelijke stoffen. “Het RIVM, de GGD en de provincie zijn veel te gevoelig geworden voor de lobby van Tata Steel”, zegt multimiljonair en woordvoerder van Schapenduinen Jan de Jong tegen het AD.
Omdat er volgens de groep initiatiefnemers geen sprake is van onafhankelijkheid, hebben ze zelf een miljoen euro uitgetrokken voor onderzoek. Metingen met drones bij de schoorstenen en onderwaterrobots moeten voor eens en altijd uitsluiten of de gevaarlijke uitstoot daadwerkelijk van Tata komt.
Alle toezichthouders op Tata kregen een openbaar aanbod om zich aan te sluiten bij het onderzoek, mits de resultaten gepubliceerd worden op een openbare website. Maar of ze nu mee doen of niet, het onderzoek komt er sowieso. Zo hopen de initiatiefnemers een wapen in handen te hebben om bij de rechter eventuele maatregelen af te dwingen.
Bewoners rond staalgigant Tata Steel vaker ziek: 'Dit bevestigt onze grootste angst'
