Vrouwencardioloog Janneke Wittekoek wil dat er meer aandacht komt voor het stress-infarct dat vooral vrouwen treft. Vrouwen in de overgang krijgen geen goede behandeling voor deze klachten, terwijl zij juist een hoger risico lopen op een stress-infarct.
Het blijkt dat veel artsen (nog) een blinde vlek voor deze aandoening hebben.
Wittekoek zegt dat er nog veel huisartsen en cardiologen zijn die teveel de focus hebben op dichtgeslibde bloedvaten als enige oorzaak voor een hartinfarct. Hierdoor wordt een stress-infarct vaak gemist.
“Een deel is onwetendheid maar er zijn ook artsen die het stress-infarct niet onderkennen als een zeer serieus hartprobleem – de zogenaamde non-believers – waardoor adequate behandeling en nazorg ontbreken”. Dat is onbegrijpelijk en verontrustend.”
Wittekoek ziet dagelijks vrouwelijke patiënten die kampen met hartproblemen als gevolg van te veel stress en daarom windt ze zich hier ook zo over op. “We weten dat vrouwen, vooral tussen de 40 en 55 jaar, te kampen hebben met drukke levens, soms een niet al te gezonde levensstijl en verminderde aanmaak van oestrogeen. De overgang kan een zware wissel trekken op je hartvaten.”
“Voor het inschatten van het risico op een stress-infarct is het belangrijk om goed te kijken naar de gehele levensloop van een vrouw. Erfelijke belasting, migraine, zwangerschapscomplicaties, vroege overgang, overgangsklachten, en veel stress zijn, naast de klassieke risicofactoren zoals hoog cholesterol en hoge bloeddruk hele belangrijke risicofactoren voor een stressinfarct.
Ze wil vrouwen niet bang maken, maar wel bewust. Vooral wanneer ze na een stressvolle dag klachten krijgen. Denk aan pijn op de borst, het gevoel alsof je bh te strak zit of alsof je in een harnas zit en pijn tussen de schouderbladen.
“Vrouwen die continue in de weer zijn, daarbij staan de bloedvaten open omdat het hart zuurstof nodig heeft. Neem je rust, dan kunnen de bloedvaten verkrampen. Gebeurt dat in een groot bloedvat in een kransslagader, dan kan dat leiden tot een hartinfarct. En dát noem je een stress-infarct.”
“Het stressinfarct is de wetenschap meer bekend onder de verzamelnaam MINOCA. Een ernstige vorm van het stress-infarct is het ‘gebroken hart syndroom’.
Een gebroken hart bestaat echt, volgens deze cardioloog
Zo’n heftige verkramping kan aanvoelen alsof je doodgaat. Zo’n 10 tot 20 procent van alle hartinfarcten die binnenkomen op de eerste hulp zijn stress-infarcten, volgens de vakliteratuur wereldwijd. Wanneer de vrouw onderzocht wordt, blijkt dat de vaten rondom het hart schoon zijn. Hierdoor krijgt ze volgens Wittekoek geen passende behandeling omdat duidelijke richtlijnen ontbreken.
“Hun klachten worden nog te vaak afgedaan als atypisch, het is echt een blinde vlek in de zorg. Vrouwen met psychische en menopauzale klachten worden onderbehandeld terwijl zij juist een hoger risico hebben op een stress-infarct.”
De cardiologe legt nog even kort het verschil uit met een ‘gewoon’ hartinfarct. Dat ontstaat door een met cholesterol dichtgeslibde kransslagader. Een geheel andere aanleiding dus dan de vaatspasmen (verkramping) waar het bij het stress-infarct om draait.
Je zou kunnen denken: wat maakt het uit wat voor infarct je hebt, maar volgens Wittekoek begint het daar juist mee. “Als je zo’n pijn hebt op de borst en je weet wat het is dan kan je rustig blijven. Voel je je angstig of ga je hyperventileren dan maak je het alleen maar erger.”
“De aandoening moet je managen, een beetje vergelijkbaar met migraine: het gaat niet altijd weg maar je kan er mee leren leven. Bijvoorbeeld door het slikken van medicatie en door je leefstijl aan te passen. Dat laatste kan betekenen dat je grote stappen moet zetten om de stress uit je leven te bannen.”
Het advies van Wittekoek aan alle vrouwen luidt dan ook: loop je rond met pijn op de borst, heb je een druk leven en zit je net in de overgang? Denk dan eens aan vaatverkrampingen van de (kleine) kransslagaders en laat je onderzoeken voordat je een stress-infarct krijgt.”
Dit artikel verscheen eerder op LINDA.nl op 7 september 2021.
Cardioloog Wittekoek: 'Die joggingbroek is niet om in te bankhangen, maar om in te bewegen'
