Frances Haugen

Haugen is een 37-jarige data-analist uit de Amerikaanse staat Iowa. Na haar studie computerwetenschappen richt ze een datingapp op, die de voorloper blijkt van het in Amerika populaire Hinge. Daarna werkt ze een aantal jaar bij Google en Pinterest, waar ze zich specialiseert in de ontwikkeling van algoritmes. In 2019 stapt ze over naar Facebook.

Daar wordt ze productmanager van het ‘Civic Integrity’-team, dat verantwoordelijk is voor de bestrijding van nepnieuws en eventuele andere gevaren voor de democratie. Op die afdeling belandt ze overigens niet zomaar. Haugen kiest hiervoor om persoonlijke redenen: ze verloor ooit een vriendschap door een meningsverschil over complottheorieën en wil nu anderen helpen door de verspreiding van desinformatie te voorkomen.

Integriteitsafdeling

Dat lijkt dus allemaal de goede kant op te gaan. De integriteitsafdeling doet z’n werk rondom de  Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2020, maar wordt vlak daarna opgeheven. En dát wringt bij Haugen. Ze heeft het gevoel dat haar team is ingezet als onderbezette ‘clean up crew’, die geen echte verandering teweeg kan of mag brengen.

Initiatieven die haar team aandroeg om de veiligheid te verbeteren, werden naar eigen zeggen steeds afgehouden: die methodes zouden het namelijk ook moeilijker maken om gebruikers binnen te halen en geïnteresseerd te houden. In een interview met 60 Minutes vertelt ze: “Er waren botsingen over wat goed was voor de gebruikers en wat goed was voor Facebook. Facebook koos er keer op keer voor om te optimaliseren met hun eigen belangen in het achterhoofd: meer geld verdienen.”

Winsten

Daarin zit dus ook de kern van haar boodschap: Facebook wéét dat desinformatie op hun platform ernstige consequenties kan hebben, maar doet daar liever niets aan, omdat dit impact heeft op hun enorme winsten. Volgens Haugen is een aanpassing aan het Facebook-algoritme uit 2018 de boosdoener. Vanaf dat moment krijgen posts die veel engagement opleveren de voorkeur.

Haugen: “Uit eigen onderzoek blijkt dat dat vooral inhoud is die mensen boos maakt. Facebook beseft dat mensen minder lang op de site blijven als ze het algoritme veiliger maken. Gebruikers klikken dan minder op advertenties, en dus verdient Facebook minder geld.”

Klokkenluiden

Ze is van mening dat mensen buiten het bedrijf hiervan op de hoogte moeten zijn en neemt ontslag. In september doet ze haar verhaal bij een Amerikaanse tv-zender, lekt ze interne documenten en dient ze klachten in bij instanties. Dinsdag 6 oktober volgde een getuigenis aan het Amerikaanse Congres. Zuckerberg laat in een reactie hierop weten dat Haugens claims ‘gewoon niet waar‘ zijn.

Hoe dan ook gaan we de komende weken nog wel meer van Haugen horen. Haar advocaat zegt dat de recente verwijten ‘slechts het begin zijn‘ van meer onthullingen over het sociale platform. Toch is het niet Haugens doel om het sociale platform ten gronde te richten: “Ik haat Facebook niet, ik houd ervan. Ik wil het redden.”

Van klokkenluiders tot miljardenverlies: dit ging er mis bij FacebookLees ook