De ‘Architect des Vaderlands’ Floris Alkemade groeide op in een Brabants gezin van vijf, ging naar school op een Belgisch internaat, werkte negentien jaar met architect Rem Koolhaas en is nu Rijksbouwmeester.

Verbouwing Binnenhof

Als Rijksbouwmeester is hij onder meer de bewaarder van de architectonische kwaliteit van het Rijksvastgoed, zoals gevangenissen en paleizen. Een functie waaronder ook de inmiddels omstreden verbouwing van het Binnenhof valt.

Dit – zoals hij het zelf zegt – “Shakespeariaanse drama” heeft hem uiteindelijk juist meer respect voor politici doen krijgen. “Politici zitten in een totaal onmogelijke positie”, zegt de Rijksbouwmeester. “Je bewaakt de inhoudelijke agenda, maar moet ook denken aan de politieke beeldvorming.”

Taal

Abbring is benieuwd naar zijn verklaring voor het drama. Volgens de architect spraken de politiek en zijn team nog niet dezelfde taal.

“Onze politieke taal is niet in staat om verlangen te scheppen naar verandering.” Hij ziet hierin een rol voor de kunst en wetenschap om het voortouw te nemen: “Verbeeldingskracht is essentieel om verlangen naar verandering op te roepen.”

Rem Koolhaas

Over zijn tijd met Rem Koolhaas en diens kantoor OMA zegt Alkemade negentien jaar lang elke dag te hebben genoten. Abbring benoemt de beruchte werkwijze van Koolhaas, die met deuren zou slaan en naar werknemers zou schreeuwen.

“Is het nodig dat als je op dat niveau wil functioneren, dat je zo met mensen om gaat?”, vraagt ze aan de architect. Alkemade heeft een andere werkwijze: “Hij heeft me weleens gevraagd: ‘Je schreeuwt nooit, ben je wel betrokken?’ Hij noemde me de humanist; ik stuurde mensen naar huis in het weekend.”

Koolhaas’ werkwijze licht de architect op diplomatische wijze toe: “Sociale intelligentie had-ie niet, maar de genialiteit wel.”

Rasoptimist

Alkemade houdt zich ook bezig met grote vraagstukken als klimaatverandering en de hoge woningnood. Thema’s die bij velen angst oproepen, wat betreft de toekomst en de aanpassingen die men zal moeten maken.

Die angst komt volgens de architect door het ontbreken van de juiste woorden. “Er komen grote fundamentele transities aan, maar we hebben nog geen taal gevonden om die te beschrijven op een manier dat je er zin in krijgt.”

De architect kijkt juist uit naar die toekomst en ziet kansen in verandering: “Van richting veranderen. Daar schuilt ook plezier in, niet alleen dreiging.”

Lees ook

Strafrechtadvocaat Inez Weski in ‘Zomergasten’: ‘Dit is een kwelling om te zien’

De aflevering terugzien? Dat kan hier.