Jessica, we kennen jou van allerlei documentaires, maar het beste van Emma Wil Leven, waarin je anorexiapatiënt Emma volgt, die overlijdt. Nu dit vierluik over eetstoornissen: anorexia, orthorexia, boulimia en binge-eating disorder. Waarom kun jij eindeloos aandacht aan dit onderwerp besteden?
“Toen ik tien jaar geleden Vel over Probleem maakte, was er nog zo weinig bekend over anorexia nervosa. De ziekte heeft mij zelf tien jaar van mijn leven gekost om van te herstellen. Dus dat ben ik stap voor stap, samen met cliënten en behandelaars, gaan uitleggen. Je merkte toen hoeveel behoefte er was aan informatie rondom het onderwerp: bijna iedereen bleek wel iemand met een eetstoornis te kennen.”

En toen was daar ineens Emma, die heel Nederland verenigde in verdriet.
“Emma was een dappere strijder die wilde dat haar gevecht werd vastgelegd. Ik had mezelf toen eigenlijk voorgenomen niets meer met het onderwerp te doen, want het is slopend om te maken. Niet vanwege mijn eigen achtergrond, maar omdat je als maker een van de machteloze toeschouwers wordt. Toch wilde ik gehoor geven aan haar oproep en daar heb ik geen seconde spijt van gehad. Ze heeft zoveel mensen ontroerd én geïnspireerd om hulp te zoeken.”

Lees ook
Nederland reageert emotioneel op aangrijpende docu over anorexiapatiënt Emma

Toch besloot je ook daarna het onderwerp niet te laten rusten.
“Nee. Naast veel lof kreeg ik vaak ook de vraag: waarom alleen anorexia? Andere eetstoornissen kunnen net zo slopend zijn. Point taken. Over andere eetstoornissen is, op een enkele uitzondering na, nooit een duidelijke documentaire gemaakt die echt antwoord gaf op de moeilijke vragen. Ik hoop dat met deze films wel te doen.”

De docu’s zoomen in op de dagelijkse levens van de vrouwen en hoe zij met eten omgaan. Niet zozeer waar de stoornis vandaan komt. Waarom is dat?
“Ik wil niet in herhaling vallen, daarom heb ik gekozen voor mensen die ogenschijnlijk gewoon functioneren. Neem Sanne, uit aflevering één. Je ziet een mooie jonge vrouw, intelligent, met een leuke relatie en een pittige studie. Maar ze eet bijna niks en loopt acht tot zestien kilometer per dag. In de andere drie films leg ik ook de nadruk op het dagelijks leven, omdat ik ervan overtuigd ben dat we allemaal iemand kennen uit elke categorie. Ik wil dat mensen niet meer bang zijn aan hen te vragen: ‘Ik zie dat het niet goed gaat, wat heb je nodig?’.”

Hoe gaat het nu met de vrouwen die je voor deze reeks volgde?
“Poeh, ik krijg kippenvel van die vraag. Ik zou graag willen zeggen dat het heel goed met ze gaat, maar dat is niet zo. Het zijn allemaal vrouwen die niet gisteren ziek zijn geworden, dus zijn ze ook niet morgen beter. Ze knokken kneiterhard voor hun plek in de wereld, maar worden daarbij steeds ontmoedigd door hun negatieve zelfbeeld. Die strijd is onwijs vermoeiend.”

Aarzelden ze om hieraan mee te werken, ook omdat het lijkt alsof ze alles op orde hebben?
“Stuk voor stuk vonden ze het doodeng. Juist omdat ze allemaal geen negatieve aandacht willen en ook vooral niet de indruk willen wekken dat ze zielig zijn. Dus ik hoop dat mensen hen, na het zien van hun verhaal, omarmen. Je hoeft het niet te begrijpen, maar ik hoop wel op veel warmte richting hen.”

Je hebt inmiddels zoveel vrouwen met eetstoornissen gezien: is er nog iets wat je verbaast?
“Ja. Hier wen je nooit aan. Wat mij blijft verbazen – en dat is niet als sneer bedoeld, want ik weet hoe moeilijk het te vangen is – is de onbeholpenheid vanuit de hulpverlening. De totaal verkeerde inschattingen die worden gemaakt. De verhalen van mensen die al in tig klinieken hebben gezeten waar ze opnieuw moesten leren eten, maar waar niemand ooit heeft gevraagd waarom ze zich zo eenzaam voelden. Ik zie gelukkig ook goeie dingen gebeuren, maar ik zie echt maar een handjevol artsen en behandelaren die continu bezig zijn met verbetering.”

Kijk vanaf 12 september op LINDA.tv voor de indringende mini-docs en op Videoland voor de complete documentaires.

Lees ook
Moeder van Emma uit ‘Emma Wil Leven’: ‘Goh meis, waar je ook bent: het is je gelukt’