Tijdens de coronacrisis ontpopte intensivist en OMT-lid Diederik Gommers zich al snel als de lieveling van de Nederlandse talkshows en werd zo in één klap een BN’er. Hoe heeft hij de pandemie beleefd?
Zijn biografie Intens – geschreven door Volkskrant-journalist Wilma de Rek – laat zien hoe Gommers zich staande hield in zijn nieuwe publieke leven. Hij vertelde LINDA.nl daar alles over tijdens dit interview, dat we in oktober 2021 met hem hadden.
Of hij nu een rondje maakt om het ziekenhuis of brood haalt bij de bakker: tot lichte ergernis van zijn gezin hoort hij sinds maart 2020 (heel) vaak: ‘Bent u dr. Gommers?’ Dat is niet zo gek, want sinds het begin van de pandemie is de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) en OMT-lid een vertrouwd gezicht bij alle grote talkshows. “Soms heb ik het idee dat het mijn tweede werk is geworden”, zegt hij tegen LINDA.nl.
Nu het aantal coronabesmettingen weer oploopt, weet de intensivist van het Erasmus MC dan ook dat hij elke twintig minuten een belletje van een journalist kan verwachten. Zo gaat dat tenslotte al zo’n anderhalf jaar. Alleen deze zomer was het voor het eerst even “heerlijk rustig”, zegt Gommers.
Vorige maand was hij op vakantie in Marseille. “Na een week zei ik tegen mijn vrouw: ‘Er is hier iets anders’. Al snel realiseerde ik me dat dit kwam doordat mensen mij niet herkenden. Ik dacht, ik heb mijn oude leven weer terug. Daar werd ik zo rustig van, dat ik me realiseerde dat ik eigenlijk heel veel met die aandacht bezig was. Ik moest er echt even van afkicken.”
Het boek had dan ook een afsluiting moeten zijn, zegt Gommers. “Ik snap best dat mensen zoiets hebben, van: ‘waarom moet dat nou?’ Maar ik wilde op deze manier toch een soort verantwoording afleggen. Ik heb het gedaan zoals ik het heb gedaan, en dit waren mijn gedachten. En in de zomer had ik het gevoel dat we nog een laatste staartje van de Covid zouden krijgen, maar dat het niet meer zó erg zou worden. Dat valt behoorlijk tegen.”
Nu de intensive cares weer overvol dreigen te raken, verschijnt Gommers weer op de buis. Om, net als in het begin, het verhaal vanuit een vollopende ic te vertellen. Toen Gommers NVIC-voorzitter werd, had hij één doel: van de ic een zelfstandig specialisme maken. “Ik had nooit verwacht dat we door een pandemie zoveel aandacht zouden krijgen. Iedereen weet nu wat wij doen.”
Gommers over situatie ziekenhuizen: 'Iedereen kent wel iemand met een uitgestelde operatie'
In het begin was dat eenvoudig, geeft Gommers toe. Hij voelde zich vereerd wanneer hij gevraagd werd en kreeg weinig kritiek. Zijn geruststellende maar duidelijke taal werd gewaardeerd door kijker én host. Volkskrant-columnist Sheila Sitalsing noemde hem zelfs een ‘nationale knuffelbeer’.
Een beeld wat hij niet herkent, zegt hij. Ook zijn vrouw omschrijft hem eerder als ‘een drammer’, iemand die graag zelf de touwtjes in handen houdt. “Toen ik erover nadacht, realiseerde ik me dat mensen behoefte hadden aan iemand die hen kon geruststellen. En dat was toevallig Diederik. Als dit allemaal voorbij is, laat ik het ook weer los. Ik voel me geen uitzondering. Ik zat daar als dokter, en bracht het dan als een slecht-nieuws-gesprek.”
Gommers geeft niet alleen als OMT-lid advies aan het kabinet, maar mag ook enkele keren in het Catshuis aanschuiven. In het boek staat dat hij en Jaap van Dissel de eerste keer een foto van elkaar maakten bij de voordeur. “Het was gewoon heel bijzonder – zoiets had ik natuurlijk nog nooit meegemaakt. En als ik daar iets vertelde over mijn vak, absorbeerden ze het als een spons: Mark Rutte heeft dan echt even de tijd voor je.”
Als hij zelf niet wordt uitgenodigd, voert Van Dissel namens het OMT het woord – ook over de ic. Soms best frustrerend, geeft Gommers toe. “Hij of Ernst Kuipers filteren dan toch wat ik gezegd heb, en dat is logisch maar soms ook lastig. Ik merkte dat ik dan wel de media gebruikte om iets duidelijk te maken, terwijl ik de dingen eigenlijk liever één op één had gezegd. Sommige mensen, zoals Hugo de Jonge, hebben weleens gezegd: ‘Waarom heb je niet gebeld?’. Maar wie ben ik om jullie te bellen, dacht ik dan zelf.”
De media bleken een sterker machtsmiddel dan gedacht. Inclusief zijn Instagram, zoals tijdens het ‘Dansen met Janssen’-fiasco van afgelopen zomer. “Als ik op Instagram zeg dat ik vind dat Rutte sorry moet zeggen, dan staat dat even later op NOS en biedt Rutte binnen 24 uur zijn excuses aan. Die macht is levensgevaarlijk, en soms vond ik dat echt een beetje eng.”
Diederik Gommers: 'Begrijp niet waarom Rutte en De Jonge niet gewoon sorry zeggen'
In oktober 2020 pleitte Gommers voor een totale lockdown, omdat hij vond dat het kabinet te weinig deed aan het oplopende aantal besmettingen. “Ik wilde dat er reuring ontstond, en enkele dagen later kwamen ze met harde maatregelen. Dus ja, dan gebruik ik die invloed wel. Al weet je niet of dat de reden was, denk ik dat ik zo wel een hoop dingen heb aangeslingerd.”
Was hij soms niet te vaak in beeld? “Ik zat zo dicht op de politiek, dat ik mezelf soms wel iets te belangrijk ging vinden. Zo ging ik in april 2020 mee met Ernst Kuipers toen hij zei dat de scholen eerder open konden. Achteraf heb ik gezegd: dat was niet mijn plaats. Daar ben ik echt de fout in gegaan.”
Zijn gezin vond zijn nieuwe rol niet altijd leuk, zegt hij. “Mijn kinderen hebben wel gezegd: ‘Pap, realiseer je je wel dat ons leven ook is veranderd?’ Want ik was natuurlijk ineens een bekende Nederlander.” Toen zijn naam genoemd werd als nieuwe zorgminister, gaf zijn vrouw meteen aan dat dit er niet in zat. “Ze zei: ‘Als je dat gaat doen, ben ik weg.’ Dat eerlijke had ik echt nodig, want op een gegeven moment ga je steeds meer geloven dat je geweldig bent.”
Door een dreiging op social media heeft Gommers ook even met een noodknop rondgelopen. “Mijn bewaker zei toen: ‘Diederik, de politie heeft gebeld en dit moet even want we willen niet dat je gevaar loopt’. Daar schrok ik wel van, vooral omdat mijn gezin daar ook in wordt meegetrokken. Het is mijn rol: waarom moet mijn dochter daar ook last van hebben?’
Maar voor de intensivist was de pandemie vooral een geweldige tijd. Een controversiële uitspraak? “Misschien wel ja, maar ik heb iets heel bijzonders meegemaakt. Ineens zat ik zo dicht op de politiek. Ik ben totaal uit mijn comfort zone getreden.”
Toch is hij blij als het allemaal voorbij is. Al zit de ic aan het einde van het jaar weer in de knel vanwege een tekort aan verpleegkundigen. “We moeten ons weer even aan de basismaatregelen houden, dat is veruit de makkelijkste manier om het de kop in te drukken.” De coronacrisis laat zien dat de intensive care op de schop moet. Daar wil hij straks voor de komende tien jaar mee aan de slag. “In februari draag ik het stokje over als NVIC-voorzitter, en dan richt ik me op de hervorming van de ic. Daar heb ik echt zin in, en het is hard nodig.”
Door de pandemie is hij een leuker mens geworden, zegt Gommers. “Als manager moet je harde besluiten nemen en wordt het soms wat onpersoonlijker. Door Covid was ik meer samen met mijn gezin, en zie ik hoe belangrijk dat is. Daar gaat het écht om. Goede eigenschappen, zoals mijn betrokkenheid, zijn nu weer meer komen bovendrijven. Dat afstandelijke is er vanaf, net als vroeger, en daar ben ik best trots op.”
Dit interview is van 30 oktober 2021.
Diederik Gommers klaar met talkshows: 'Mijn vrouw moet mij helpen nee te zeggen'
